Christine and the Queens is nu een rockgod

Op het volumineuze en majestueuze Paranoïa, Angels, True Love durft Christine and the Queens voor het eerst te laten zien wie hij écht is. Dankzij Madonna, therapie en engelen die ‘bro’ zeggen.

Niet zo lang geleden blies Christine and the Queens samen met muzikale besties Caroline Polachek en Charli XCX een nieuwe wind door de popmuziek. Een okselfris briesje dat de grenzen van het genre aftastte, balanceerde tussen experimenteel en toegankelijk en de hipste kids aan het dansen bracht. Anderhalf jaar geleden was het drietal nog samen te horen op Charli XCX’s New Shapes, een nummer dat volgens Pitchfork klinkt als ‘de euforie van een Patrick Swayze-dansnummer gecombineerd met de verpletterende diepgang van een Fleabag-monoloog’. Maar terwijl Caroline Polachek intussen dankzij TikTok door het grotere publiek werd omarmd en Charli XCX zich bij wijze van statement volledig in de mainstream smeet en zichzelf met enige trots een sell-out noemt, lijkt Christine and the Queens steeds resoluter de pop de rug toe te keren, de rock tegemoet.

Toen we high waren, hebben we Madonna gefacetimed en gevraagd of ze een AI-engel wilde spelen. “You’re crazy, I’ll do it”, antwoordde ze.

Red, zoals de man achter het project dezer dagen genoemd wil worden, zíét er ook uit als een rockster wanneer we hem in de lobby van een Brussels hotel ontmoeten. Gehuld in een stijlvol zwart kostuum, zijn haar nonchalant met gel naar achteren gekamd, doordringende blik in de ogen, straffe espresso in de hand. Hij is hier om zijn nieuwe plaat Paranoïa, Angels, True Love te promoten, na Redcar les adorables étoiles (2022) het tweede deel van een drieluik geïnspireerd op Tony Kushners iconische theaterstuk Angels in America en het meest ambitieuze, bombastische en epische Christine and the Queens-album tot nu toe.

De dik anderhalf uur durende plaat bulkt van de larger-than-life powerballads, pompeuze eightiesrock en atmosferische instrumentals. Er zijn al dan niet bewuste knipogen naar Kate Bush, Prince, Portishead en Phil Collins. Madonna doet mee op verschillende nummers, zij het niet als zangeres maar als een in cryptische mantra’s sprekende AI-engel. Mike Dean, de sterproducer die eerder samenwerkte met Madonna, Kanye West, Beyoncé, Lana Del Rey, Drake en The Weeknd, zat achter de knoppen. En tegelijk laat Red zich na het plotse overlijden van zijn moeder en zijn coming-out als trans man van zijn meest kwetsbare kant zien.

Om maar te zeggen: wie Christine and the Queens vooral kent van zijn doorbraakhit Christine zal raar opkijken.

Singles zijn vandaag belangrijker dan albums, popsongs worden steeds korter en hoge bpm’s worden sneller opgepikt door algoritmen. En dan kom jij af met een traag conceptalbum van twintig nummers.

Red: (lacht) Mijn label zat even met de handen in het haar, ja. Begrijpelijk. Zij moeten tenslotte de brug slaan tussen het artistieke en het commerciële aspect. Eigenlijk zijn labels de ouders van de muziekindustrie: ze denken dat ze het beter weten, waardoor je als kind wel tegen hen móét rebelleren. Toen ik Paranoïa, Angels, True Love aan het afwerken was, heb ik even alle contact met hen verbroken. Ik voelde me een krankzinnige madman die een klein, raar kuikentje moest beschermen waarvan alleen ik wist dat het een prachtige pauw zou worden. Best beangstigend, maar kijk: intussen hebben ze mijn pauw omarmd.

Is de plaat een middelvinger naar de popwereld?

Red: Zo zou je het kunnen zien, maar dat was alleszins niet de intentie. Integendeel: de plaat is ontstaan uit pure liefde. Ik leg mijn hart op tafel. Gek hoe dat toch als een agressie wordt gezien. Blijkbaar boezemt eigenzinnigheid angst in. Nu, ik snap je vraag wel. Het is niet mijn meest toegankelijke plaat. Ik wil niet pretentieus klinken, maar ik ben een rockgod nu. (grijnst) Ik bid zelfs vaak tot Freddie Mercury dezer dagen.

