‘Als het hele land wat meer zoals de AB was, maakten polarisatie en populisme hier geen schijn van kans’

‘De beste ambassade van België ligt ter hoogte van de Anspachlaan in Brussel’, schrijft Knack Focus-muziekredacteur Jonas Boel, die in de Brusselse cultuurtempel Ancienne Belgique een voorbeeld voor de natie ziet.

‘Let it flow, let yourself go / Slow and low, that is the tempo!’. Het jaar is 1992, en de Beastie Boys vliegen er vanaf de eerste seconde met de kop vooruit in. Ik sta een halve minuut – in korte broek – aan de grond genageld. Een jaar of negen jaar later, in 2001 moet het geweest zijn, woon ik een showcase van The White Stripes voor nog geen 300 man bij, en kan ik het zweet van Meg White proeven tijdens Fell In Love With A Girl. Eind 2015 is er de eerste passage van Kamasi Washington in België, een wereld die opengaat. Achteraf signeert de grote, vriendelijke jazzreus mijn vinylexemplaar van zijn debuutalbum The Epic.

Drie onvergetelijke concertervaringen uit mijn persoonlijke top tien aller tijden, drie keer in de Ancienne Belgique. Mooie AB-herinneringen, élke concertganger kan er wel enkele opsommen. En die concertgangers zakten nooit eerder in zulke groten getale af richting Anspachlaan, zo blijkt uit het jaarrapport van 2018 dat de AB vorige week de wereld instuurde.

Het rapport pakt uit met 314.621 betalende bezoekers – het hoogste aantal ooit – die verspreid over 497 evenementen voor een bezettingsgraad van 86,5% zorgden – een stijging van meer dan 10% in vergelijking met 2015. Met die cijfers prijkt de AB voor het eerst bovenaan de door vakblad Pollstar samengestelde lijst met best bezochte clubs van Europa.

Behoorlijk straf, en toch werd die prestatie nergens breed uitgesmeerd in de media. Ze werd ondergesneeuwd door berichten over rekeningrijden, klimaatbesognes, drugsproblematiek en andere electorale pijnpunten die in de aanloop naar 26 mei de aandacht opeisen.

Nochtans zouden onze politici in de Ancienne Belgique een heilzame pil tegen de verkiezingskoorts kunnen vinden, een baken richting verbondenheid over partijgrenzen heen. Een Brusselse cultuurtempel als voorbeeld voor de natie? Meer zelfs: het ‘oude België’ als venster op de nieuwe, steeds veranderende wereld.

Neem nu het accent ‘kleurrijk’ dat de partij Groen in haar cultuurvisie legt. ‘We moeten verder durven kijken dan het Westerse, artistieke perspectief’, lezen we in hun programma, dat ook gewag maakt van diversiteit en ‘interculturaliteit’. Toen vorig jaar de Turkse legende Selda Bagcan naar Brussel afzakte, ging de AB in zee met enkele organisaties met sterke contacten binnen de migrantengemeenschap, waaronder De Centrale in Gent. Het resultaat: een volle zaal, voor meer dan de helft gevuld met uitzinnige Turkse Belgen. De Vlaamse ecologisten kunnen ook tevreden zijn met het groendak van de AB, waar een eigen bijenkolonie huist.

En voor iemand ‘multiculti linkies die hun Oxfam-achtige wereldbeeld willen opdringen!’ begint te roepen: in het programma van Vlaams Belang ligt de nadruk bij cultuur – uiteraard – op ‘van bij ons’. ‘Hoe waardevol andere culturen ook zijn, ze mogen nooit onze Vlaamse cultuur overheersen of verdringen’, noteren we. Dan is het VB vast in zijn nopjes met de jaarlijkse lunchconcerten die de AB tijdens Boterhammen In Het Park organiseert, met enkel artiesten van eigen bodem. Frank Vander linden, Buurman en Het Zesde Metaal tekenden er vorig jaar present. Ook Bart Peeters en Will Tura trokken recent volle AB’s, en vorige maand hing het bordje uitverkocht tweemaal uit voor Zwangere Guy, een geboren en getogen Brusselaar die in het Nederlands rapt. Al zullen de Vlaams Nationalisten daar nu ook niet per se happy om zijn.

‘Een beleid dat meer zekerheid biedt en tegelijkertijd groei toelaat’, zoals N-VA in haar standpunten schrijft? Check, de cijfers spreken voor zich.

De ‘open kijk op de wereld’ die Open VLD in haar cultuurprioriteiten opnam? Zoals aangetoond: check, en de liberalen kunnen in de boeken van de AB meteen ook vaststellen dat 24% van de inkomsten (en winst) uit subsidies komen. Bijna een kwart, maar wel 12% minder dan de inkomsten uit ticketverkoop. Centen welbesteed, dus.

De laagdrempeligheid waar CD&V prioriteit van maakt? De AB – sinds 1931 een concertzaal – is dan wel een monument, maar verre van een ivoren toren. Check!

Bij SP.A zochten we vruchteloos naar ‘cultuur’ op hun website, bij PVDA liggen de klemtonen onder meer op toegankelijkheid, ruimte voor experiment en originaliteit. Driedubbel check. Denk maar aan de Feeërieën, elke zomer gratis in het Warandepark. In 2017 aanschouwde ik er een Nigerese gitaarheld die in de Sahara een remake van Prince’ filmhit Purple Rain maakte.

De AB is ook een van de veertien internationale promotors achter Liveurope, een soort Europees uitwisselingsproject voor jonge bands. Onder meer Brutus, Cocaine Piss en Intergalatic Lovers wisten via het programma ettelijke grenzen te overschrijden.

Tel het allemaal op en er is maar één conclusie mogelijk: de beste Belgische ambassade ligt ter hoogte van de Anspachlaan in Brussel. Duurzaam, ondernemend, vooruitstrevend, globaal én nationaal georiënteerd, en dat in het hart van Europa. Als het hele land wat meer zoals de Ancienne Belgique was, maakten polarisatie en populisme hier geen schijn van kans.

PS: volgende vrijdag, op 19 april, kunt u in de AB terecht voor Gaye Su Akyol, Turkse psychedelica beïnvloed door onder meer Nick Cave. Bij deze nodig ik alle Vlaamse en Franstalige partijvoorzitters uit om er samen met mij en mijn Turks-Belgische vrienden een feestje te bouwen. Leren die politici misschien eens de ware betekenis van het woord ‘draagvlak’ kennen.