Kendrick Lamar trapt zijn Europese tour af met een theatrale therapiesessie in Amsterdam

De Californische hiphopheld Kendrick Lamar gaf dit weekend in Amsterdam het startschot van zijn eerste Europese tour in vier jaar tijd. De Humble-rapper bracht een pulserende show die theatraliteit verzoende met therapie.

‘Kendrick! Kendrick!’ schalde het publiek van de uitverkochte Ziggo Dome toen zaterdagavond omstreeks negen uur een witte kubus oplichtte. De verwachtingen waren hooggespannen, en wat wil je. The Big Steppers Tour is het eerste wat we van Lamar te zien krijgen in vier jaar tijd. De tournee passeerde al de horizonten van de Verenigde Staten en Canada, maar pas dit weekend zette Lamar nog eens voet aan Europese grond. Daar zal hij de komende weken nog een twintigtal steden aandoen, waaronder Antwerpen op 28 oktober.

Van Messias naar mens

Het succes dat de 35-jarige rapper uit Compton te beurt viel na de releases van respectievelijk To Pimp A Butterfly (2015) en Damn (2017), werd gevolgd door een radiostilte van vijf jaar, die de Pulitzer-winnaar aangreep om grondig aan introspectie te doen. Dat resulteerde in Mr. Morale & The Big Steppers, de dubbelaar die in mei van dit jaar het levenslicht zag en waarop Lamar komaf maakt met de spreekwoordelijke bekroningen die hij tijdens de prille jaren van zijn muzikale carrière kreeg. Vandaar dus die witte doornenkroon op z’n kop op de hoes van Mr. Morale.

De metamorfose van Messias naar mens die hij op zijn album ondergaat en tot in de puntjes uitwerkt, werd tegen de verwachtingen in niet even expliciet verbeeld tijdens zijn show in Ziggo Dome. Lamar droeg in Amsterdam dus geen doornenkroon, maar bracht wél een set die doorspekt was met symbolische momenten.

Een tiental dansers bewoog zich op zombie-achtige wijze van catwalk naar podium op de elegante vioolpartijen van United In Grief. Het witte doek ging omhoog en daar zat Kendrick, met zijn rug naar het publiek gekeerd op een podium dat – afgezien van enkele figuranten die een huiskamertafereel leken uit te beelden – kaal en wit was. Terwijl hij melancholische legato akkoorden speelde op een zwarte buffetpiano, rapte hij er met toenemende intensiteit zijn woorden in staccato overheen. En dan viel er plots een totale stilte. Tot de Comptonse superster plaatsnam onder een witte spot en de aanstekelijke bossabeat van United in Grief werd ingezet. De Kendrick-buikspreekpop die hij op dat moment vasthield, bleek het eerste uit een reeks decoratieve elementen waarin we maar weinig toegevoegde waarde zagen.

Therapeute Helen Mirren

‘I’ll be guiding you through this performance. You have been in your comfort zone way too long.’ De voice-over die we vervolgens te horen kregen, was de stem van actrice Helen Mirren, die Kendrick Lamar er op verschillende momenten in de show als een soort therapeut aan herinnerde dat hij zich niet mocht laten misleiden door zijn gekwelde ego of zijn pijnlijke jeugdherinneringen. In combinatie met het kale podium kregen we de indruk dat we ons in het hoofd van de artiest bevonden – in de diepste krochten van zijn ziel, de cocon waarin hij zich jaren geleden als gepimpte vlinder ontpopte en waar hij met zijn nieuwe album naar hoopt terug te keren.

Het therapeutische gehalte werd verder aangedikt tijdens Count Me Out, waarbij de Erving Goffman-achtige lyric ‘A mask won’t hide who you are inside’ op de schermen naast het podium prijkte, terwijl we op het opnieuw naar beneden gehaalde witte doek een schaduwspel konden aanschouwen van een Lamar met pijlen in zijn rug.

‘Breakthrough’, die andere iconische lyric die tijdens de laatstgenoemde song door de zaal echode, betekent niet alleen een moment van therapeutische realisatie, maar ook van de hemel op aarde. Die hemel bereikte Lamar gisteravond vooral tijdens gouwe ouwes als Maad City en DNA, waarbij de kolkende mensenmassa zo verwoed stond te loeien, schreeuwen en springen dat Lamar er een beetje bedeesd naar stond te luisteren.

Hij had ons al eens tot gelijkaardige uitzinnigheid gedreven tijdens N95, Element en Backstreet Freestyle, die elkaar in sneltempo opvolgden. Het had iets ontroerends, hoe hij zijn vinnige lyrics op acrobatische wijze uitspuwde, terwijl hij in zijn eentje op dat grote, lege podium stond, de mensenmassa als een ontembaar beest in het gezicht briesend.

Bizarre Covid-test

Die momenten stonden in schril contrast met songs als Father Time en Alright die, ondanks dat de sfeer ook daar laaiend was, meer gekunsteld overkwamen – de eerste doordat de rapper heel het nummer lang en schijnbaar tegen zijn zin in een stoel zat, de laatste doordat hij zichzelf opsloot in een plastic kubus samen met vier mensen in witte pakken die deden alsof ze een Covid-test bij hem uitvoerden, ongetwijfeld een van de meer bizarre momenten van de set.

Hoewel artiesten van stadionformaat nu eenmaal spektakel móéten garanderen, ging onze voorkeur toch uit naar de meer ingetogen momenten in de set. Zoals Crown, waarbij K.Dot opnieuw plaatsnam achter de piano, terwijl enkele lichtgevende kubussen als modernistische engelen op hem neerdaalden, en afsluiter Savior, toch wel de essentie van Kendrick Lamars laatste werk, ook al was het qua sfeer niet de song die het meeste vuur deed oplaaien.

En zo tekende Kendrick Lamar zaterdag in Amsterdam voor een set die ons meermaals in vervoering bracht, én het bewijs leverde dat hij zijn wereldklassemuziek ook naar het grote podium vertaald krijgt – iets wat hem enkele jaren geleden op Pukkelpop veel minder goed was gelukt. Al mag het in het Sportpaleis wat ons betreft nog net iets minder strak geregisseerd. Want de sterkste momenten waren diegene waarop Kendrick Lamar gewoon zichzelf was.