In première: Peenoise brengt met ‘Vacuum Minds’ onheilspellende altpop met een zilveren randje

Met hun nieuwste single Vacuum Minds blijven de broers Pinoy experimentele en mysterieuze avant-pop produceren die fris en vernieuwd aanvoelt.

Het idee voor de nieuwe clip is al even uniek als de bandnaam. Voor Vacuum Minds kozen Cesar De Sutter-Pinoy en Spencer Bogaert ervoor om het internet af te schuimen op zoek naar beelden van dieren in de jungle die voor de eerste keer een spiegel ontdekken. De video’s die ze tegenkwamen monteerden ze tot deze clip. Zeker en vast geen letterlijke interpretatie van de nieuwe single. ‘Het is een redelijk directe en concrete tekst, dus het was moeilijk om iets te vinden dat niet dubbelop was, maar wel een inhoudelijke link heeft. Toen we deze beelden tegenkwamen voelden we meteen dat het klopte met het nummer,’ verklaart De Sutter-Pinoy.  

Net zoals de muziek, zitten er ook achter de clip meer lagen dan eerst verwacht. Wat eerst rechtlijnig lijkt, is net gecompliceerd. De Sutter-Pinoy raadt alvast aan om de video enkele keren te bekijken om die volledig door te laten dringen, net zoals de muziek die vaak ook enkele keren beluisterd moet worden om de betekenis te achterhalen. ‘Iedereen kijkt er natuurlijk met een andere blik naar, maar tijdens de montage begonnen we er steeds meer lagen in te zien.’

Zo zegt de video volgens de zanger evenveel over de mens zelf, als over de dieren die erin figureren. ‘Het idee dat een mens op een dag beslist om een spiegel in het midden van een jungle te zetten, is al interessant op zich. We kijken vaak naar dieren met een bijna neerbuigende blik. Als het dier zichzelf niet herkent in de spiegel, zou het geen zelfbewustzijn hebben en is het zogezegd een dommer dier. Het zegt meer over onze eigen menselijke projectie op dieren en de waarde die we hechten aan het begrip “bewustzijn”. Wat we belangrijk vonden om in de video te verwerken was het poëtische aspect: de blikken, de bewegingen, het onbegrip voor dat object en de onbelangrijkheid ervan.’

Mysterieus en onheilspellend

De muziek die de video vergezelt kunnen we nog het best omschrijven als griezelig, een sfeer die doorheen het hele album terugkomt. Het zou een perfecte horrorsoundtrack kunnen zijn, maar De Sutter-Pinoy benadrukt dat er ook licht is aan het einde van de tunnel. ‘Het zit in de titel van het album, Rooms to Dark Boats in the Night and Views in the Light. Het zijn zowel de donkere boten in de nacht als momenten van rust, zachtheid en troost. Het is een hele tocht die je doormaakt, met veel verschillende gevoelens. Er zit veel spanning in. Dat proberen we vaak op te zoeken in onze muziek. Maar er zijn ook momenten van rust en nummers waarin alle zwaarte even wegvalt. Dat is ook belangrijk.’

Aandacht trekken

Het experimentele van de video en de muziek vertaalt zich ook in hun liveshows. We herkennen het allemaal wel: terwijl de band een traag nummertje speelt begeven we ons even naar de bar voor een drankje, of slaan we achteraan de zaal een praatje. Niets van dat alles bij een Peenoise-show, waar het doel is: uw aandacht erbij houden. Op sommige momenten tijdens de shows is het helemaal donker, met alleen de muziek die het publiek gezelschap houdt, en op andere momenten is er net heel veel te zien. Zo maakt Titus De Sutter-Pinoy, één van de broers, vaak live schilderijen op het podium en verschijnt hij ook als performer in de nieuwe liveshow.

De band speelt in alle hoeken van de zaal, terwijl het publiek in het midden toekijkt. ‘Ik heb het album in surround gemixt, dus ik wou het ook op die manier spelen’, verduidelijkt Cesar de beslissing. ‘De kijkrichting van het publiek verandert ook. Normaal sta je bij een concert vooraan op een podium en kijkt iedereen daarnaartoe. Nu kan het publiek zelf kiezen waarnaar ze kijken, omdat er in elke richting iets te zien is. We spelen ook alles in één brok, zonder pauzes.’

De band benadruk dat muziek iets is dat je ten volle moet beleven. Hun nummers zijn geen achtergrondmuziek, maar iets om je aandacht volledig bij te houden. ‘De rol van muziek is hard veranderd’, merkt De Sutter-Pinoy op. ‘Muziek is overal en altijd aanwezig: in de auto, op café, in de supermarkt. Daardoor is de waarde van muziek gedaald. Ik maak iets waarvan ik hoop dat mensen daar in het geheel en aandachtig naar kunnen luisteren, maar ik besef heel goed dat dat niet altijd zo is. Ik vind dat zelf wel heel belangrijk en ben daar bewust mee bezig. Als de wasmachine draait, zet ik die af om muziek te kunnen luisteren.’

De financiën

Hun nieuwe album was al enkele maanden te koop op Bandcamp vooraleer het op streamingdiensten uitkwam. In een post op Instagram verklaarde de band dat elke artiest eerlijk betaald zou moeten worden voor hun muziek. ‘We believe artists should receive some kind of return for all the time and passion they put into their work. That’s why we decided to wait with putting our album for free on all streaming platforms.’

Een beslissing waar De Sutter-Pinoy nog steeds volledig achter staat. ‘Het is zo moeilijk om financieel te overleven. Met Peenoise alleen gaat dat niet. Hoewel Gilles (toetsen en zang in de band) en ik er zoveel werk en tijd insteken, komen we niet rond. Ik hoor van iedereen in mijn omgeving dat het nog steeds moeilijk gaat na corona. Het is nog altijd niet zoals daarvoor, en daarvoor was het ook al niet zo goed.’

‘Elke artiest moet een eerlijk loon krijgen als ze ergens gaan spelen. Fair practice is belangrijk en speelkansen misschien nog meer. Er worden weinig risico’s genomen. Veel zalen en festivals hebben schrik om verlies te lijden, hierdoor krijgt meer experimentele muziek alsmaar minder kansen. Het is een vicieuze cirkel, want zo maak je het publiek niet meer nieuwsgierig.’

Een vol Sportpaleis

Als we vragen of hij extra druk voelt nadat het vorige album Forevergem op erg goede kritieken onthaald werd, moet De Sutter-Pinoy bekennen dat hij het niet zo aanvoelt. ‘We doen volledig waar we zin in hebben en maken echt wat we zelf willen. Als we zelf content zijn en er volledig achterstaan is het oké voor ons. Het is ook niet dat we in het Sportpaleis spelen’. Staat dat niet op de verlanglijst? Hij lacht: ‘Nee, geen Sportpaleis, ook al zou het wel wijs zijn met wat we nu doen. Of op een festivalweide in surround spelen…’

De droom blijft hetzelfde bij Peenoise: blijven experimenten en geïnspireerd raken. ‘We moeten het gevoel hebben dat we met iets nieuws bezig zijn, of toch iets dat nieuw is voor ons. Het belangrijkste is dat we onszelf kunnen blijven uitdagen en dat we niet in een patroon vervallen. We moeten op zoek kunnen blijven gaan, zonder druk van buitenaf.’