Emma Bale: ‘Ik heb weer plezier gevonden in muziek maken’

Ze won een Oorkonde met haar podcast Split, brengt binnenkort in het Sportpaleis hommage aan Luc De Vos en heeft een derde album klaar waarop ze de twijfels en onzekerheden van zich afschudt. Het was een goed jaar voor Emma Bale. ‘In mijn moedertaal schrijven voelt als een bevrijding.’

Wie Emma Bale anno 2024 nog steeds met radiovriendelijke synthpop associeert, heeft het voorbije jaar niet goed opgelet. Poëziepareltjes zoals Kompas, Lavender Salt of Ogen dicht laten een zelfverzekerde zangeres horen die de moed heeft verzameld om te doen wat ze zelf wil. Haar derde plaat 333 is een conceptalbum en bestaat uit drie ep’s – de uitstekende 3.1 en 3.2 zijn al te horen – waarop ze op een verrassend veelzijdige en introspectieve wijze en in drie verschillende talen haar leven bezingt. ‘Engels beschouw ik nog altijd als mijn primaire zangtaal’, zegt ze. ‘Voor Frans is de kiem gelegd ten tijde van Liefde voor muziek, waar ik Koning liefde van Tourist LeMC heb herwerkt tot Amour fou. En in mijn moedertaal schrijven, voelt als een bevrijding. Alles klinkt een stuk persoonlijker en eerlijker in het Nederlands.’

De titel 333 is meer dan de optelsom van de ep’s.

Emma Bale: Het getal drie liep als een rode draad door het opnameproces. Drie talen, drie ep’s, en het is officieel mijn derde album. Ik ben niet enorm spiritueel, maar in de numerologie is 333 een ‘angel number’ dat staat voor creativiteit, vreugde en optimisme. Het staat voor geloven in jezelf en vertrouwen op je intuïtie. Iets waar ik zelf lang mee heb geworsteld en nu pas in het reine mee ben. Toen ik die betekenis ontdekte, viel alles samen, en was het duidelijk dat dit de titel moest worden.

Je werkt op 333 nauw samen met zanger en tekstschrijver Willem Ardui (Blackwave) die naast je vaste cowriter ook de producer van het album is.

Emma Bale: Ik ben al heel lang fan van Blackwave en van Willem Ardui’s Nederlandstalige solowerk. We zijn zowat in dezelfde periode opgekomen en kwamen elkaar wel eens tegen, maar echte vrienden waren we niet. Ik vond hem altijd way too cool voor mij. (lacht) Ik had nooit gedacht dat hij ja ging zeggen op mijn vraag om samen te werken, maar hij was heel enthousiast. Vroeger lagen onze werelden ver uit elkaar omdat ik een ander soort muziek maakte. Nu surfen we op dezelfde golflengte.

Een van de mooiste songs op je album is Het midden, een samenwerking met Porcelain Id.

Emma Bale: Wát een stem! Hubert Tuyishime is een generatiegenoot en ik heb hun per toeval ontdekt via Instagram, in een featuring met Martha Da’ro (Tuyishime is non-binair en gebruikt de voornaamwoorden die/hen/hun, nvdr.). Ik had nog nooit zo’n bijzondere stem gehoord. Zo doorleefd alsof die al vijftien levens heeft geleid.

Ik heb hun gezien in het voorprogramma van Charlotte Cardin in Brussel en ik was erg onder de indruk. Hubert heeft een hypnotiserend effect, je voelt je verplicht te luisteren en je blijft compleet overdonderd achter. Ik dacht: die moet ik hebben voordat die internationaal is doorgebroken!
Het midden is een sleutelsong, met een van de betere lyrics die ik al geschreven heb. De invalshoek is dat we beiden streven naar een soort ‘midden’. Ik hou niet van die extreme hoogtes en laagtes in het leven. Het midden is een zone waar het aangenaam toeven is, zonder extremen. Huberts point of view is eerder vanuit een relatie waarin hetzelfde kan worden toegepast.

Je muzikale transformatie is voor de fans van het eerste uur wellicht schrikken. Weg is de vlot verteerbare pop waarmee je een aantal jaren op de charts stond.

Emma Bale: Voor mij is dat proces al even aan de gang. Een tijdje na de release van mijn album Retrospect in 2021 voelde ik dat het schoentje van pure pop of synthpop niet meer paste. Ik zat in een mal die anderen voor mij goten en waarin ik uit gewoonte of gebrek aan zelfvertrouwen en verantwoordelijkheid bleef zitten. Maar na de release van Retrospect (2021) volgden de cijfers en het publiek niet echt. Even later liep mijn contract af en had ik geen label meer. En dan begin je na te denken.

Je neemt als artieste een risico door een nieuwe weg te bewandelen. Eentje die niet per se langs de commerciële afslagen leidt.

