Morrissey blijft Morrissey: hij tackelt graag met de voeten vooruit. Tegenover een Duitse journaliste spuwt de Britse zanger zijn gal over #MeToo, de brexit en de media. Terloops geeft hij de Duitsers een veeg uit de pan. ‘Ik vind het erg dat Berlijn de hoofdstad van de verkrachters geworden is.’
Is Steven Patrick Morrissey (58) een genie of een duivelskunstenaar, een egotripper of een driftige poëet? Die vraag zal wel altijd onbeantwoord blijven. Staat wel vast: de man uit Manchester die in de jaren tachtig beroemd werd als leadzanger van The Smiths is een van de grootste excentriekelingen in de popwereld. Concert of interview: hij meet zich steevast een divapose aan. Deze ontmoeting in LA naar aanleiding van zijn nieuwe plaat Low in High School werd wel erg last minute bevestigd, en werd vervolgens meermaals uitgesteld. Uiteindelijk is hij toch bereid ons te spreken. Onze fotograaf wordt meteen al op botte wijze de deur gewezen: ‘Get out of my hotel!’
In je nieuwe nummer Spent the Day in Bed roep je mensen op om niet meer naar het nieuws te kijken. Meen je dat?
Morrissey: Ja. Voor je mentale gezondheid: stop er gewoon mee. Het nieuws is vandaag toch puur social engineering. Het draait niet meer om informatie, maar om controle. Nieuws bestaat niet meer. Louter controle.
Nu klink je als Donald Trump, met zijn fake news. Tijdens een concert niet zo lang geleden haalde je hem nog door de mangel.
Morrissey: Trump heeft heel veel publiciteit gekregen, zeker in vergelijking met andere kandidaten zoals Bernie Sanders. De media wisten zeker dat hij geen president zou worden, maar hun krantenkoppen schreeuwden dagelijks zijn naam.
‘Ik zou Trump laten sterven om de mensheid te beschermen.’
De Amerikaanse media hebben Trump geholpen. Meer nog: ze hebben hem geschapen. Of ze hem nu bekritiseren of uitlachen: hem kan het niet schelen. Hij wil gewoon zijn foto en naam zien. De Amerikaanse media hebben zichzelf in de voet geschoten. Sinds Trump aan de macht is, heeft hij de wereld heruitgevonden. Als een klein kind graait hij naar alles en iedereen. Hij is geen leider, hij is ongedierte, reusachtig ongedierte.
Denk je dat hij herkozen zal worden?
Morrissey: Ik had zelfs nooit gedacht dat Trump überhaupt president zou worden. Tijdens de aanslagen op het World Trade Center was ik ook hier, in Los Angeles. De stad stond toen stil. Mensen waren verlamd, in shock. Diezelfde sfeer heerste er toen bekend werd dat Trump de verkiezingen had gewonnen. Het leek op het einde van de wereld. Of hij herkozen zal worden? Misschien. Ik heb geen vertrouwen meer in de politieke elite.
Stel: er bestaat een knop waarmee je Trump dood kunt laten vallen. Zou je die indrukken?
Morrissey: Ja, om de mensheid te beschermen. Heeft niets te maken met mijn persoonlijke mening over zijn gezicht of zijn familie. Maar in het belang van de mensheid: ik zou drukken.
Weinigen hielden de verkiezing van Trump voor mogelijk. Met de brexit had ook niemand rekening gehouden. Maar die juich jij toe, nietwaar?
Morrissey: Dat klopt niet. Het resultaat van het brexitreferendum fascineert mij, omdat het een zege voor de democratie betekende. Het volk heeft ja gezegd, hoewel Westminster nee zei. De politieke elite en het establishment hebben nee gezegd: ‘Nee, nee, nee, we blijven in de EU.’ En de publieke opinie heeft de media genegeerd en zelf beslist. Daarom is de brexit erg belangrijk. Het is de grootste overwinning voor de democratie sinds lang. Of je de brexit op zich steunt, is iets anders. Maar ik was erg trots dat de Britten zich niets hebben aangetrokken van de doemberichten van BBC en Sky News.
‘Als je toelaat dat slachthuizen blijven bestaan, dan zeg je dat de Holocaust en Auschwitz fantastisch waren en dat we vooral zo moeten voortdoen.’
Is jouw nummer Jacky’s Only Happy When She’s Up on the Stage echt een probrexitlied? Staat Jacky voor de Union Jack?
Morrissey: Dat is de idiotie waarmee ik elke dag moet leven. Er zijn journalisten die beweren dat ik iets heb gezegd wat ik helemaal niet heb gezegd. Dat nummer is niet politiek. Het tegendeel beweren is absoluut onzinnig. En denk je dat ze zich verontschuldigen? Nee, ze willen alleen maar negatief doen.
Een ander lied van je nieuwe plaat heet The Girl from Tel-Aviv Who Wouldn’t Kneel, het meisje dat nooit op de knieën gaat.
Morrissey: Ik hou van Tel Aviv. De rest van de wereld heeft het niet zo op Israël begrepen, maar de mensen daar zijn zeer genereus en vriendelijk. Je mag nooit een volk afrekenen op zijn regering, want het komt zelden voor dat die de wil van het volk weerspiegelt. In Engeland is dat hoe dan ook niet het geval. In Amerika evenmin.
Wat vind je van de Boycott, Divestment and Sanctions-beweging, een groep van artiesten die weigeren in Israël op te treden?
Morrissey: Ik ben tegen. Wanneer ik in Rusland speel, zing ik niet voor Poetin. Ik zing voor de mensen daar. Het lijkt alsof die BDS’ers en kortzichtig denken. Hun politieke correctheid is incorrect. Ze bedreigen het recht op vrije meningsuiting.
Decennialang zet je jezelf al in voor dierenrechten. Als die kwestie volledig in jouw handen zou liggen, wat zou je dan veranderen?
Morrissey: Ik zou slachthuizen verbieden. Ik ben nog nooit gaan stemmen, maar de partij die slachthuizen afschaft, krijgt mijn stem. Dieren zouden vrij geboren moeten worden, zodat ze hun leven kunnen leven. Ze zouden niet als slaven ter wereld mogen komen.
Ik begrijp niet waarom iemand denkt dat dieren het verdienen om in stukken gehakt te worden. Als je toelaat dat slachthuizen blijven bestaan, dan zeg je dat de Holocaust en Auschwitz fantastisch waren en dat we vooral zo moeten voortdoen. Dat is exact hetzelfde. Geloof je me niet? Stap dan eens een slachthuis binnen.
Nu we hier toch in Hollywood zitten: heb je de debatten gevolgd over Harvey Weinstein, Kevin Spacey en #MeToo?
Morrissey: Tot op zekere hoogte, ja. Maar dan verwerd alles tot een toneelspel. Plots is iedereen schuldig. Iedereen die ooit te kennen heeft gegeven dat hij iemand wel zag zitten, wordt plots beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Je moet de dingen in hun context zien. Als niemand je mag vertellen dat hij of zij je graag heeft, hoe zul je dat dan te weten komen?
Natuurlijk bestaan er extreme gevallen. Verkrachting is afschuwelijk, elke fysieke aanval is weerzinwekkend. Maar we mogen niet overdrijven, anders zal iedereen uiteindelijk schuldig zijn. Men kan niet voortdurend beslissen wat mag of niet, want zo zullen we op den duur allemaal in de val zitten. Sommige mensen zijn sowieso al zeer onhandig als het op romantiek aankomt. Ze weten niet wat ze moeten doen en komen agressief over.
Wat vind jij ervan dat Kevin Spacey in een nieuwe film, waarin hij een hoofdrol speelde, net voor de release weggeknipt en vervangen werd?
