Merol zingt nu ook over zichzelf: ‘Ik kon toch moeilijk enkel op de rest van de wereld spugen?’

Op haar nieuwe ep neemt Merol de klimaatcrisis, het patriarchaat en zichzelf op de korrel. ‘Dingen die een beetje prikken, maken het leven spannend.’

Applaus! Merol viert haar houten jubileum. Het is namelijk alweer vijf jaar geleden dat Merel Baldé de hitlijsten en harten van al dan niet ironische paardenmeisjes veroverde met Lekker met de meiden. Sindsdien bevestigde ze haar status als charmantste popster van de Lage Landen met flamboyante liveshows, hits als Kerst met de fam, Hou je bek en bef me en Vol, haar debuutalbum Troostprijs en een passage in De slimste (en De allerslimste) mens ter wereld.

Ik bezing op deze ep ook de lelijke kantjes van mezelf. Ik kon toch moeilijk enkel op de rest van de wereld spugen?

Niet dat Merol van plan is om op haar lauweren te rusten. Amper een jaar na haar langspeeldebuut brengt ze al een nieuwe ep uit. En waar ze op Troostprijs vooral haar struggles als millennial uit de doeken deed, richt ze deze keer haar blik naar buiten. Op Alles smaakt beter met prik bezingt ze de lelijke kantjes van het mensdom. De klimaatcrisis. Verwaande sterren. Foute mannen. En haar persoonlijke favoriet: het patriarchaat. Al doet ze dat uiteraard op z’n Merols: met catchy synthpop, tonnen zelfrelativering en een snuifje ironie.

Voor Troostprijs sneuvelden er een honderdtal nummers. Hoe hard puilt je imaginaire vuilbak deze keer uit?

Merol: Een pak minder. Volgens mij weet ik steeds beter wat ik wil en wat ik een goed liedje vind. Bovendien is een ep minder gewichtig. Er hoeft niet per se een groots concept achter te zitten. Het mag ook gewoon een samenraapsel van songs zijn. Al heb ik er toch een rode draad in gestoken. Ik ben nu eenmaal geruster als ik met een idee naar de studio trek.

In het geval van Alles smaakt beter met prik: de lelijke kantjes van de wereld bezingen.

Merol: En die van mezelf. Ik kon toch moeilijk enkel op de rest van de wereld spugen? (lacht) Hoe ouder ik word, hoe minder ik met mezelf bezig ben en hoe meer ik mijn aandacht naar buiten richt. Maar dat maakt de ep niet minder persoonlijk. Boos zijn op de wereld is ook persoonlijk. (snel) Niet dat het een cynische ep is geworden. Ik zing over dingen die een beetje prikken, maar vaak maken die het leven ook spannend. Cola smaakt ook niet zonder prik, toch? En niets lekkerder dan een koude spa rood die een beetje pijn doet in je keel. Een goed liedje is net zo. Het mag wat schuren.

‘Mannen met gevoel’ is mijn equivalent van ‘vrouwen met ballen’. Heel irritante term. Alsof je als vrouw alleen maar power hebt als je een powervrouw bent.

Je haalde ook inspiratie uit de zeven hoofdzonden. Schuilt er een moeder-overste in Merol?

Merol: Ik ben helemaal niet religieus. Maar zodra je begint na te denken over lelijke kantjes, kom je snel bij de klassiekers uit. Gulzigheid. IJdelheid. Luiheid. Woede. Alleen een liedje over jaloezie ontbreekt. Hopelijk hebben mijn luisteraars dat niet door.

Luisteraars die sinds Hou je bek en bef me in shock verkeren, kunnen ook op hun twee oren slapen: er staat geen seks op de ep. Hoogstens een beetje voorspel.

Merol: Nu je het zegt. Dat is geen bewuste keuze, maar het was wel lang een vrees van me: eeuwig ‘die van de seksliedjes’ blijven. Als je eenmaal in een hokje zit, is het moeilijk om eruit te breken. Maar intussen heb ik het losgelaten. Het is niet mijn schuld dat mensen niet verder willen kijken. En gelukkig zijn er steeds meer mensen die dat wél doen. In België ben ik bijvoorbeeld ook ‘die van De slimste mens’. (lacht)

Over naar gulzigheid dan maar. Het feest is al voorbij gaat over de klimaatcrisis.

Merol: (knikt) We zitten midden in een klimaatramp en het is onomstotelijk bewezen dat het onze eigen schuld is. Maar toch feest iedereen vrolijk verder. Ikzelf incluis. En de mensen die er effectief iets aan kunnen doen, zoals de overheid en de grote bedrijven, feesten nog het hardst van iedereen. Ik word behoorlijk wanhopig van dat kop-in-het-zandgedrag.

Sinds vorig jaar ben je aangesloten bij de klimaatgroep Extinction Rebellion. Omdat liedjes zingen niet voldoende is?

