Blues Peer: Van Morrison

David Gray werd door onze man op Cactus omschreven als ‘Van Morrison voor pubers’, maar hoe brengt de Van Morrison voor oude zakken, Van Morrison, het er tegenwoordig vanaf?

Voor een festivalverslaggever van Knack Focus betekent vakantie: wakker worden op de camping van Dour, snel bij een bekertje koffie nog het concert van de Noorse black metal-meets-free jazz-formatie Shining meepikken en dan het land doorkruisen richting Peer, waar duizenden oudere bluesfans zich alvast sloten moed indrinken voor de concerten van headliners Van Morrison en Canned Heat.

Helaas waren we daardoor nogal laat op het Belgium Rhythm & Blues Festival, maar we zijn nog nooit met gezwindere tred in de richting van een festivalterrein gewandeld: op de achtergrond hoorden we namelijk Booker T. Jones zijn Hammondorgel beroeren in het kader van het onsterfelijke ‘Green Onions’, en meer heeft een beetje muziekliefhebber niet nodig om bijzonder goed gezind van te worden.

Verder bleven de legendarische tunes van de gelijknamige plaat echter achterwege: net als op zijn recente soloplaat ‘Potato Hole’ keerde Booker T. zijn orgel regelmatig de rug toe om met veel zelfvertrouwen een gitaar te omgorden. Helaas waren de muzikanten die we op die plaat horen, met name alle Drive-by Truckers en een zekere Neil Young, niet aanwezig, maar verder geen kwaad woord over de band, want die klonk precies zoals ze dat op rhythm-‘n-bluesfestivals graag horen.

Wat ze op dergelijke festivals dan weer níet graag horen, is: ’tijdens het concert van Van Morrison gaan alle togen dicht’. Van the Man houdt er duidelijk niet van als er tijdens zijn optreden de hele tijd manspersonen met pinten heen en weer strompelen – wij ook niet trouwens – maar dat was buiten de waard en zijn clienteel gerekend: toen Morrison achter de piano verscheen werd de man meteen getrakteerd op een oorverdovend fluitconcert en werden er enkele lege bekertjes op het podium gemikt. ‘Bij ons gaat de booze boven de blues,’ zou een leuke slogan kunnen zijn voor volgend jaar, maar gelukkig reageerden de mensen in de zaalhelft voor het podium met een daverend applaus dat de dronkelappen uiteindelijk het zwijgen oplegde. Niettemin waren enkele nummers later de togen weer open.

Op het eerste zicht zou je zeggen: die gedrongen man daar op het podium, met zijn pak, zijn hoed en zijn zonnebril, met zijn protserige gouden microfoonstandaard, met zijn stuurse gelaatsuitdrukking en zijn slordige articulatie, die staat eigenlijk niet meer graag op het podium. Maar dan pakt Van zijn saxofoon en speelt hij vol gevoel zijn nochtans uitstekende band naar huis en je begrijpt: Morrison gebruikt zijn krachtige stem als een instrument. Hij fraseert, hij improviseert, hij haalt uit, het is alsof hij de woorden blaast in plaats van zingt. Het gaat hem niet om de tekst, het gaat hem om de klank. Je begrijpt dan ook beter waarom hij midden in ‘Keep It Simple’ zijn bassist toesnauwt dat hij zijn akoestische bas moet inruilen voor een elektrisch exemplaar: het moet klinken zoals hij het wil.

‘Keep It Simple’ is ook de titel van Van’s recentste plaat, en het lijkt ook zijn credo op concerten: er wordt wel eens een trompet bovengehaald, of een dwarsfluit, maar verder maakt hij het niet te moeilijk – een groove, een melodie, een song, en dan nog één, en nog één. Toch speelde Morrison niet alleen voor zichzelf zondag: ‘Help Me’ kreeg voor de gelegenheid een ‘Green Onions’-kleedje, en hij zong ook ‘Have I Told You Lately’ en ‘Gloria’, speciaal voor de brave mensen in de zaal die vooral van die nummers houden, al waren wij stiekem blijer met de meesterlijke uitvoeringen van ‘Moondance’ en ‘Into the Mystic’.

Van the Man, gaat hem zien, voor het te laat is. En ga voor één keer eens geen pintjes halen halverwege.

Van het stelletje futloze oude mannen dat nadien onder de grote witte letters ‘CANNED HEAT’ op het podium verscheen waren enkel de drummer en de bassist te horen op klassieke platen als ‘Boogie with Canned Heat’ en ‘Future Blues’ – al de rest is dood. All due respect, maar zoiets noemen wij een coverband, en die gunnen wij géén spot na Van Morrison, laat staan een bespreking. Tot volgend jaar!

Tim Vernimmen

Setlist Van Morrison: Northern Muse (Solid Ground) / Brown Eyed Girl / Saint James Infirmary / Talk Is Cheap / Keep It Simple / Fair Play / Playhouse / The Mystery / Moondance / Have I Told You Lately / Into the Mystic / Baby Please Don’t Go / And the Healing Has Begun / Help Me / Ballerina / In the Garden / Gloria