Beraadgeslagen over nieuw album ‘Altijd Bewust Bewegen’: ‘Doelmannen hebben de meest poëtische functie in een voetbalploeg’

Lander Gyselinck en Fulco Ottervanger over hun nieuwe plaat, jazz als attitude en waar het fout is gelopen met rockmuziek. ‘Limp Bizkit was tenminste cool’

Een onverwachte ontmoeting kan mooie gevolgen hebben. Naar eigen zeggen stonden drummer Lander Gyselinck (STUFF., Lander & Adriaan) en toetsenist Fulco Ottervanger (De Beren Gieren, STADT) op een dag gewoon plots naast elkaar in Gent. Ze kenden elkaar al een beetje dankzij jamsessies in Café Fatima, maar op die dag raakten de twee pas echt een de praat en werd Beraadgeslagen geboren.

Aanvankelijk kwamen de twee samen om te jammen zonder muziek op te nemen. Beraadgeslagen was een project dat vooral uit liveshows bestond. In 2016 werd er dan toch een debuut-ep uitgebracht. ‘We hebben onszelf moeten motiveren om er onze tanden in te zetten, om het materiaal dat doorgaans enkel in een livesetting bestaat op te nemen en te mixen,’ vertelde het duo er destijds over. Ondertussen bracht Beraadgeslagen in 2018 het debuutalbum Duizeldorp uit, en vorige week verscheen de opvolger Altijd Bewust Bewegen. Met materiaal opnemen hebben Ottervangen en Gyselinck ondertussen minder problemen.

Fulco Ottervanger: Live proberen we ongrijpbaar te blijven, maar we beleven er ook plezier aan om iets uit te werken.

Lander Gyselinck: Vergeleken met vroeger zien we het album nu meer als een compleet ander medium. In het begin voelde het voor ons als instrumentalisten alsof we gewoon onze liveshows probeerden te capteren op plaat. Ondertussen zijn we meer gebruik gaan maken van wat er allemaal met het albumconcept te doen valt. In de studio heb je allerlei productiemogelijkheden en kan je allerlei fantasietjes toevoegen, het is allemaal iets strakker gecomponeerd,… Bovendien is een groot deel van Altijd Bewust Bewegen tijdens corona ontstaan, toen er weinig mogelijkheden voor shows waren. Toen was het eigenlijk ideaal om op deze manier aan een plaat te werken.

Gaan jullie dan echt aan de schrijftafel zitten om nummers te maken, of blijft improvisatie jullie belangrijkste wapen?

Ottervanger: Improvisatie blijft zeker de basis. Veel van deze nieuwe nummers zijn ontstaan tijdens soundchecks of tijdens jamsessies op lome middagen.

Gyselinck: Het nummer Beweegreden is bijvoorbeeld ontstaan tijdens een veel te lange soundcheck in de Brusselse Beursschouwburg. Dat is dan weer typisch Beraadgeslagen: iedereen zat op dat moment aan tafel en ons eten stond koud te worden, maar wij waren in een loophole beland die we eerst wilden opnemen om aan verder te werken.

Ik zie Beraadgeslagen soms omschreven worden als een ‘hobbyproject’, zien jullie dat zelf ook zo?

Gyselinck: Ja, in die zin dat we altijd het spelplezier proberen te bewaren, hoe professioneel we ook worden. Als we op een bepaald moment op ons eigen perfectionisme botsen, of van buitenaf een idee beginnen te construeren van wat Beraadgeslagen moet zijn, dan zeggen we wel eens tegen onszelf dat het een hobby moet blijven. Zo gaat het met alle hobby’s. Als je op maandagavond porselein gaat bakken, dan doe je dat voor de vreugde die dat bij je opwekt. Maar als je dan zelfstandige gaat worden, een eigen potten bakkerij opent, les gaat geven en dingen moet verkopen, dan dreigt dat hobbyisme verloren te gaan. Dan moeten we soms eens terugschakelen.

Ottervanger: Langs de andere kant brengt het ons wel veel vreugde om dat hobbyisme met een publiek te delen, en daar komt professionaliteit bij kijken. Muziek opnemen, op tijd uit je bed komen om naar een optreden te gaan,… We hebben van onze hobby ons beroep gemaakt, maar het plezier moet gewoon bewaakt blijven.

Wanneer mensen over Beraadgeslagen spreken, worden jullie al snel in het jazzhoekje geduwd. Ik hoor echter ook veel invloeden van hiphop en retro-elektronica. Hoe zien jullie dat zelf?

Ottervanger: Uiteindelijk heeft jazz altijd van alles vermengd. Jazz heeft altijd alles opgeslokt als een spons, en dat doen wij ook, dus je mag ons gerust jazz noemen. Misschien is jazz vooral een attitude? Dingen proberen, zien wat je ermee kan doen,…

Gyselinck: Ja, muziek delen die nog niet per se af is, het niet meteen als een product zien. Tijden een jazzshow deel je niet alleen de muziek, maar ook het proces. Er schuilt een zekere fragiliteit in wanneer je muzikanten live ziet overwegen of ze bepaalde keuzes al dan niet moeten maken.