Merol: Ik maak me grote zorgen en wil dat er nu iets gebeurt. Het IPCC-rapport van de VN dat onlangs verscheen, bevestigde nog maar eens hoe dringend het is. Maar blijkbaar maakt het weinig indruk, want de wetenschap roept het al jaren, zonder veel resultaat. Dus zet ik mijn zorgen om in actievoeren. Met burgerlijke ongehoorzaamheid, als het moet. Zo heb ik eerder deze maand op de A12 gedemonstreerd, samen met bijna vierduizend andere protesteerders. Mensen met totaal verschillende verhalen, leeftijden en beroepen, maar met één gemeenschappelijk doel. Heel mooi.

Het patriarchaat blijft wel je favoriete onderwerp. In Applaus neem je afscheid van mannen.

Merol: Meer bepaald van alle middelmatige mannen die te veel ruimte innemen. Je kunt de televisie niet aanzetten of er zit weer een man in het journaal omdat hij grensoverschrijdend gedrag heeft vertoond of z’n macht heeft misbruikt. Ik word daar boos en verdrietig van, maar tegelijk verbaast het me nauwelijks. We leven nu eenmaal in een patriarchaal systeem, gebouwd door en voor mannen.

Gelukkig bied je ook een alternatief aan. Mannen met gevoel is een ode aan mannen die gemberthee drinken, lid zijn van een boekenclub en met een kruik naar bed gaan.

Merol: Lieve mannen, zeg maar. ‘Mannen met gevoel’ is mijn equivalent van ‘vrouwen met ballen’ of ‘powervrouwen’. Heel irritante termen. Alsof je als vrouw alleen maar power hebt als je een powervrouw bent.

Grappig detail: dat nummer lag al drie jaar op de plank, van toen ik nog bij een label zat. Ik was er destijds van overtuigd dat ik het beste nummer aller tijden had geschreven. Tot mijn toenmalige label ernaar luisterde en me een ietwat smalend ‘Zo, dat moest er even uit, hè?’ gaf. Waardoor ik toch weer onzeker werd. Toen ik wegging bij het label, wist ik meteen: fuck it, ik breng Mannen met gevoel wél uit.

Hopend dat het een gigahit wordt, als zoete wraak?

Merol: Dat zou mooi zijn. (glimlacht) Het heeft in ieder geval potentieel, met die pompende beats. Nu, achteraf gezien ben ik blij dat het zo gelopen is. Het nummer is in die drie jaar tijd alleen maar actueler geworden. Het lijkt alsof we eindelijk genoeg hebben van mannen die een angstcultuur creëren waarin ze scheldend en tierend de scepter zwaaien en met alles wegkomen omdat ze zogezegde genieën zijn. Mannen zullen zichzelf moeten herdefiniëren. Misschien kan Mannen met gevoel hen een beetje gidsen.

Waarom ben je weggegaan bij je label?

Merol: Je begint automatisch rekening te houden met allerlei meningen, en ik merkte dat ik daarop vastliep. Het is logisch dat een label zich vooral bezighoudt met hoe je een grotere artiest kunt worden. Daarom ga je ook met hen in zee. Maar ik heb geen zin om compromissen te sluiten of onder druk radiohits te schrijven. Dan vind ik het vetter om uit te zoeken hoe commercieel ik kan gaan zonder mijn eigenheid te verliezen.

Ook als je daardoor je Sportpaleisdroom moet laten varen?

Merol: Die droom blijft. Maar ik wil hem enkel waarmaken op mijn eigen voorwaarden. Stel dat ik binnenkort op dat podium sta en plots besef: ik heb deze liedjes alleen maar uitgebracht om hier te kunnen staan, maar eigenlijk vind ik ze zelf niet leuk. Vreselijk, toch?

Het is wel opvallend: anno 2023 lijkt de popwereld vaak progressiever dan de alternatieve scene.

Merol: Billie Eilish die opkomt voor het klimaat of Lizzo die tijdens een speech een groep activisten uitnodigt op het podium: supervet. Ik hou van artiesten die kleur bekennen. Maar het is geen must. Alle begrip voor artiesten die zich liever afzijdig houden. Iedereen moet lekker doen waar-ie zin in heeft. Misschien heb ik ook makkelijk spreken: ik heb geen label dat me terugfluit.

In Dankspeech steek je de draak met verwaande popsterren. Is dat een parodie op je collega’s of op jezelf?

Merol: Ik hoop in ieder geval dat ik nooit zo’n erbarmelijke speech schrijf. (lacht) ‘M’n blauwe Prada’s bij de witte was’, zing ik. Als dat je grootste zorg is, valt het allemaal wel mee, toch? Dankspeech is een gigantische uitvergroting, maar wel eentje waarin ik mezelf een beetje herken. Ik kan mezelf ook soms heel erg zielig vinden. Niet mijn beste eigenschap.

Maar ik denk niet dat het succes me naar het hoofd gestegen is, als dat is wat je bedoelt. Kijk, als artiest maak je een soort afspraak met het publiek. Zij doen een uurtje alsof ze je aanbidden, en jij gedraagt je eventjes als een god. Maar naast het podium moet je gewoon liedjes schrijven. Blijf bij de arbeid en ga er zelf niet te veel in geloven. Anders word je die vreselijke persoon uit Dankspeech.

Dan kan je nog altijd op de A12 gaan zitten om te ontnuchteren.

Merol: (lacht) Precies.