De Nieuwe Lichting of niet, u gaat nog horen van Reinel Bakole

Ook al kon ze haar finaleplaats in de wedstrijd van Studio Brussel niet verzilveren, de toekomst lacht Reinel Bakole toe. Wij gingen mee naar het vermaarde showcasefestival Eurosonic Noorderslag, waar ze haar debuutplaat presenteerde.

‘Mijn gat doet zeer, jong. En ik moet straks nog drummen, dat belooft.’

Een jongeman rookt een zelfgerolde sigaret aan de ingang van Waterpark De Bloemert en stampt de sneeuw onder zijn sneakers plat. Het euvel aan zijn zitvlak is te danken aan de vijf uur lange autorit in een gehuurd Mercedes-busje, van Brussel richting noordelijk Nederland, met eindbestemming Groningen. Binnen enkele uren zal een van de passagiers van dat busje alle aandacht naar zich toe trekken op Eurosonic Noorderslag (ESNS): soulfenomeen en rijzende ster Reinel Bakole.

‘Aha, je hebt al kennis gemaakt met Moene’, lacht de warm ingeduffelde Brusselse zangeres wanneer ze ons even later begroet. ‘Dit is de rest van ons gezelschap.’ Na die van drummer Moene Peeters schudden we ook de hand van producer en bassist Samuel ‘Helocim’ van Binsbergen, knoppen- en effectenman Chris Ferreira, toetsenist Lorenzo Kobina, geluidsman Renaud Carton, tourmanager Alessandra Thuysbaert en tenslotte Lindel Bakole, die we in een oogopslag herkennen als de zus van. ‘Vandaag vooral ook manager’, corrigeert ze fijntjes.

Waterpark De Bloemert is een vakantiedomein gelegen aan het uitgestrekte Zuidlaardermeer, zo’n twintig minuten rijden van Groningen centrum. In de zomer gonst het hier van de familiepret, tijdens het winterse, vierdaagse ESNS betrekken de buitenlandse artiesten op de affiche hier een van de bungalows met aanlegsteiger. Twee bungalows, in het geval van Reinel Bakole en haar gevolg. Een entourage van acht man is best uitzonderlijk voor een beginnende artiest, merken we op. Een bewuste investering, klinkt het. ‘Ik kan ook alleen mijn mannetje staan op een podium, hoor. Zo heb ik het de voorbije jaren gedaan, en onlangs nog in Milaan, waar ik aan het internationale songschrijverskamp She Is the Music heb deelgenomen. Maar met deze jongens erbij is het bereik en de reikwijdte zo veel groter. Beginnende artiesten worden gedwongen om zonder band te spelen, want je moet je muzikanten kunnen betalen van je gage, natuurlijk. Maar ik wil de best mogelijke performance geven, onder de best mogelijke omstandigheden, en daarom wil ik me ook op de best mogelijke manier omringen.’ Terwijl we het glibberige pad richting de aangewezen bungalows volgen, vliegt de ene na de andere groep trekganzen in V-formatie luid kwetterend boven onze hoofden. Vliegt de sterkste voorop, zoals Bakole suggereert, of de oudste, de meest ervaren? We raken er voorlopig niet met zekerheid uit.

Na twee fel gesmaakte ep’s, A Gal on the Moon (2020) en Closer to Truth (2021), speelde de Belgisch-Congolese Reinel Bakole onder meer op Dour, Paradise City, Horst en Couleur Café. Deze week verschijnt Healing Exhaustion, het langspeeldebuut waarmee Bakole zich definitief op de kaart zal zetten als een unieke stem en persoonlijkheid binnen het Belgische soul- en r&b-landschap – en hopelijk evenzeer daarbuiten. Healing Exhaustion is een ambitieuze, veelzijdige plaat geworden. Het is niet zomaar het debuut van een zangeres, maar het werk van een volwassen, muzikaal auteur die de lat hoog legt en de risico’s niet schuwt. Swords, de verleidelijke single waarmee Bakole zich finalist van De Nieuwe Lichting mocht noemen, zou – met die jazzy trompet en gesamplede strijkers – perfect in een playlist tussen Erykah Badu en Cleo Sol kunnen landen. Maar verder op het album horen we evengoed afrohouse, dub, gospel en flarden harp en fusion. ‘Zelf noem ik het allemaal gewoon soul hoor’, zegt Bakole terwijl ze zich verwarmt in de knusse woonkamer van de bungalow. ‘Want het is muziek die recht uit mijn ziel komt. Alles wat ik doe komt recht uit mijn ziel. Of het nu zingen, teksten schrijven, clips bedenken of dansen is. Volledig vrij zijn in wie je bent, de uitersten van je expressie opzoeken: dat is wat soul voor mij betekent.’

Dansen deed Reinel Bakole al als kind. Ze volgt dansles sinds haar achtste. Ballet, modern, hedendaags. In 2018 verhuist ze naar Nederland voor een dansopleiding aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, en via een stage komt ze vervolgens in Londen terecht. In 2021 keert ze terug naar Brussel, met een eerste ep onder de arm. Professioneel dansen was haar eerste droom, tot Bakole tijdens een optreden van de Brits-Angolese artieste Iamddb beseft dat ze zich niet tot één discipline hoeft te beperken. Zingen zat er altijd al in, en deed die podiumdromen waarheid worden. ‘Toen ik terug thuiskwam in Brussel, zei ik tegen Lindel: “Vanaf nu maak ik muziek, en jij moet mijn manager worden”.’

Drie zussen en twee broers heeft Bakole. In haar nieuwste single Don’t Forget / Floating Woman zingt ze ‘I moved to the sun’s side/ To see my mother sing/ Imitating the birds chants/ I am therefore I think’. Familie speelt een belangrijke rol in haar leven, en in haar muziek. ‘Mijn mama inspireert me heel veel, en ik zing ook vaak over haar. Ik wil haar gelukkig maken met wat ik doe. Mijn plek vinden in de wereld, als persoon en als artiest, mijn doelen bereiken, slagen, en ervoor betaald worden: het is toch de droom van elke moeder? Dat het goedkomt met haar kinderen? Als ik slaag, dan til ik de hele familie mee op.’

Ze maakte haar album zonder de steun van een platenlabel, met Samuel als voornaamste producer, en met grote dank (‘zéker vermelden’) aan de subsidies die ze kreeg van de overheid. ‘Die wé kregen’, benadrukt ze. ‘Want die subsidies kwamen er op basis van een heel degelijk dossier dat Lindel en ik samen hebben uitgeschreven. We hebben altijd alles gedeeld. Dit is evengoed haar visie als de mijne, dit is evengoed haar reis. She’s my ride or die’.

‘Zal ik de rest van je bord laten inpakken zodat we het kunnen meenemen voor later?’ vraagt de ene Bakole aan de ander, wanneer we anderhalf uur later in het artiestenrestaurant van ESNS zitten. Voor de Griekse burgers, chili’s en slaatjes op tafel verschenen, deelde Reinel warme knuffels met Sietse Willems en Yunas de Proost, respectievelijk de frontman en gitarist van Meltheads. De Brusselse souldiva blijkt de Antwerpse rockers geregisseerd te hebben tijdens de shoot van hun persfoto’s, genomen door haar vriendin Yaqine Hamzaoui. ‘Ik was movement director. Ik moest hen helpen met hun poses, signaleren welke positie ze het best aanhouden met hun hoofd en hun lichaam, zo’n dingen. Heel grappig om te doen met stoere gitaarmannen. Maar ze waren heel tevreden, ze zijn toffe, lieve gasten.’ Aan een tafeltje naast ons zitten Mickael Karkousse en zijn band, enkel het meidenkwartet van Bluai, eveneens vanavond op de affiche, ontbreekt om het Belgische onderonsje in Groningen compleet te maken.

Maar wat ons vooral opvalt in de cateringtent: Reinel, Lindel en toetsenist Lorenzo zijn de enige mensen van kleur aanwezig. Ook in De Nieuwe Lichting vormde Bakole, samen met Ashley Morgan, met haar donkerdere huid een minderheid. Vinden Belgische artiesten met een migratieachtergrond minder snel hun weg naar muziekwedstrijden en showcases?

