André 3000 van Outkast is eindelijk terug. Met een fluitplaat

Zeventien jaar na de laatste Outkast lost André 3000 zijn eerste solo-album. Het is niet wat u verwacht had.

‘Warning: no bars’, zo waarschuwt de hoes van New Blue Sun, het album dat André 3000, die als de helft van Outkast wereldfaam verwierf met hits als Ms. Jackson en Hey Ya!, twee weken geleden totaal onverwacht releasete. Vrij vertaald: ‘Opgepast: geen raps.’ Een van de grootste verbale stilisten van de hiphop, en zijn langverwachte eerste soloplaat is instrumentaal. (Het enige dat met elkaar gerijmd wordt, is meditatieve jazz en new age.) En ja, hij meent het.

Van een officiële scheiding tussen André 3000 en zijn kompaan Big Boi is er nooit sprake geweest, maar na hun laatste gezamenlijke album als Outkast, Idlewild (2006), laste het duo een pauze voor onbepaalde duur in. (Al hebben ze in 2014 wel nog een aantal festivals, waaronder Pukkelpop, aangedaan.)

De laatste jaren werd André 3000 af en toe gespot met een fluit. Geen excentrieke hobby, zo blijkt nu, maar een nieuwe roeping.

André 3000 zette nadien zijn zinnen op een acteercarrière, met als ‘hoogtepunt’ de rol van Jimi Hendrix in de biopic Jimi: All Is by My Side (2013). Memorabeler waren zijn sporadische gastrollen op andermans platen, zoals 4 (2011) van Beyoncé, Blonde (2016) van Frank Ocean en Assume Form (2019) van James Blake. Maar al bij al hield André 3000 zich de voorbije tien jaar publiekelijk vooral gedeisd. Tenzij hij werd gespot met een fluit in de hand, wandelend op de dijk van Venice Beach, onder de neonlichten van Tokio of in de luchthaven van Los Angeles. (Een reizigster had hem daar midden 2019 in de terminal gespot en tweette een foto van haar ontmoeting, die meteen viraal ging.) Geen excentrieke hobby, zo blijkt nu, maar een nieuwe roeping. Van shake it like a polaroid picture naar blowin’ in the wind.

New Blue Sun duurt 87 minuten en telt acht instrumentale tracks, de meeste langer dan tien minuten. De titel van de eerste track leest meteen als een beginselverklaring: I Swear, I Really Wanted to Make a “Rap” Album but This Is Literally the Way the Wind Blew Me This Time.

Aan The Guardian vertelt André 3000 dat zijn bizarre koerswijziging níét bedoeld is als opgestoken middenvinger. Dat hij zijn fans wel degelijk tegemoet wil komen en het rappen niet afgezworen heeft, maar: ‘Dit is het meest eerlijke dat ik nu zou kunnen doen.’ Neem dat van die new age dus maar letterlijk.

Walvisgezangen staan er niet op New Blue Sun, wel een track geïnspireerd door een ayahuascatrip waarin Benjamin zichzelf zag transformeren in een panter. Hij bespeelt een heel assortiment houtblazers en bamboefluiten op de plaat, maar ook een ‘digital wind instrument’, een elektronisch blaasinstrument zoals de EWI waar saxofonist Andrew Claes van Stuff zich soms van bedient. En dan zijn er nog de andere muzikanten met wie hij zich tijdens de opnames omringde: gitarist Nate Mercereau is een multi-instrumentalist die al werkte met Lizzo, Leon Bridges en Jay Z, maar die ook een plaat maakte waarop hij in ‘duet’ ging met de Golden Gate Bridge in San Francisco – meer bepaald met de zoemende dronegeluiden die die ijzeren constructie enkele jaren geleden na een herstellingsfout plots maakte. Op synths hoort u Surya Botofasina, een kosmisch geïnspireerde toetsenist die opgroeide in de hindoetempel die jazzmuzikante Alice Coltrane na het overlijden van haar echtgenoot John in Santa Monica oprichtte. Beide heren behoren tot de vaste entourage van Carlos Niño, percussionist en coproducer op New Blue Sun, en dé spilfiguur in de schaduwscene van LA waar experimentele jazz, ambient en new age samenvloeien. De muziek die Niño op zijn albums met een wisselende muzikantencast maakt, omschrijft hij zelf als ‘energetic space music’. Een van die platen heet niet toevallig Flutes, Echoes, It’s All Happening! (2016) Samen met zijn nieuwe bloedbroeder trok André 3000 naar de Shangri La-studio’s van producer Rick Rubin, ook niet onbekend met meditaties en mantra’s allerhande.

Los Angeles is de navel van de Amerikaanse wellnessindustrie. Dat new age er na de pandemie en in de huidige renaissance van therapeutische psychedelica heel serieus genomen wordt, mag geen wonder heten. Of André 3000, drie decennia nadat hij mee Southern hip hop heeft gepopulariseerd, door zich onder te dompelen in het universum van myceliumsamples en plantenvibraties opnieuw een trendsetter is, moet nog blijken. Maar als Rihanna volgend jaar een comeback maakt met een plaat vol Tibetaanse klankschalen, wees dan vooral niet té verbaasd.