Eerst gingen The Zombies uit elkaar. En toen werden ze wereldberoemd

Na één classic album en een handvol hits tekenden The Zombies voor een van de meest absurde break-ups in de geschiedenis van de rockmuziek. Een reconstructie.

Paul Weller, frontman van wijlen The Jam, zei in een interview met de BBC dat ze ‘uniek’ waren en ‘een heel andere sound hadden dan hun tijdgenoten.’ Led Zeppelin-frontman Robert Plant is een uitgesproken fan van hen, net als de mannen van Fleet Foxes en Dave Grohl. Hun debuutalbum Odyssey And Oracle staat op 100 in de Rolling Stone-lijst van 500 beste albums, vlak vóór In the Wee Small Hours van Frank Sinatra en Giant Steps van John Coltrane. Kortom, er zijn genoeg redenen om The Zombies af en toe te herdenken, bijvoorbeeld op de vijftigste verjaardag van Odyssey And Oracle. En toch zal dat jubileum, op deze 19^de april 2018, zonder veel bombarie voorbijgaan.

Een van de verklaringen is dat het succesverhaal van The Zombies er een is van heel hoge en heel diepe dalen. De band maakt een blitzstart wanneer ze in 1963 een contract tekent bij het Britse Decca Records, dat een jaar daarvoor nog The Beatles afwees met de mededeling dat gitaargroepjes snel uit de mode zouden zijn. In 1964 scoren ze hun eerste internationale hit met She’s Not There – de versie van Carlos Santana uit ’77 zal u ongetwijfeld nog bekender in de oren klinken. Een jaar later verschijnt debuutlangspeler Begin Here en tourt de band door de Verenigde Staten.

Ondanks dat The Zombies in haar jonge jaren deel wordt van het British Invasion-circuit, valt haar succes even abrupt weer stil als dat het begonnen is. De band verzuipt in de zee van interessante gitaargroepen die op dat moment opkomen, zoals The Beatles, The Rolling Stones, The Kinks en Pink Floyd ‘Daarna is het alleen maar bergaf gegaan,’ vertelde toetsenist en songwriter Rod Argent daarover aan The Guardian.

Mellotron

Nochtans heeft de groep op dat moment haar muzikale hoogtepunt nog niet bereikt. Daarvoor is het wachten tot juni 1967, wanneer de groep verzamelt in de legendarische Abbey Road Studios, waar dan laatste tonen van The Beatles’ Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band nog nazinderen.

Het resultaat van hun labeur barst van de interessante akkoordenprogressies, prachtige samenzangen en innemende melodieën. De in die dagen noodzakelijke dosis psychedelica komt uit de mellotron van John Lennon. Samen met Sgt. Pepper’s en Pink Floyds The Piper at the Gates of Dawn zal Odessey And Oracle uiteindelijk uitgroeien tot een van de strafste platen uit de Summer of Love.

Het is de laatste gooi naar succes voor The Zombies, maar zelfs die treft geen doel. Care of Cell 44 en Friends of Mine, songs die de band als teasers releaset, maken geen schijn van kans in de hitlijsten. Ook de officiële albumrelease die op 19 april 1968 plaatsvindt, wekt nauwelijks de belangstelling van het Britse publiek, laat staan het West-Europese.

Omwille van de verminderde populariteit van de band en de schamele verkoopcijfers weigert CBS-hoofd Clive Davis om Odessey And Oracle in Amerika uit te brengen. Daar steekt kersverse producer Al Kooper echter een stokje voor: hij hoort het album wanneer hij in Engeland is en hij beslist om het via het CBS-sublabel Date Records in de VS te introduceren. In juni 1968 komt het zo ook daar in de rekken te liggen, maar opnieuw met weinig resultaat.

Als laatste poging om het album een boost te geven, wordt Time of the Season begin 1969 uitgegeven als single. Het nummer wordt gekenmerkt door de zweverige stem van zanger Colin Blunstone, jazzy keyboardsolo’s van Rod Argent en het meer dan herkenbare handklapje dat de song meer dan aanstekelijk maakt. In de lente van dat jaar komt Time of the Season op nummer drie te staan in de Billboard Hot Hundred Chart. Het wordt het bekendste nummer van The Zombies en het inspireert artiesten van verschillende generaties en strekkingen. Zelfs Eminem sampelde het lied in zijn eigen Rhyme or Reason.

“The Original Zombies”

Ontmoedigd door het weinige succes dat de band boekt, gaat het vijftal nog voor de officiële release van haar album uit elkaar. Toeval wil dat de band The Zombies heet, want na het succes van Time of the Season vertoont de band hoe langer hoe meer gelijkenissen met een levende dode, met dank aan de gangbare praktijk om bands en artiesten te vervangen onder dezelfde namen als ze niet genoeg hun best deden of tegenspraken.

Bill Kehoe – hoofd van het louche Amerikaanse label Delta Promotions – maakte maar al te graag misbruik van dat principe. Kehoe was manager van onder meer Question Mark and the Mysterians en een paar andere lokale bands. Gevestigd in het geïsoleerde Bay City, waar het label ook een concertzaal beheerde, kon er niet veel mislopen.

Kehoe zocht een manier om in te spelen op het plotse succes van The Zombies. Daarom richtte hij twee neppe bands op: een groep muzikanten uit Texas en een groep uit Michigan, die allebei onder de naam The Original Zombies door de VS tourden. Hoewel over de eerste weinig geweten is, bestond de lineup van de tweede onder meer uit Frank Beard en Dusty Hill, die later naam zouden maken bij ZZ Top.

Met zijn originele Zombies lichtte Kehoe niet alleen het publiek, maar ook de muzikanten op. Hij maakte hen wijs dat hij de officiële rechten van de oorspronkelijke bands had verkregen, waardoor de vervangmuzikanten nietsvermoedend meegingen in het hele verhaal. Ze werden uitgestuurd naar de belangrijkste metropolen van Noord Amerika.

Er waren wel meer bands die Kehoe vervalste om een graantje van hun internationale succes (mee) te pikken, zoals R&B band The Animals en tekenfilmband The Archies. De laatste werd belichaamd door een groep studiomuzikanten samengesteld door Don Kirshner. De band scoorde in 1969 een wereldhit met Sugar, Sugar, dat vier weken lang op nummer één stond in de Billboard Hot Hundred Chart. Kirshner klaagde Kehoe aan toen hij vernam dat er een nep-Archies band aan het toeren was in de VS. Een jaar later ging het label failliet.

Herrijzenis

Niemand had verwacht dat The Zombies meer dan twintig jaar na hun dood ook weer zouden herrijzen. Het gebeurde toch met New World, dat in 1990 verscheen. De band zou nog tal van platen uitbrengen in de daaropvolgende decennia, waaronder een liveopname van Odessey and Oracle uit 2008. Daarop spelen de vier overlevende bandleden – Atkinson stierf vier jaar eerder aan kanker – het volledige album uit 1968 in het Shepherd’s Bush Empire in Londen.

Op 30 september 2015 startten The Zombies een tour van 18 shows door Noord-Amerika. De shows bestonden uit twee delen. Het eerste deel van de show bestond uit de nieuwe Zombies-formatie: Blunstone, Argent, ex-Kinks bassist Jim Rodford, zijn zoon Steve Rodford en gitarist Tom Toomey. Zij speelden het latere werk van The Zombies, terwijl het tweede deel van de show uit klassiekers bestond die gespeeld werden door de overlevende bandleden. In datzelfde jaar verscheen ook de nieuwste Zombiesplaat, getiteld Still Got That Hunger. Ondanks alles wat ze heeft meegemaakt, hebben de muzikanten nog steeds honger naar meer.