Je ziet jezelf dus niet langer als ‘het rare neefje van de pop’?

Red: Ik zal altijd een raar neefje blijven, maar het popgedeelte mag je achterwege laten. Niet dat ik mijn verleden verloochen. Ik ben altijd eerlijk geweest in mijn muziek. Ook toen ik radiovriendelijke popliedjes maakte. Maar pop is van binnenuit opgevreten door het kapitalismemonster. Tegenwoordig zijn er hologrammen die optreden. Ze hebben zelfs geen mensen meer nodig! Fuck dat. Muziek is geen product dat moet worden gerationaliseerd, maar een bakermat van emotie. De enige manier waarop we weerstand kunnen bieden, is rock-’n-roll.

Is de rockscene niet even doordrongen van kapitalisme?

Red: Wel als een band zo populair is dat het pop wordt. Maar pure rock-’n-roll gaat tegen de regels in. Led Zeppelin maakte middeleeuwse rocksongs van zeven minuten. Dat hoort de essentie van muziek te zijn: gekke mensen die gekke dingen maken omdat het hun leven redt.

Voor je vorige plaat Redcar les adorables étoiles gaf je jezelf de opdracht om één song per dag af te werken. Hoe ging je deze keer te werk?

Red: Paranoïa, Angels, True Love klinkt veel magistraler en dieper, maar de werkwijze was gelijkaardig. Ook deze keer schreef ik de songs in een opwelling, waarna mijn producer Mike Dean ze ’s nachts afwerkte. Een intense manier van werken die heel fijn is, maar ook met je fuckt. Er is geen tijd meer om iets anders te doen of te socializen. Mijn leven bestond uit bidden, wandelen en schrijven. Als een soort delirium. Of als een gedisciplineerde monnik.

Vorig jaar gaf je in een interview met The Guardian toe dat je moeite had met het artiestenbestaan en zelfs overwoog te stoppen met performen.

Red: Dat interview was een momentopname, tijdens een complexe periode vol wanhoop. Ik was net uit de kast gekomen. Ik was nog volop aan het rouwen na de dood van mijn mama. Ik wist niet of ik sterk genoeg was om door te gaan. Bovendien was ik op dat moment Redcar les adorables étoiles aan het promoten. Nadat ik een album heb afgewerkt, walg ik altijd een beetje van het gewone leven. Na Paranoïa, Angels, True Love dacht ik ook aan stoppen. Maar dan komt de monnik in mezelf naar boven en begin ik toch weer nieuwe nummers te schrijven.

Ik krijg soms het verwijt dat ik aan ‘rebranding’ doe. Fuck you. Ik ben geen bullshitter.

Je hebt nu al twee keer de woorden ‘monnik’ en ‘bidden’ gedropt. Ik voel me haast verplicht om te vragen of Paranoïa, Angels, True Love een religieus album is geworden.

Red: Ik hou niet van het woord religie, omdat ik het associeer met heilige dogma’s en patriarchale instituten. Ik noem mezelf liever spiritueel. Eigenlijk was mijn muziek altijd al spiritueel, alleen durfde ik er niet voor uit te komen. Omdat ik jong en een beetje laf was. Terwijl bidden me net heeft geholpen om geen lafaard te zijn. Het heeft me geleerd om mezelf te vergeven en bescherming te durven vragen.

Aan Madonna, bijvoorbeeld. Jullie spreken al jaren jullie bewondering voor elkaar uit en ooit liet je je door haar op het podium spanken, maar dit is jullie eerste echte samenwerking.

Red: (knikt) Ik sms haar voor concerten vaak ter bescherming. Ik zei het net al: de beste muziek komt van gekke mensen. En Madonna is fantastisch gek. Ze heeft de popcultuur voorgoed veranderd. Door toegankelijke en empowerende pop van een ongezien niveau te maken. Door lak te hebben aan patriarchale normen. Door haar vooruitstrevende erotica. Ik zie haar als een soort ‘dandy lord’ met de ziel van een dichter.

Allemaal goed en wel, maar hoe vraag je de queen of pop of ze een AI-engel genaamd Big Eye wil spelen?

