70 jaar Jane Birkin in 10 video’s

Tien video’s die bewijzen dat Jane Birkin, vandaag 70 geworden, meer is dan ‘die van Serge Gainsbourgs Je t’aime… Moi non plus’.

Denk aan Jane Birkin en je ziet een verlegen meisje met een pony en tienerlooks voor je. Een meisje dat met haar kenmerkende Britse accent menig Fransman wist te charmeren. In Frankrijk bracht Birkin meer dan 15 albums uit en speelde ze in 50 films.

Haar carrière begon evenwel in Londen. Nog tijdens haar acteerstudies werd ze er gecast voor haar eerste film, The Knack… And How To Get It (1965). Regisseur van dienst was de James Bond-showrunner John Barry, die niet veel later haar eerste echtgenoot werd. Terwijl de 20-jarige Birkin haar acteercarrière verder uitbouwde met de seksfilm Blow-Up, werd ze zwanger van haar eerste kind. Niet lang na de geboorte van dochter Kate gingen Birkin en Barry uit elkaar, en trok een trieste Jane Birkin in een impulsbeweging naar Frankrijk.

Op een ochtend in het turbulente jaar 1968 deed Birkin auditie voor de Franse film Slogan, niet wetende dat dit misschien wel het belangrijkste moment in haar leven zou kunnen worden. Ondanks haar gebrek aan acteerervaring, connecties en de minste basiskennis van het Frans, schopte ze het tot tegenspeelster van de omstreden Serge Gainsbourg. De veertigjarige Franse seksgod was op dat moment verscheurd van liefdesverdriet na zijn stormachtige relatie met de getrouwde Brigitte Bardot. Hij maakte het Birkin allerminst gemakkelijk op de set, en toch belandden de twee na enkele weken samen in een hotelkamer, de start van wat misschien wel Frankrijks beroemdste liefdesaffaire ooit zou worden.

In 1968 verscheen Je t’aime… Moi non plus, een nummer dat Gainsbourg oorspronkelijk componeerde voor Bardot. Het werd één van de grootste muziekschandalen ooit. De legende luidt dat de song opgenomen werd met een microfoon die onder het bed van Birkin en Gainsbourg lag. Het nummer werd van de radio verbannen; zelfs het Vaticaan noemde het immoreel. Wat het succes ervan alleen maar ten goede kwam.

Begin de jaren zeventig werd Jane Birkin officieel bestempeld als Serge Gainsbourgs muze, nadat hij zijn album Histoire de Melody Nelson volledig aan haar wijdde. Haar sexy stem weerklinkt meermaals op de achtergrond, en op de cover prijkt een halfnaakte Jane Birkin. Zelf bleef ze uit de schijnwerpers, om voor Kate en de pasgeboren Charlotte Gainsbourg te zorgen. In 1973 kroop ze opnieuw de studio in voor haar eerste soloalbum Di Doo Dah, dat volledig door Gainsbourg geschreven werd.

In 1973 stond Jane Birkin opnieuw in het middelpunt van de controverse, wanneer ze in de film Don Juan een seksscène opnam met… