Nieuwe plaat, nieuwe stijlbreuk. Met Endless Summer Vacation, dat deze week verschijnt, gaat Miley Cyrus de zesde fase van haar carrière in. Een overzicht.
De Disney-era
De periode 2006-2011
De plaat Breakout
De sound Disney-pop
De look Hilary Duff met cowboylaarzen
Een all-American tiener die samen met haar papa onschuldige countrypopliedjes zingt: dat is hoe de wereld kennismaakte met Miley Cyrus. In maart 2006, tijdens de hoogdagen van Disney Channel (en VT4), werd de eerste aflevering van Hannah Montana uitgezonden, een sitcom over girl next door Miley Stewart die in haar vrije tijd stiekem popster Hannah Montana is, vol overacting, slapstick, lachbanden en verhaallijnen over trouw blijven aan jezelf en de waarde van familie en vriendschap.
Hannah Montana werd een gigahit, Miley Cyrus een tieneridool. Maar waar Hannah Montana eindigde en Miley Cyrus begon, was niet altijd even duidelijk. Onder meer doordat haar personage in het dagelijkse leven ook Miley heette, haar fictieve papa werd gespeeld door haar echte papa Billy Ray Cyrus en haar debuutplaat als Miley Cyrus verscheen als dubbel-cd bij eentje van Hannah Montana. Bovendien speelde ze haar rol als Disney-kindster met veel bravoure. Ze gedroeg zich als de ideale dochter, droeg matchende kuisheidsringen met haar lief Nick Jonas en beweerde vrolijk dat ‘roze niet zomaar een kleur, maar een attitude is’.
Na Hannah Montana bleef er één vraag over: wie ben ik eigenlijk?’ aldus Miley Cyrus. Eén ding was zeker: ze was níét Hannah Montana.
Doorheen de vijf jaar dat Hannah Montana werd uitgezonden, begon Cyrus zich evenwel voorzichtig los te trekken van haar personage. Ze scoorde eigen hits met het poprocky 7 Things en het anthem Party in the U.S.A.. (Die laatste, een officieus volkslied voor oude gen Z’ers, is nog steeds haar meest gestreamde song.) Ze verfde haar haar rood, ontdekte eyeliner. Ze bracht een plaat uit die Can’t Be Tamed heette. En ze raakte verzeild in haar eerste schandaaltjes. In 2008, op haar vijftiende, poseerde ze met ontblote rug op de cover van Vanity Fair en moest ze zich voor het eerst verontschuldigen bij haar fans. Een jaar later bezorgde ze conservatief Amerika een hartaanval met een paaldansperformance op de Teen Choice Awards. (Niet dat ze paaldanste. Ze stond gewoon naast een paal. Blijkt weinig verschil te maken voor conservatief Amerika.) ‘Na Hannah Montana bleef er één vraag over: wie ben ik eigenlijk?’ aldus Cyrus. Eén ding was zeker: ze was níét Hannah Montana.
De twerkfase
De periode 2013-2014
De plaat Bangerz
De sound bangerz
De look opgeschoren pixiekapsel, weinig tot geen kledij, tong uit de mond
Britney had Toxic. Christina had Dirrty. Miley had de VMA’s, Robin Thicke en een piepschuimen vinger. De tienerwereld kende Miley Cyrus al jaren, maar het volwassen publiek leerde haar pas kennen toen ze in 2013 met de tong uit de mond twerkte tijdens de MTV Video Music Awards, de plek en het tijdstip waar ze voor eens en voor altijd afrekende met haar brave Disney-imago. Het was het oeroude ‘good girl gone bad’-cliché. Alleen ging Miley Cyrus net iets verder dan haar voorgangers.
Het begon met de videoclip bij We Can’t Stop, de eerste single van Bangerz. Daarin was Miley plots te zien met een opgeschoren pixiekapsel, tatoeages en een gouden grill om haar tanden, schuurde ze haar achterwerk tegen willekeurige interieurobjecten aan, zong ze over dansen met Molly en lijnen snuiven in de badkamer en stak ze haast ononderbroken haar tong uit. Niet bepaald het gedrag van een schattige girl next door.
Twee weken na de VMA’s, de performance die het woord ‘twerken’ in het Oxford Dictionary kreeg, volgde dan weer de videoclip van Wrecking Ball, waarin Miley huilend in de camera kijkt, in haar ondergoed op een bouwwerf rondloopt, naakt op een sloopkogel door de lucht vliegt en een hamer likt. (Likken was trouwens een ding voor Miley Cyrus: eerder had ze al gelikt aan de penistaart die ze haar lief Liam Hemsworth cadeau had gedaan en in 2013 likte ze, aldus de lijst ‘Everything Miley Cyrus licked in 2013’, onder meer aan een piano, een barbiepop, een camera en een hoofdkussen.)
Miley Cyrus leek de zoveelste kindster die ontspoorde en aandacht zocht met haar seksualiteit. Maar seks had hier weinig mee te maken.
