Een artiest die graag wil dat zijn nummer irrelevant blijkt te zijn, het is eerder uitzonderlijk. Toch is dat exact wat Jerry Spin hoopt over zijn op verkiezingsdag uitgebrachte A Landslide Victory for the Fascist Party.
‘The characters, names and events of this photoplay are entirely fictitious.’ Door de combinatie van songtitel en releasedatum is het moeilijk om de disclaimer aan het begin van Jerry Spins nieuwe videoclip te geloven. ‘Ik kan niet ontkennen dat feit en fictie een beetje door elkaar lopen,’ lacht frontman Jeroen De Gussem. ‘Uiteraard is het een toespeling op de verkiezingsdag en de bezorgdheid die daarover bij mij speelt. Maar de videoclip is over the top en een beetje karikaturaal. Op die manier wilde ik mensen die dezelfde vrees delen over de extreemrechtse uitwassen in heel Europa een hart onder de riem steken met wat humor.’
Niet toevallig is diezelfde disclaimer overgenomen uit een horrorfilm van de jaren dertig. In de videoclip, het regiedebuut van De Gussem, wordt er uitbundig verwezen naar die politiek woelige tijd die velen in het huidige klimaat weerspiegeld zien. Niet alleen met behulp van archiefbeelden, maar ook door naar de slapstick van Charlie Chaplin te knipogen. ‘Het moest allemaal grappig blijven, al zit er gezien het thema natuurlijk wat politieke beet in.’
Nijdig nummer
Opvallend bij die video is dat er geen fascisten in te zien zijn. Nochtans maakt Jerry Spin er in zijn werk een gewoonte van om in de huid van ongure types te kruipen, zoals de gewiekste zakenman. ‘Dat vond ik hier een moeilijke. Dit thema ligt veel gevoeliger dan dat van mijn vorige songs, en voor mij was het een afweging van wet er wel en niet kon. Door zelf in de huid van een fascist te kruipen, had ik het gevoel dat het geheel te beladen zou worden. Die stilistische vlucht naar de jaren dertig was dan een oplossing om toch de Jerry Spin-theatraliteit erin te verwerken. Verder zie je in de video vooral randfiguren, zoals de nieuwslezer en de onderwijzer, en de manier waarop zij op de politieke uitslag reageren.’
Het valt op dat A Landslide Victory for the Fascist Party ook op muzikaal vlak Jerry Spins zwaarste output tot nu toe is. Maakt de fascistische politicus De Gussem nog kwader dan de gewiekste zakenman? ‘Omdat dit onderwerp persoonlijker ligt, vond ik inderdaad dat ik hier geen mooi nummer over kon schrijven. In plaats daarvan probeerden we op muzikaal vlak de luisteraar wat te vervreemden. Er wordt veel met contrast gewerkt. Enerzijds heb je de lieflijke, bijna jazzy ballade, maar dan heb je die stukken die bijna naar metal neigen en zo een schokeffect produceren. Het is een vorm van muzikaal protest. Denk bijvoorbeeld aan Jimi Hendrix die op Woodstock de Star Spangled Banner speelt op een compleet dissonante manier. Wij probeerden diezelfde nijdigheid na te streven.’
Hopelijk irrelevant
Het nummer opent met de zin ‘today’s the day to drink yourself to splinters’. Of dat het plan van De Gussem is om verkiezingsdag door te brengen? ‘Eerst moeten we zien hoe profetisch het nummer blijkt te zijn, natuurlijk. Ik geef toe dat er een soort gelatenheid in het nummer zit, en ik hoop niet dat de luisteraar die overneemt. Door de peilingen merk je dat veel mensen zich machteloos voelen en denken dat het geen zin meer heeft om te gaan stemmen. Uiteraard is dat niet mijn boodschap en kan je nog steeds een verschil maken. In plaats daarvan hoop ik dat mensen hun conclusies trekken uit wat ze zien in de clip, en misschien nog eens nadenken over wie hun stem precies verdient. Al moet ik me misschien geen illusies maken over wie de clip te zien krijgt, en zal hij vooral rondgaan bij mensen die al mijn ideologie delen.’
Wie geen zin heeft om zich op verkiezingsdag thuis te pletter te drinken, kan misschien afzakken naar Café De Loge in Gent. Daar is een video-installatie geplaatst Felix Ysenbaert, gebaseerd op de videoclip. ‘In de vitrine van het café zijn schermen geïnstalleerd die delen van de clip laten zien. Op die manier wilden we experimenteren met een multimediale ervaring die deel uitmaakt van het straatbeeld, als vorm van protest in de openbare ruimte.’
Dan rest er nog één vraag: wat als de verkiezingsresultaten helemaal anders uitdraaien dan de peilingen doen vermoeden, en de tekst van Jerry Spin veel minder relevant dan verwacht zal blijken? ‘Om eerlijk te zijn: eigenlijk hoop ik heel hard dat het allemaal onzin is en dat ik er over drie weken eens glimlachend op terug kan kijken. Maar ik vrees ervoor.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier