Antwerpse band Capsule en Abattoir Fermé zetten ‘Alice in Wonderland’ op muziek: ‘Geen freakshow, maar wel donker’

Lewis Carrolls ‘Alice in Wonderland’ blaast in 2015 honderdvijftig kaarsen uit. Dat viert theatergezelschap Abattoir Fermé niet alleen met een voorstelling, maar ook met een muzikale samenwerking met Capsule, een avant-gardistische bigband uit Antwerpen. ‘We hervertellen het verhaal niet van A tot Z, maar van A tot D over Q tot F.’

Capsule neemt ‘Alice in Wonderland’ onder handen met een dubbele conceptplaat. TheatergezelschapAbattoir Fermé stond in voor de songteksten, het artwork en de visuele inkleding van de liveshow, die straks in première gaat in het Mechelse kunstencentrum NONA.

Wij voelden Stef Lernous van Abattoir Fermé en Saar en Rose van de Leest van Capsule aan de tand over hun conceptplaat en concertreeks – een interview waarbij onze dictafoon bijna in het keelgat van Stef Lernous verdwijnt, zoals Alice in het konijnenhol.

Eerder maakte Abattoir Fermé al de voorstelling ‘Alice’. Is ‘Alice in concert’ een concert of eerder muziektheater?

Rose van de Leest: Het is echt een concert. Met als thema Alice in Wonderland.

Stef Lernous: Daar is lang over nagedacht. Er is een hele fotosessie aan voorafgegaan vorig jaar, maar uiteindelijk vonden we dat de muziek op zich sterk genoeg is. We willen ooit nog wel iets doen met die foto’s, maar tijdens het concert gebruiken we ze niet.

Saar: Een van die foto’s is uiteindelijk het beeld voor de platenhoes geworden.

Het gaat dus om twee verschillende projecten die beiden in het verjaardagsjaar van Alice in Wonderland passen?

Stef: Ja. De bredere context van het concert is dat ik een persoonlijke fascinatie heb voor Alice en dat we met Abattoir Fermé een geschiedenis hebben met Capsule. Bijna tien jaar geleden werkten we voor het eerst samen. Bovendien wilde ik heel graag eens een plaat maken. Capsule had tot dan toe drie albums uitgebracht en ik denk dat de goesting er bij hen ook was. We zijn toen, meer dan een jaar geleden, beginnen te praten over het idee om een conceptplaat te maken. Ik heb hun muziek ook altijd al heel mooi gevonden.

We hebben een goede hybridevorm gevonden, niet 100% Abattoir, niet 100% Capsule. Ik denk, zonder hen woorden in de mond te willen leggen, dat het net iets donkerder is dan we gewoon zijn van Capsule. Het is geen freakshow geworden, maar er ligt een donkere filter overheen.

Had jij voorheen al ervaring met het schrijven van songteksten, Stef?

Stef: Ik heb wel al liedjes geschreven voor voorstellingen van Abattoir, maar dat is toch anders. Dat deed ik voor de lol. Wat dit project zo mooi maakt – en dat bedoel ik heel positief – is dat het volwassen is. Dat geldt voor de kleuren, composities en de teksten. Er zitten wel leuke en rare dingen tussen natuurlijk, maar ik wilde graag echt mooie lyrics schrijven.

Bedoel je dan ook dat jullie op een breed publiek mikken?

Rose, Saar en Stef: (in koor) Absoluut.

Stef: Het is bijzondere, maar geen extreme muziek. Ik denk dat de plaat en het concert zeker toegankelijk zijn voor een breed publiek.

Hoe veel of hoe weinig van het originele sprookje vinden we terug in de plaat?

Stef: Ik hou er niet van om verhalen van A tot Z te hervertellen. Het gaat over een meisje dat verloren loopt in een hele vreemde wereld. Dat leg ik niet van A tot Z uit, maar eerder van A tot D over Q tot F.

Er zitten heel veel referenties in, en hoe beter je het boek kent, hoe meer je er zal herkennen. Dat gaat van zinnen als ‘Will You Won’t You’, dat uit een liedje komt, tot de verwijzing naar een nonkel die lacht zoals een kat. We hebben geprobeerd de vreemde wereld van Alice tot leven te wekken met tekst en klank. Als je wil, kan je daar echt ver in gaan en iets heel slechts en psychedelisch creëren met geïmproviseerde instrumenten. Raar doen om raar te doen. Ik heb heel veel platen met verwijzingen naar Alice, en van zodra die te ver afwijken van het verhaal wordt dat toch vooral vreemd. Dat zijn dan mensen die denken dat ze een drugstrip moeten evoceren. Ik denk niet dat dat nodig is. Ik ben altijd op zoek naar de geest van een verhaal, niet naar de letterlijke vertaling.

Welke genres behandelen jullie op de plaat?

Stef: Voor sommige nummers zong ik iets in, wat vreselijk klonk natuurlijk. Daar deden ze dan naar believen wel of niet iets mee in de liedjes. Het is grappig dat de nummers waar ik niks voor heb ingezongen toch vaak de genres benaderen die ik in gedachten had.

Rose: Wij hebben geen aanwijzingen gekregen. We kregen gewoon de teksten en de boodschap om er iets mee te doen.

Saar: Wanneer je de teksten van Stef leest, ontdek je wel een cadans en een ritme. Zo weet je heel snel of een nummer snel of traag moet, of in een bepaalde maatsoort. Gewoon door woorden te lezen, kan je vaak al muziek horen.

Stef: Dat gaat soms heel ver. Het nummer ‘Will You Won’t You’ schreef ik met in mijn achterhoofd een bluegrassnummer, en voor de plaat besloot Capsule samen te werken met Bjorn Eriksson en Nathalie Delcroix. Laat dat nu net de mensen bij uitstek zijn om in België een bluegrassnummer mee op te nemen.

Rose: We hebben eerst geprobeerd er zelf een bluegrassnummer van te maken.

Saar: Maar het werd al snel duidelijk dat dat een stijl is die ons niet ligt.

We maken eigenlijk altijd redelijk eclectische muziek. Voor deze plaat hebben we samengewerkt met gastmuzikanten. We hebben hen dikwijls laten bepalen welke richting het nummer uitging qua genre. Dat was heel verfrissend voor ons. Ik heb in het begin van het proces ook proberen te luisteren naar andere muzikale Alice-interpretaties, maar dat heb ik snel opgegeven. Vaak waren het musicals of liedjes voor kinderen, en dat was niet wat we in gedachten hadden. Het is ook niet goed om je al te veel te laten sturen door andere muziek. We willen iets origineels en fris brengen.

Wie is de figuur van Alice voor jullie?

Stef: Voor mij was Alice in dit geval een meisje dat is weggelopen van thuis, van de regen in de drup terechtkomt en uiteindelijk op straat sterft. Onderweg komt ze hele vreemde figuren tegen. Voor mij moet er frictie zijn, ik heb het graag dramatisch.

Rose: We hebben ons in het begin ook veel laten leiden door de figuren rond Alice. We vertrokken vanuit hun standpunten.

Saar: Soms verplaatsten we ons ook als groep in Alice. Dan keken we rond ons alsof we in Wonderland waren terechtgekomen. Ik zag Alice niet echt als een persoon, maar meer als een state of mind. De dagdagelijkse wereld krijgt dan plots een heel bizar kantje.