Wat volgde was de voorspelbare morele paniek – zelfs Sinéad O’Connor beweerde dat Miley ‘zich prostitueerde voor de muziek’. Miley Cyrus leek de zoveelste kindster die ontspoorde en aandacht zocht met haar seksualiteit. Wat weinigen door hadden, was dat seks hier weinig mee te maken had. (‘Als ik sexy had willen zijn op de MTV Awards, had ik niet met mijn tong uit mijn bek staan dansen. Ik kan wel beter’, zei ze er achteraf over.) Het was vooral een statement van iemand die tegen haar wil in het Disney-keurmerk werd gedwongen en die voortaan enkel nog deed waar ze zin in had. Miley 2.0 was geboren.
Leek ook velen te ontgaan in alle heisa: dat Wrecking Ball een ijzersterke powerballad was – ‘de My Heart Will Go On voor gedumpte tieners’.
De experimentele fase
De periode 2015
De plaat Miley Cyrus & Her Dead Petz
De sound lofi psychedelica
De look Coachella op lsd
Bangerz was dan wel een polariserende plaat, het was ook een gigantisch commercieel succes dat haar miljoenen had opgeleverd. Verdergaan op hetzelfde elan zou dus de meest logische keuze zijn geweest. Alleen: Miley heeft niets met logica. En dus dook ze de studio in met The Flaming Lips-frontman Wayne Coyne en bracht ze met haar eigen geld en zonder goedkeuring van haar label een plaat over dode huisdieren uit. Miley Cyrus & Her Dead Petz heette die, opgedragen aan haar hond Floyd (opgegeten door coyotes) en haar kogelvis Pablow (overleden in onduidelijke omstandigheden).
Miley Cyrus & The Dead Petz is een bizarre psychedelische trip van 92 minuten. Het album begint met de woorden ‘Yeah, I smoke pot / Yeah, I love peace / But I don’t give a fuck / I ain’t no hippie!’, bevat features van Big Sean en Ariel Pink en bestaat uit nummers die Something about Space Dude, Milky Milky Milk, I’m So Drunk en Miley Tibetan Bowlzzz heten. En daar hoorde ook een experimentele look bij. Die is moeilijk te omschrijven, maar kort samengevat zag Cyrus eruit als iemand uit het jaar 3000 die zich verkleedt als iemand uit 1970. De pixie en Dr. Martens maakten plaats voor dreadlockextensions, psychedelische prints en heel veel fluo en voor haar Milky Milky Milk Tour doste Miley zich uit als blije hippiezon, boterklomp en pamperdragende baby. Zelfs naar Miley-normen was dat nogal extreem.
Logischerwijs waren de meningen over de nieuwe Miley op zijn zachtst gezegd verdeeld. Miley Cyrus & Her Dead Petz kreeg een drie op tien van Pitchfork en werd door Vulture samengevat als ‘moeilijk om leuk te vinden of zelfs maar te verdragen’, maar tegelijk kreeg de popster lof omwille van haar lef en creatieve onafhankelijkheid. Het was ook niet alsof Miley pretendeerde grootse psychedelica te maken. Ze zat gewoon op een vibe. Dead Petz hield misschien weinig steek, maar het maakte wel een en ander duidelijk. Dat Miley geen fuck geeft om conventies, bijvoorbeeld.
De ‘back to good’-era
De periode 2017
De plaat Younger Now
De sound inspirational soft rock
De look iemand die weet wat een ascendant is
Ook wel bekend als de ‘ik huppel op blote voeten door een bloemenveld’-fase. Toen in mei 2017 de videoclip van Malibu, de eerste single van Younger Now, verscheen, waren fans om een specifieke reden gechoqueerd: er was niets choquerends aan. Miley Cyrus, opnieuw met lang haar en haar natuurlijke haarkleur, zag eruit als een stockfoto van iemand die in een Volkswagen California de wereld rondreist en haar excursie deelt met de hashtag #blessed. Op andere momenten huppelde ze in een witte jurk langs het strand met een tros ballonnen, knuffelt ze een hond, staart ze meditatief naar een zonsondergang, giechelt ze verlegen naar de camera, showt ze haar verlovingsring en zingt ze dingen als ‘I never went boatin’ / Don’t get how they are floatin’. Geen tong. Geen gekke outfits. Geen getwerk. Miley Cyrus was terug braaf.
Miley Cyrus bewees met Younger Now iets dat haast onmogelijk leek: ze kon soms ook een beetje saai zijn.
En Miley Cyrus gedroeg zich ook als een yoga-influencer. Ze beweerde tijdens interviews dat de wilde Miley van haar twee vorige platen slechts ‘een fase’ was, gaf de indruk gesetteld te zijn na haar herverloving met ex-verloofde Liam Hemsworth en kwam er naar eigen zeggen achter dat hiphop iets te veel ‘Lamborghini, got my Rolex, got a girl on my cock’ naar haar smaak was. (Een uitspraak die haar niet in dank werd afgenomen.)
Het leek dan ook alsof Cyrus met Younger Now koste wat kost wilde bewijzen dat ze ook een serieuze artiest kon zijn. Eentje die ingetogen countrypop en folkrock maakt, haar eigen songs schrijft, een onvoorwaardelijke band heeft met haar meter Dolly Parton en optreedt met Billy Joel en Paul Simon. Helaas bewees ze ook nog iets anders. Iets dat haast onmogelijk leek: Miley Cyrus kon soms ook een beetje saai zijn.