Red: Zo moeilijk was dat niet. (lacht) Tijdens mijn research naar Big Eye, het personage dat me op het album als een soort engel toespreekt, had ik veel naar computerstemmen geluisterd. Daarbij viel me op: veel van die stemmen leken wel héél erg op die van Madonna. Alsof de techbro’s ze naar haar stem hadden gemodelleerd. Clevere bitches, daar in Silicon Valley. Op een gegeven moment zaten Mike en ik een joint te roken in de studio, werden we in onze high nogal dapper en dachten we: zou het geen flex zijn als we Madonna zélf vroegen? En dus hebben we haar meteen gefacetimed. ‘You’re crazy, I’ll do it’, antwoordde ze. Twee uur later stuurde ze ons de opnamen door, die nog veel beter waren dan ik had durven te dromen. Het hele concept ademde ‘de wilde eighties in New York’ en ik denk dat ze dat leuk vond.

Net als Madonna speel je al je hele carrière met gender en seksualiteit, maar sinds vorig jaar ga je publiekelijk als man door het leven.

Red: Die bekendmaking was een bevrijding, maar het belangrijkste is dat ik mezelf nu beter begrijp en in de spiegel kan kijken zonder mezelf te willen pijnigen. Al bracht mijn coming-out niet alleen rust, maar ook pijn met zich mee. Trans personen worden nog al te vaak behandeld alsof we een mentale ziekte hebben.

Hielp het album bij dat proces?

Red: Sterker nog: het album wéés me op mijn trans zijn. We Have to Be Friends was de eerste song die ik voor de plaat schreef. Het was alsof een engel me vanuit de hemel toesprak: ‘Bro, luister goed. Je noemt jezelf een dichter en een artiest, maar je leeft als een slapende man. Word wakker en check jezelf.’ (denkt na) Ik wilde mezelf bevrijden, maar eigenlijk had mijn muziek dat al lang in mijn plaats gedaan. Een van mijn allereerste songs ooit was It, over de fantasie om een man te zijn. Toen had ik al iets moeten vermoeden. (lacht) Ik kreeg zelfs brieven van trans mannen die me bedankten voor het nummer, maar ik dacht gewoon: fijn dat ze zich herkennen in dit leuke liedje! Pas toen ik in therapie ging en mijn oude muziek herbeluisterde, dacht ik: mijn god, hoe kon ik het niét zien?

Trans artiesten zoals Arca, Sophie en Laura Les van 100 Gecs verweven hun genderidentiteit vaak met hun muziek, door hun stem te vervormen of te experimenteren met verschillende genres. Zou je Paranoïa, Angels, True Love omschrijven als trans?

Red: Ja, maar eigenlijk zijn al mijn songs trans. De muziek van Arca, Sophie en mezelf is een expressie van multidimensionaliteit. We vervormen geluiden, verleggen grenzen en creëren zo een heel nieuwe wereld. Daar draait queerness voor mij om: normen in vraag stellen. Het is geen hippe term die je kunt verkopen, maar een filosofische en politieke manier van zijn. En in muziek accepteren we blijkbaar meer dualiteit dan in het dagelijkse leven.

Is dat waarom je zo vaak van alter ego verandert? Omdat je op een podium makkelijker je eigen complexiteit durft laten zien?

Red: Ik ben blij dat je het vraagt, want dit album heeft me doen inzien dat het nooit alter ego’s waren. Elke naam representeert gewoon een andere laag die samen één persoon vormen, zoals farao’s ook verschillende namen gebruikten. Mijn geboortenaam triggert me, maar ik zal hem op mijn veertigste nog gebruiken. Christine, mijn eerste artiestennaam, voelt als mijn jongere zelf die zijn eerste stappen in de muziek zette. Daarna kwam Chris, mijn eerste grote kennismaking met mannelijkheid. En vandaag is Red de naam die juist voelt.

(krijgt tranen in de ogen) Ik krijg soms het verwijt dat ik aan ‘rebranding’ doe. Fuck you. Ik ben geen bullshitter. In therapie leerde ik dat het podium altijd al mijn safe space was. De plek waar ik net géén rolletje speelde. Maar zodra ik van het podium kwam, voelde ik de drang om me te excuseren. Voor mijn intensiteit. Voor mijn spiritualiteit. Voor mijn mannelijkheid. ‘O, wat je net zag? Dat was ik niet, hoor! Ik speel maar een personage!’ Wel, ik ben klaar met me te excuseren. Ik wil gewoon mezelf zijn.