Emma Bale: Werken in de muzieksector gaat sowieso gepaard met hoogtes en laagtes. Ik heb beide beleefd. Mijn eerste songs waren folky en dansbare popnummers die samen meer dan 125 miljoen streams hebben vergaard. Ik heb een MIA, gouden platen en een MTV Award. Ik heb zelfs ooit nog een TED-talk gegeven over hoe het te maken als jonge artieste. Je kan die trouwens nog terugvinden online, super cringe. (lacht)

Ik heb de tijd genomen om te heroriënteren. Songs te schrijven, mezelf beter te leren kennen zonder druk op mezelf te leggen of de druk van een label te voelen. Ik heb weer plezier gevonden in muziek maken en mijn songs voelen nu écht aan als ‘Emma’. Vanaf dan is alles stelselmatig en organisch gegroeid en op zijn plaats gevallen.

In je bio klinkt het zo: Emma voelde zich een samenraapsel van andere artiesten. Het maakte haar niet gelukkig, dus één ding wist ze zeker: never again.

Emma Bale: Dat is redelijk bruut verwoord. Het is niet dat ik diep ongelukkig in een holletje zat weg te kwijnen, maar ik ben heel lang op zoek geweest naar wie ik eigenlijk was. Ik vertrouwde te weinig op mijn eigen gevoel en liet me te veel meeslepen in de mening van anderen.

My World Untouched, mijn debuutalbum, is op een paar eigen songs na een opeenstapeling van bijeengezochte covers, om zo met een ‘album’ in de Ultratop-charts te kunnen komen. Ten tijde van mijn tweede album Retrospect was synthpop à la Dua Lipa volop en vogue, dus schoof ik die richting uit. Ik bleef twijfelen tussen indie en echte pop en dacht dat volledig voor pop gaan me de voldoening zou geven die ik zocht. En hoewel ik zeker achter dat album sta, voelde ik dat het nog niet honderd procent klopte.

Zolang je niet zelf de teugels van je eigen carrière volledig in handen neemt, ben je een speelbal van anderen. De nummers die ik nu met Willem, maar ook met Nina Sampermans en Julia Jean-Baptiste in het Frans heb geschreven, voelen wat dat betreft wél als thuiskomen.

Wist je trouwens dat ik zelfs een naamsverandering heb overwogen?

Vertel.

Emma Bale: Ik heb er oprecht over nagedacht. Ik heb trouwens ook al een naam: Eliza Ray. Het zijn mijn twee middelste namen, want officieel heet ik Emma Eliza Ray Balemans. Ray is de verkorting van Raymonde, mijn grootmoeder. Ze is Franstalig en heeft me dus de liefde voor het Franse chanson bijgebracht. Ze staat zelfs op het album. Op de afsluiter Sunny Side of the Street hoor je haar in een voicemail zeggen hoe trots ze op me is. Een van de mooiste snippets van de plaat.

Maar dus, ‘Eliza Ray’: ik vind het een goede naam en volgens mij bestaat die nog niet. Maar uiteindelijk blijf en ben ik gewoon Emma Balemans en dus Emma Bale. Wie weet moet ik Eliza Ray maar eens opdiepen als ik op mijn vijftigste een jazzalbum maak. (lacht)

We horen je ook op Vos, het tributealbum voor Luc De Vos, waar je Soms vraagt een mens zich af onder handen neemt.

Emma Bale: Ook weer zo’n project waarvan ik enkele jaren geleden nooit had durven dromen dat het op mijn weg zou komen. De bezieler van Vos is Lucs voormalige manager Noelle Vanhelsuwé. Hij heeft achttien vrouwelijke artiesten gevraagd om het werk van Luc onder handen te nemen. Hij gaf me volledig carte blanche, en hoewel het repertoire van Gorki heel uitgebreid is, sprong Soms vraagt een mens zich af er voor mij uit.

Ik hou van De Vos’ cynisme en sarcasme, dus van de tekst ben ik afgebleven. Die is zo vintage Luc, daar mag je niet aan tornen. Ik heb het arrangement in een funky, ietwat Jungle/Sault-achtig jasje gegoten. Wat meer opzwepend en dansbaar. Ik vind het altijd cool als je én kan bewegen op de muziek én kan luisteren naar de tekst. Ik krijg veel goede reacties, maar de belangrijkste, en dat was heel emotioneel, was die van Noelle die me zei dat Luc het goed zou hebben gevonden.

Mogen we je ten slotte nog proficiat wensen: je won zonet een Oorkonde voor je podcast Split, waarin je met bekende gasten praat over hoe zij de scheiding van hun ouders hebben ervaren. Iets waar je zelf ervaring mee hebt.

Emma Bale: Die podcast is, net zoals zoveel zaken de voorbije jaren, op het juiste moment mijn richting uitgekomen. Split is een podcast voor De Warmste Week van de VRT. Het is niet mijn geesteskind, er werd me gevraagd of ik het zag zitten om de host te zijn en ik heb auditie moeten doen. Maar zodra ik achter de microfoon kroop, voelde ik dat het op mijn lijf geschreven was.

De reacties zijn overweldigend. We hebben twee reeksen gemaakt en wat me erg raakt, is het feit dat niet alleen jongeren maar ook ouders er veel aan hebben en er inzichten uithalen. De podcast heeft geleid tot gesprekken tussen ouders en kinderen. Daar ben ik oprecht heel fier op. Ik ben heel dankbaar dat ik de kans heb gekregen om Split te maken, want daardoor heb ik, net zoals hopelijk mijn gasten, heel wat kunnen helen. Het is een podcast waar ik als twaalfjarige veel aan zou hebben gehad.