‘Eerlijk: ik wil me slechts met mate over zo’n kwesties uitspreken. Ik heb geen zin om elke dag op de barricades te staan. Dat moet niet mijn voornaamste statement worden. Ik wil eerst en vooral creëren.’ Ze nipt even van haar thee. ‘Dat gezegd zijnde: ons land ís nu eenmaal divers. Kijk gewoon rond je: er zijn zó veel verschillende kleuren en culturen. Maar niet iedereen van hen ontvangt informatie op dezelfde manier, langs dezelfde kanalen. Witte instituten als Studio Brussel of Eurosonic mogen daar niet blind voor zijn, en kunnen nog wel wat leren. Ze zouden meer mensen kunnen inschakelen met een connectie met bepaalde gemeenschappen, bijvoorbeeld. Eerlijk gezegd ken ik De Nieuwe Lichting zelf ook enkel via het PR-bureau waarmee ik werk voor de albumrelease. Maar niet elke beginnende artiest beschikt over mijn netwerk, hè. En oké, StuBru is Nederlandstalig, heeft zijn doelpubliek en zijn muzikaal profiel, dat weet ik ook wel. Maar toch.’ Reinel Bakole wikt en weeg haar woorden.

‘Weet je, ook de artiesten zelf en het publiek kunnen meer doen. In de finale van De Nieuwe Lichting ben ik de vreemde eend in de bijt, maar als Solange in Brussel zou spelen, stond er een lange rij. Daarmee bedoel ik dat er in mijn ‘genre’ – een woord dat ik liever niet gebruik – nog te veel naar het buitenland wordt gekeken. Ook ik was apetrots hoor, wanneer ik op een affiche naast internationaal gerenommeerde namen als Alfa Mist stond, zoals twee jaar geleden op het Cool Festival in Leuven. Maar wat ik in Londen zag, was dat lokale artiesten vooral ándere lokale artiesten mee op sleeptouw namen. Dus mensen: wacht alsjeblieft niet op bevestiging uit het buitenland om de artiesten uit je eigen omgeving te ondersteunen. Investeer in je lokale scene. It takes a village, dat geldt evengoed voor beginnende muzikanten.’

17 januari, half tien ’s avonds. Terwijl haar band een dromerige intro speelt, schrijdt Reinel Bakole het podium van De Machinefabriek op, een van de vele concertzalen van ESNS. Hoe het intussen met het zitvlak van drummer Moene zit, weten we niet, maar aan de microfoon zijn we getuige van een opmerkelijke metamorfose. De in een gezellige baggy outfit ingeduffelde, met haar valies over het ijs sukkelende jongedame van eerder op de dag heeft plaats geruimd voor een femme fatale. Wit korset, kniehoge zwarte laarzen, schouders naar achteren. Reinel Bakole danst met haar stem zoals ze zingt met haar hele lijf. Met een expressieve blik, smachtende toonladders en getimede knikjes in de polsen en schouders, windt ze het publiek om haar vinger. Alle nervositeit die in de lucht hing tijdens de soundcheck – Bakole ging zelfs de lichtman van de zaal instructies geven – lost op in een hypnotiserende wolk zielsmuziek. Frappant detail: vlak voor het optreden wisselde ook Lindel Bakole van outfit in de backstage en ruilde ze haar comfortabele sportschoenen in voor zwarte, elegante laarsjes, een zilveren bandana stijlvol om haar hoofd gewikkeld. Dit is tenslotte ook haar reis.

Voor wie het zich afvroeg: de voorste vogel in een V-formatie blijkt te kunnen genieten van een opwaartse luchtstroom, en spaart zo energie. Trekganzen wisselen elkaar dus af aan de kop, vertellen we aan Reinel Bakole, wanneer we net voor de live-uitzending van de finale van De Nieuwe Lichting even bijpraten bij een koffie. Een beetje zoals de zussen Bakole, werpen we op. Reinel moet glimlachen. ‘Dat is een mooie metafoor, ja. We tillen elkaar op, zoals ik eerder zei. Het is een kwestie van weten wanneer je de leiding moet nemen, maar ook wanneer je elkaar ruimte moet geven. Van goed observeren en goed zorg dragen, voor anderen en voor elkaar. Zo komen we er, daar ben ik van overtuigd.’