De Blondie-era
De periode 2020
De plaat Plastic Hearts
De sound Blondie
De look Blondie
Naar goede gewoonte duurde ook de hippiefase niet lang. Na Younger Now scoorde ze met Nothing Breaks Like a Heart een discocountryhit met Mark Ronson en flirtte ze opnieuw met hiphop op de ep She Is Coming. Maar vooral op Plastic Hearts vond Miley zichzelf voor de zoveelste keer heruit, deze keer als rockster. Voor buitenstaanders leek dat misschien een bruuske ommekeer, maar de fans zagen het al aankomen van toen ze als prille tiener Smells Like Teen Spirit zong. Plus: in 2019 coverde ze op Glastonbury Nine Inch Nails, Metallica én Led Zeppelin. Qua hint kon dat tellen.
Plastic Hearts werd een weinig subtiele ode aan de glamour, powerballads en rock van de eighties en heeft bij momenten iets weg van een coverplaat, maar op een vreemde manier klonk Miley nooit meer als zichzelf. (En als Blondie.) Haar stem, die op haar twaalfde al klonk als die van een uitgerookte zestiger, kwam nooit beter tot haar recht. Hedendaagse hits als Midnight Sky en Prisoner (featuring Dua Lipa) prijken naast nummers met Billy Idol, Joan Jett en Stevie Nicks en covers van The Cranberries’ Zombie en Blondie’s Heart of Glass. Zelfs haar uitstekende tong leek plots meer steek te houden. (Die tong was overigens nooit bedoeld als rockgebaar of seksuele innuendo, maar ‘als een manier om haar onzekerheid voor de camera te maskeren, vooral wanneer ze iets tegen haar zin moest doen’.)
Voor het eerst leek ook de muziekpers oprecht enthousiast. ‘This is Miley Cyrus’ greatest era’, kopte Vice. ‘Voor het eerst sinds lang draait een Miley Cyrus-album meer om de muziek dan om de headlines’, schreef Pitchfork. Blijkbaar had Miley Cyrus bombastische gitaarsolo’s en een nektapijt nodig om serieus te worden genomen. Fans wisten het nochtans al langer: Miley is altijd punk. Ook als ze pop maakt.
De California-era
De periode 2023
De signatuurplaatEndless Summer Vacation
De sound eindeloze zomervakantie
De look rijke, gescheiden babe met een villa in Los Angeles
Eind vorig jaar doken wereldwijd posters met de boodschap ‘new year, new Miley’ op. Hoe die nieuwe Miley Cyrus klinkt, komt u deze week te weten, wanneer Endless Summer Vacation verschijnt. Haar achtste plaat intussen, Hannah Montana-soundtracks niet meegerekend. Zelf omschrijft ze het als ‘een liefdesbrief aan Los Angeles’. Op basis van de hoes, haar nieuwe look (volgens Dazed kleedt ze zich ‘eindelijk als een rijke, biseksuele gescheiden vrouw’), de nummer 1-hit Flowers en de bijbehorende videoclip is de vibe deze keer die van een krachtige, glamoureuze, onafhankelijke vrouw die haar shit together heeft. Een tikje wraakzuchtig ook: Flowers verscheen niet toevallig op de verjaardag van ex-man Liam Hemsworth.
Terwijl Ed Sheeran al tien jaar in hetzelfde houthakkershemd optreedt, heeft Miley zich al honderd keer heruitgevonden.
Het is absurd om te beseffen dat Miley Cyrus nog maar dertig is. In zeventien jaar tijd ging ze van Disney-kindsterretje naar controversiële popster naar psychedelica-experimentalist naar zen-influencer naar rockgodin. Bij momenten voelde dat nogal random en niet elk experiment was even geslaagd, maar je kunt haar alleszins niet verwijten dat ze geen risico’s durft te nemen. Terwijl Ed Sheeran al tien jaar in hetzelfde houthakkershemd optreedt, heeft Miley zich al honderd keer heruitgevonden. De enige constante in Mileys carrière is dan ook dat er geen constante is. ‘Er is geen Miley Cyrus-sound, wel een Miley Cyrus-stem en een Miley Cyrus-attitude’, vatte The Atlantic het twee jaar geleden samen.
Misschien zit er wel degelijk een grootse strategie achter, maar het voelt alleszins alsof Miley Cyrus gewoon haar goesting doet, zonder zich iets aan te trekken van trends, regels of de verwachtingen die bij vrouwelijke popsterren horen. Alsof ze zich elk jaar opnieuw afvraagt: ‘Waar heb ik deze keer zin in?’ Als fan word je daardoor constant op het verkeerde been gezet, maar dat is net haar aantrekkingskracht. Miley is chaotisch, verwarrend, messy en een tikje gevaarlijk. Als Selena Gomez Antwerpen is en Taylor Swift Bornem, dan is Miley Cyrus Aarschot.
Endless Summer Vacation
Uit op 10.03 via Columbia Records en Smiley Miley.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
