Waarom Arooj Aftab zich een beetje als Spider-Man voelt

Wedden dat het festival­rumoer even gaat verstommen wanneer Arooj Aftab het podium van Live Is Live betreedt?

Voor wie haar nog niet kent: ­luister naar de single Raat ki rani, kijk naar de video en je begrijpt al heel wat van de bedwelmende aantrekkingskracht van Arooj Aftab. Met zijn ­zachte beat en feëerieke zang geurt het nummer naar nachtelijke ­kalmte. ‘Raat ki ­rani’ is ­Urdu voor nacht­jasmijn, Night Reign, zoals de titel van Aftabs nieuwe ­album. Die plant bloeit op de ­heetste zomer­nachten, waarin de ­kleine ­witte ­bloemen de duisternis nog bena­drukken en de jasmijn­achtige geur ­alles doordringt. Aftab zingt in het ­Urdu, de ­nationale taal van haar moeder­land ­Pakistan, maar schroomt er niet voor om daar een door Braziliaanse maracatu ­beïnvloed ritme onder te plakken en haar stem met autotune te kleuren. ­Traditie en moderniteit, onontwarbaar met elkaar vervlochten.

Het nummer kreeg een even zachte video mee, waarin twee modellen om elkaar cirkelen, tussen het afstandelijk smachten op een zwart-witfotoshoot en de aanrakingen van een kleurige dagdroom – of is het een herinnering? ‘Raat ki rani is een song over ‘iemand van wie de uitstraling en het ­charisma door een wondermooi avondlijk tuinfeest ­zweven’, zo zegt Aftab zelf.

Aftab is tegen­woordig evenzeer thuis op Radio 1 als Klara. Haar muziek put evenzeer uit hedendaags minimalisme en jazz als uit klassieke ­Urdu ­poëzie. Als kind – ze ­groeide op in Saudi-Arabië en ­Lahore voordat ze naar de VS ­versaste – ­luisterde ze evenzeer naar Billie ­Holliday als naar de ­Indiase zangeres Begum Akhtar. Ze luchtgitaarde Jack White en The Edge, en ging jong viraal met een cover van Leonard Cohens Hallelujah.

Haar eigen carrière kwam pas echt van de grond met haar vorige album Vulture Prince, een van de verrassingshits van 2021. Met de ­ballad Mohabbat won ze als eerste vrouw van Pakistaanse origine een Grammy, en belandde ze zelfs in de playlist van ­Barack Obama. Het succes zette haar wereld op zijn kop.

Arooj Aftab: De ­grootste verandering was dat ik mijn nine-to-five-job als geluidstechnicus kon opgeven. Daardoor kwamen mijn nachten tot leven. Als fulltimemuzikant heb je overdag nog steeds ­verplichtingen – maar het is ’s avonds en ’s nachts dat je speelt en ‘connecteert’. Sinds ­Vulture Prince heb ik elk jaar zowat 200 shows ­gespeeld. (glimlacht) In dat nieuwe, ­chaotische ritme heb ik de inspiratie voor Night Reign gevonden.

Lees verder onder de bio

‘Wereldmuziek geldt als iets erg in traditie geworteld’, zei je onlangs. ‘Minder hedendaags, minder modern, meer klassiek. En dat ben ik niet.’

Aftab: Je hebt een verantwoordelijkheid als je iemand bent die culturele verschuivingen ­teweegbrengt. Zoals Spider-Man, weet je wel?

Euh, neen.

Aftab: (lacht) Ik bedoel, als iemand die plots iets nieuws, nog onbekends verpersoonlijkt. In mijn geval: iemand die een nieuw soort muziek bedenkt. Mensen voelen en begrijpen wel dat het nieuw is, maar net daardoor schieten woorden tekort. Dus grijpen ze terug naar iets heel herkenbaars, iets vertrouwds om het te beschrijven. Mijn vorige album Vulture Prince wás ook deels traditioneel – ik gebruikte heel oude poëzie en zo – maar Night Reign is weer een ander soort beest. Het is opnieuw muziek die eigenlijk voor zichzelf moet spreken.

Beschrijf toch eens welk soort beest.

Aftab: A cool cat die ’s nachts op pad is in New York, mijn thuisstad. Alles een beetje uitchecken, op een geliefde wachten, feesten en ­dronken worden, de weg naar huis terug­vinden… Night Reign is een ­personage dat ’s nachts verschillende dingen beleeft, met ook de nacht zelf als ­personage.

Je zingt meestal in een taal die een flink deel van je publiek niet begrijpt, waardoor mensen puur emotioneel met je muziek connecteren. Dat kan overweldigend binnenkomen op een podium, lijkt me.

Aftab: Zeker, maar dat is wat ik doe: verhalen vertellen met meer dan ­alleen woorden. Elk instrument heeft zijn inbreng in dat verhaal. Dat is heel ­belangrijk voor me. Ik zou er erg triest van worden als mensen die connectie niet zouden maken enkel omdat ze de woorden niet begrijpen.

Je muziek heeft altijd al het best gedijt in de late uurtjes. Naar wat luistert Arooj Aftab zelf om te ontspannen?

Aftab: Ik heb de laatste tijd veel het solo­album van Shabaka Hutchings ­opgelegd. Meshell Ndegeocello ook. Tenminste, áls ik aan luisteren toe kom. Er komt ook zó veel goede ­nieuwe muziek uit. Er staan nog veel platen op mijn ‘te checken’-lijstje. De nieuwe van St. Vincent, bijvoorbeeld, en die van Billie Eilish. Jaja, ik wil goed bijhouden wat de collega’s zoal ­uitvreten.