In première: Daan geeft zichzelf een verjaardagscadeau met AI-videoclip ‘Work’

Work is tevens de tweede single van zijn later te verschijnen album Space, een poging om de belangrijke dingen des levens in tien geboden te vatten.

Na Dumb brengt Daan met Work alweer een single uit die uit vier letters bestaat. ‘Zo komen er nog acht’, lacht de muzikant wanneer hij vertelt over zijn album Space. ‘Er schuilt een overdreven goesting naar simplificatie in. Op het album probeer ik de dingen te overschouwen, en de belangrijke dingen in tien simpele woorden of geboden te vatten.’

Om zijn tweede gebod op de wereld te lossen heeft Daan een bijzondere datum uitgekozen. Work verschijnt immers op zijn verjaardag. ‘Ik ben blij met elk jaar dat ik verder leef, en dat wilde ik toch op een feestelijke manier vieren. Het is een cadeautje aan mezelf. Maar het past ook wel bij het nummer. Als kind had ik altijd het gevoel dat het volwassen leven eraan kwam en dat ik een paar dingen onder de knie moest krijgen. Daar zaten dingen als gezondheid en geluksbesef tussen, maar ook werk. En daar zag ik tegenop. Om het met de woorden van Bob Dylan te zeggen: “you’re gonna have to serve somebody”, een idee dat me niet meteen aansprak. (lacht) Terwijl ik wel als een zot werk hoor.’

Het zijn zotten die werken

Jezelf een zotte werker noemen, en tegelijk willen afrekenen met het concept ‘werk’: is dat geen tegenstrijdigheid? Daan lost het op door voor zichzelf te werken. ‘Zorg dat je arbeid ergens voor dient, dat je mooie dingen maakt. Niet gewoon de klok aftikken van negen tot vijf, maar jezelf het gevoel geven dat je iets verheffend of inspirerend doet. Slaag je daarin, dan kan je twintig uur per dag werken.’

In zijn jonge jaren heeft Daan ook de minder opbeurende vormen van werk meegemaakt. Hij mijmert over hoe hij in zijn studententijd potjes yoghurt vulde aan de lopende band, hoe hij in nachtploegen belandde en over de vele uren die hij in de horeca versleet. ‘Ook mijn periode als grafisch vormgever was zeer inspirerend. Toen ben ik namelijk muzikant geworden om van die andere klusjes af te zijn. (lacht) Het is misschien niet de meest sexy associatie bij mijn single om Ivan Heylen te citeren, maar hij zei ooit: “het zijn zotten die werken”. Ik werk heel graag, zo lang ik voor mezelf werk.’

Nostalgicus

Waar verjaardagen ook voor dienen, is terugblikken op je leven. Work is in zekere zin ook een ode aan alle decennia waar Daan al doorheen geleefd heeft. In de tekst somt hij al die periodes op, beginnend bij het ‘langharig werkschuw tuig’ uit de jaren zestig, langs de oliecrisis van de jaren zeventig en de Wall-Streeteconomie van de eighties tot het verwarrende heden.

‘Er zit nu eenmaal een nostalgicus in mij. De jaren zestig heb ik in principe nog meegemaakt, al herinner ik me er natuurlijk weinig van. Aan de jaren zeventig koester ik wel herinneringen, en ik zou een miljoen geven om die tijd nog eens actiever te beleven. En zo zijn er veel mooie periodes die elkaar opgevolgd hebben. Tegelijk denk ik ook: zo gaat het leven nu eenmaal, en het is boeiend om te zien wat er verder nog komt.

Thuiskomen met AI

In de bijhorende videoclip lijkt Daan de toekomst alvast omarmd te hebben. De beelden zijn namelijk allemaal gegenereerd met artificiële intelligentie, een technologie die uiteindelijk nog steeds in kinderschoenen staat. ‘De dingen die ik ’s nachts droom zijn meestal spectaculairder dan mijn dagelijkse leven. Wanneer ik vervolgens wakker word, probeer ik anderen uit te leggen wat ik beleefd heb, wat frustrerend genoeg nooit helemaal lukt. Zo is het ook met mijn muziek: vaak vertrek ik vanuit een aantal woorden of een melodie in mijn hoofd waarrond een volledige, fictieve wereld gebouwd wordt. Via mijn nummers probeer ik die wereld dan toch een beetje aan anderen te tonen. En dan was die AI daar plots, een middel waarmee je zo’n imaginaire wereld op compleet geflipte manieren kan vormgeven. Het voelde een beetje als thuiskomen.’

Een nummer over werken uitbrengen, en daarbij technologie gebruiken die iedereen in de creatieve sector angst geeft om hun job te verliezen: Daan beseft dat er een ironisch kantje aan zit. ‘Als artiesten zijn we natuurlijk completely fucked door dat ding. Wie dat wil, kan nu al nummers maken met mijn stem, of een documentaire maken waarbij ik de voice-over zogezegd inspreek. Als wij er dan toch het slachtoffer van worden, wil ik er nu het nog kan ook wel op mijn eigen manier van profiteren. (lacht)’

Toch is Daan niet écht bang om zijn inkomen te verliezen. ‘Ik vergelijk het altijd met de drumcomputer. Geen enkele drummer is daar zijn baan door verloren, maar er zijn wel heel wat andere, geweldige nummers op een drumcomputer gemaakt. Misschien hebben de echte drummers zich wat moeten aanpassen, maar erger dan dat was het niet. Zo zie ik het ook met AI. Audiogewijs verliezen we misschien terrein en wordt het makkelijker voor anderen om nummers te maken. Maar wat je niet kan namaken, is de artiest die staat te zweten op een podium om zijn nummers te brengen. Mijn filosofie is: joepie, nieuwe technologie, laten we er iets zot mee maken, en verder zal ik gewoon zoveel mogelijk moeten optreden.’