Veel van jullie muziek heeft een soort oldschool klank, en ook jullie video’s zijn opgenomen met oude camera’s. Vanwaar die liefde voor retro?

Ottervanger: De dofheid van vroeger heeft ook een glans. Het is een leuk oord om in te vertoeven

Gyselinck: Er schuilt een soort eerlijkheid in. Het lijkt een tijd waarin je zelf nog naïever was, en dat vind ik een mooie herinneringen. Ik vind het ook belangrijk om te benadrukken dat we die naïviteit niet ironisch zien. We geloven echt in die goedgelovigheid.

Ik lees dat de albumtitel Altijd Bewust Bewegen verwijst naar onze lichaamscultus.

Gyselinck: Ja, dat is dan weer geen nostalgisch element, en net wel een wat ironische knipoog naar de lichaamscultus die nu op sociale media heerst.

Ottervanger: Er zit ook een soort paradox in. Je moet bewust bewegen, je moet relaxed zijn en je bewust zijn van je lichaam. Maar tegelijk zit er een gebod in: je moét relaxed zijn. Hoe kun je je nu ontspannen in de gebiedende wijs?

Maken jullie deel uit van die lichaamscultus, of kijken jullie vanop de zijlijn gefascineerd toe?

Ottervanger: Ik rek me wel graag eens uit, dat doet deugd.

Gyselinck: We zijn allebei wel bezig met bewegen, ja. We worden ook een dagje ouder, en als je veel sport merk je wel dat dat gezonder is voor je lichaam. Waar we geen deel van uitmaken, en wat me wel fascineert, is fitnesscultuur. Daar heb je eigenlijk allemaal mensen die stilstaand bewegen. Niet gaan lopen in het bos, maar stilstaand voor een raampje in de fitness terwijl je naar Friends zit te kijken.

Is Altijd Bewust Bewegen een goed album om op de koptelefoon in de fitness te luisteren?

Gyselinck: Sommige nummers, zoals Tennisles, zijn echt wel voor dat doelpubliek gemaakt, ja. Je kan er goed op stretchen.

Een van de nummers heet Doelloze Doelman. Gewoon een woordgrapje, of echt een personage dat naar beweegredenen in het leven zoekt?

Gyselinck: Het is een triest beeld, hè? Een doelman die in een groot doel staat te wachten op een bal die misschien nooit zal komen. Ik vind het ook de meest poëtische functie in een voetbalploeg. De keeper staat gewoon te wachten, maar als puntje bij paaltje komt moet je die bal echt wel tegenhouden. Als doelman moet je mentaal heel stabiel zijn, zodat je niet staat te dromen op het moment dat je in actie moet schieten.

Ottervanger: Je moet altijd paraat staan, zoals de brandweer ’s nachts.

Gyselinck: Misschien moeten we daar ook een plaat over maken. Eindeloos wachten tot het beslissende moment, dat meteen weer voorbij is. Een heel kort tijdslot om de wereld te redden.

Een andere interessante titel is Rockvrij Europa. Iets waar jullie voor ijveren?

Ottervanger: Ja, er is nog werk aan de winkel. Tegen 2030 moet alle rockmuziek eruit.

Gyselinck: Vooral in treinen en restaurants moet er geen rockmuziek meer klinken. En al zeker niet in cafés. Misschien moet er rond elk café een periferie van vijf meter ingesteld worden waar geen rockmuziek gespeeld mag worden.

Ottervanger: Rock is slecht! Rock maakt mensen tot hele basale, onstuimige wezens. Het is heel gevaarlijk. In een echte cultuur is er geen rockmuziek.

Gyselinck: Eigenlijk is rock echt zielig.

Ottervanger: Een foutje in de geschiedenis. Ons doel is om dat een beetje recht te trekken.

Gyselinck: Rock is ook de fout in gegaan door net de goeie dingen van het genre weg te laten. Het had ook anders kunnen lopen. Kijk naar Limp Bizkit, bijvoorbeeld. Dat was nog goed. Nee, natuurlijk hebben wij in onze muziek ook wel rockinvloeden, maar die proberen we van ons af te schudden.

Ottervanger: De enige band waar Lander rock in speelt is Beraadgeslagen. Daar ben ik wel vereerd mee, dat hij dat enkel bij mij toelaat.

Gyselinck: Nu we toch bezig zijn: persoonlijk vind ik rockdrums wel cool als er géén gitaren bij klanken, maar synthesizers of zo. Dat trekt elkaar precies weer recht.

Ottervanger: Zoals bij Europe.

Gyselinck: Oké, ik moet toegeven dat rock toch cool is. Misschien moeten we het legaal houden, maar er taksen op heffen. En op elke rockplaat een foto van een hoestend persoon zetten, zoals bij sigaretten.

Ottervanger: Er is nog een beetje denkwerk, maar het komt wel goed met Europa.