Frederik Heyman, de Antwerpenaar die het waanzinnige universum van Arca vorm geeft

Jonas Boel Jonas Boel is medewerker van Knack Focus

Jonas Boel is medewerker van Knack Focus 21-12-2021, 20:00 Bijgewerkt op: 14-03-2022, 14:01

Hoe komt een in Barcelona wonende cyberdiva die al samenwerkte met Kanye West, Björk en FKA Twigs terecht bij een Antwerpse fotograaf en kunstenaar? ‘Simpel: met een dm via Instagram’, lacht Frederik Heyman.

Lana Del Rey bracht dit jaar twee albums uit, maar dat is niets in vergelijking met de output van Arca. Die bracht deze maand op vier dagen evenveel langspelers uit. De Venezolaanse producer, die tegenwoordig door het leven gaat als de non-binaire transvrouw Alejandra Ghersi Rodriguez, is met die stunt niet aan haar proefstuk toe. In 2020 presenteerde ze al @@@@@, één track van 62 minuten. Eind vorig jaar volgden 100 (!) verschillende versies van het nummer Riquiquí, ‘geremixt’ door Bronze, muzikale software waarmee je artificiële intelligentie kunt gebruiken om te componeren en arrangeren. Riquiquí stond oorspronkelijk op het album KiCk i, verschenen in de lente van 2020, en het eerste deel van wat nu dus een vijfdelige albumcyclus is geworden: KiCk i, KICK ii, KicK iii, kick iiii en kiCK iiiii. Elke plaat is een andere dimensie in Arca’s universum van hypergestileerde pop, warmbloedige reggaetonbeats, tedere pianocomposities, experimentele aria’s en abstracte techno, en dat zowel in het Spaans als in het Engels. Het is zoals The New York Times recent kopte: ‘Arca maakte ooit elektronische muziek. Nu bouwt ze werelden.’

Ik heb Lady Gaga onder meer naakt gefotografeerd in een soort koepel met zo’n 120 camera’s. Ik zit mijn modellen letterlijk heel dicht op de huid.

Bij die werelden hoort een uitgebreide visuele component. In haar clips, promobeelden en platenhoezen bedient Rodriguez zich van een uitzinnige beeldtaal die dolt met de grenzen tussen reëel en artificieel, tussen mens en machine, en dat met invloeden en elementen uit Japanse animatie, sciencefiction, queer cultuur en games als Final Fantasy. Net zoals haar muziek is het beeld van Arca hybride, constant in transformatie.

Voor al dat visuele materiaal kan ze rekenen op de talenten van onze landgenoot Frederik Heyman, een fotograaf en kunstenaar die zich heeft toegelegd op digitale 3D-technieken, en die Arca leerde kennen via Instagram. ‘Twee jaar geleden kreeg ik uit het niets van Alejandra een berichtje, als reactie op een nieuwe post. We hadden vrij direct een gigantische klik. Er zijn nogal wat raakvlakken en overlappingen tussen waar we elk in onze eigen kunst mee bezig zijn, we delen interesses als posthumanisme, cyberpunk, mutaties… Vanuit die creatieve symbiose zijn we in het wilde weg ideeën beginnen te spuien, zonder duidelijk einddoel. Gewoon, artwork maken en later zien we wel waar we het voor gebruiken. Er was nog geen muziek, er waren nog geen tijdsbeperkingen of andere parameters om rekening mee te houden. Heel bevrijdend om zo te kunnen werken.’

De eerste vrucht van die creatieve tandem was de clip voor Nonbinary, een single uit KiCK i. Daarin zie je Arca omringd door robots in een futuristische zwangerschapsstoel en als een genderloze variatie op Botticelli’s Venus. Het ziet er allemaal erg gesofisticeerd en uiterst realistisch uit, maar elk shot speelt zich af in de digitale wereld. Heyman maakt voor zijn beelden gebruik van fotogrammetrie, een techniek waarmee hij op basis van foto’s levensechte 3D-modellen op de computer bouwt. ‘Eigenlijk hebben we van Arca een avatar gemaakt, een digitale body double die in mijn computer woont. En daar zijn de mogelijkheden eindeloos. Alejandra houdt heel erg van chaos en overdaad, ik ben dan weer een controlefreak en een estheet. Dat het er allemaal fotorealistisch uitziet, is heel belangrijk voor mij. Aan het hele Kick-universum heb ik meer dan een jaar gewerkt. Dat is héél lang, maar het was een passieproject, en ik zie het als een springplank naar andere opdrachten.’

Tussen het digitaal manipuleren van Arca door heeft Heyman alvast één andere beeldenstormer voor zijn lenzen kunnen halen: Lady Gaga, voor de cover van het illustere magazine Paper. ‘In maart vorig jaar ben ik naar LA gegaan. Ik heb Gaga onder meer naakt gefotografeerd in een soort koepel met zo’n 120 camera’s. Op basis van al die beelden samen berekende de computer een 3D-model van haar lichaam, dat ik dan in mijn virtuele studio bewerk. Dat ze daar zonder kleren zat, was trouwens háár idee. Je kunt ook alleen maar op deze manier werken wanneer er 100 procent vertrouwen is. Ik zit mijn modellen letterlijk heel dicht op de huid, het is zeer intiem.’

Dat de KiCk-cyclus nu voltooid is, betekent overigens niet het einde van de samenwerking tussen Arca en Heyman . ‘We zijn al aan het breien aan een volgende ronde, onze connectie is nog volop aan het groeien. De dingen die we maken, zijn ‘love it or hate it’, maar daar hou ik van. Er is al zo veel visuele content, zo veel beeldtaal, constant en overal. Ik heb geen zin om daar middelmatige, vrijblijvende dingen aan toe te voegen. Meer statements, dat is mijn missie.’

Kick De vijf albums zijn uit bij XL Recordings.