Morrissey: Dat is belachelijk. Voor zover ik weet, was hij met een veertienjarige in een slaapkamer. Spacey was toen 26. Dan vraag je jezelf toch af waar de ouders van dat jongetje uithingen. Je vraagt je ook af of die jongen echt niet wist wat er kon gebeuren. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar als jongere ben ik nooit in situaties als deze beland. Nooit. Het was mij altijd duidelijk wat er zou kunnen gebeuren. Als je iemands slaapkamer binnenstapt, moet je beseffen waartoe dat kan leiden. Ik ben niet overtuigd. Volgens mij zijn die aanvallen op Spacey onnodig.
Actrices die met Weinstein op een hotelkamer belandden, wisten zeker ook waaraan ze begonnen?
Morrissey: Ze wisten perfect wat er gaande was, en ze speelden het spelletje mee. Achteraf schamen ze zich of zeggen ze dat ze het niet leuk vonden. En dan verdraaien ze de boel en beweren ze dat ze aangevallen of overvallen werden en de kamer werden binnengetrokken. Mocht alles goed zijn gegaan en mocht het hun een mooie carrière hebben opgeleverd, dan zou je hen niet horen.
Ik haat verkrachtingen. Ik haat geweld. Ik haat gedwongen seksuele omgang, maar zeer vaak kijk je naar de omstandigheden en besef je dat de persoon die men als slachtoffer aanduidt alleen maar teleurgesteld is. In de geschiedenis van de muziek en rock-n’-roll zijn er muzikanten geweest die met groupies in bed gedoken zijn. Ga je terug in de tijd, dan kun je er bijna iedereen van beschuldigen dat ze met een minderjarige hebben geslapen. Waarom niet meteen iedereen in de gevangenis gooien?
‘Als niemand je mag vertellen dat hij of zij je graag heeft, hoe zul je dat dan te weten komen?’
David Bowie zou een vijftienjarig meisje hebben ontmaagd. Ook dat is een bagatel?
Morrissey: In die tijd werd dat als volkomen normaal beschouwd.
Stond je ooit in zijn schoenen?
Morrissey: Nee.
In die van de minderjarige dan?
Morrissey: Nee. Nooit, nooit, nooit.
Is provocatie een belangrijk deel van jouw kunst?
Morrissey: Wat is provocatie? Stimulatie?
Doe jij die uitdagende uitspraken alleen maar om dwars te liggen?
Morrissey: Ja. Ik bedoel, je moet het debat openen. Net zoals je Israël niet moet boycotten. Je moet om de tafel gaan zitten en naar die mensen luisteren. Je kunt niet zomaar iemand negeren omdat je zijn of haar mening niet toegedaan bent. Dat is ook het probleem met een groot deel van de Britse pers. Ze praten graag met mij, maar dan drukken ze een interview waarin ze niet schrijven wat ik gezegd heb. Dat is verkeerd, want het gaat om mijn morele waarden, niet de hunne. Provocatie is een te sterk woord. Ik ben pro heldere taal.
Wat is de laatste leugen die je over jezelf hebt gehoord?
Morrissey: Dat Jacky een song over de brexit zou zijn. Zo werkt de Britse pers nu eenmaal, de ‘loony left’. Ze zijn zo extreem. Ze beginnen trekjes van het Derde Rijk te vertonen. Ze laten zich niet beïnvloeden en je mag geen afwijkende mening meer hebben. Het is zeer, zeer saai, en behoorlijk gevaarlijk. Tegenwoordig zijn mensen bezeten van hun politieke positionering. Ze zijn allemaal kortzichtig, of ze nu rechts of links zijn. Ik ben apolitiek, maar ik ben een menselijk wezen dat in de wereld van nu leeft. Alles wat wij doen, heeft met politiek te maken. Maar, zoals ik al zei, nog nooit van mijn leven heb ik op een partij gestemd.
Ja, dat zei je al.
Morrissey: Theresa May is absurd. Donald Trump is absurd. Van leiderschap hebben ze geen kaas gegeten. Dat zie je gewoon wanneer ze spreken of je aankijken. May weet totaal niet wat ze moet doen. Intriest is het.
‘Engeland kon geen beslissingen meer nemen zonder zich eerst tot Duitsland te wenden.’
Het politieke systeem valt overal ter wereld in duigen, en ergens maakt me dat blij. Want alleen al de idee van presidenten en ministers-presidenten lijkt me erg ouderwets. Denken dat een enkele persoon, zij het een vader- of een moederfiguur, ons allen van het kwaad zal redden, is behoorlijk van de pot gerukt.
Je bedoelt dat de wereld op dit moment in de puberteit zit?
Morrissey: Ja! De mensen zijn het establishment beu. Iedereen is moe. We geloven niemand meer. We geloven niet meer in de oude machtsstructuren. De armen blijven arm, wat er ook gebeurt. De militarisering van de wereld is achterhaald, het werkt niet. Wanneer we dan politieke figuren zien, gemodelleerd naar die van de jaren vijftig, inclusief das, mooie schoenen en een duur pak, dan kijken we naar een aftands principe. Zo zit de wereld niet in elkaar. Er bestaan alsmaar meer mensen zoals mij. We willen verandering, want we zijn ongelukkig aan het worden. Het is voorbij.
Welke rol speelt muziek in jouw wereldbeeld?
Morrissey: Muziek is het allerbelangrijkste. Het is dé manier om te overleven. Muziek wordt nu gecensureerd, gecontroleerd, zodat ze niets meer dan entertainment is. Toch zal iedereen die iets te zeggen heeft een weg vinden om dat te doen. Muziek is onze enige vriend.
Wat denk je over de situatie in mijn land, Duitsland?
Morrissey: Elke seconde die ik in Duitsland doorgebracht heb, voelde als een privilege. Duitsland was een vriend. Ik ben wel niet bepaald begeesterd door de EU, maar dat maakt niet uit. Soit, ik wil niet in een Duits imperium leven. En ik denk niet dat Engeland van zo’n Duits imperium deel moet uitmaken.
Je beschouwt de EU als een Duits imperium?
Morrissey: Ja, en veel mensen delen mijn mening. Misschien is dat de reden waarom de brexit er gekomen is. Engeland kon geen beslissingen meer nemen zonder zich eerst tot Duitsland te wenden.
Angela Merkel is dus Moeder Europa?
Morrissey: Nu ja, ze is slim genoeg om niet veel te zeggen. Maar ik vind het erg dat Berlijn de verkrachtingshoofdstad geworden is.
De wat?
Morrissey: Ja, ja! Door de open grenzen. Veel mensen wisten dat Angela Merkel een fout maakte toen ze iedereen binnenliet. Pas toen het kwaad al geschied was, heeft ze zich bedacht.
Je bent tegen de opvang van vluchtelingen?
Morrissey: Laten we het hebben over multiculturalisme. Ik wil dat Duitsland Duits is, dat Frankrijk Frans is. Als je probeert alles multicultureel te maken, blijft er uiteindelijk geen cultuur meer over. Alle Europese landen hebben vele jaren gevochten voor hun identiteit. En die gooit men nu gewoon weg. Dat is bedroevend.
Je woont in de VS. Dat land is ontstaan door migratie.
Morrissey: Ieder land heeft zijn geschiedenis van revoluties en emancipatie. Andere landen hebben niet dezelfde geschiedenis als het jouwe. Het is niet makkelijk iets te vinden dat mensen bindt. Wanneer ze migreren nemen ze hun geloof en hun normen mee en proberen ze die hier te installeren. Daar begint de verwarring.
Iedereen moet dan maar blijven waar hij of zij is?
Morrissey:(lacht luid) Nee, maar ik vind dat elk land moet waken over zijn identiteit. Miljoenen Duitsers zijn voor de Duitse identiteit gestorven. Als jij vindt dat zij respect verdienen, dan moet je jouw land beschermen.
(c) Der Spiegel
Low in High School
Uit via BMG.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
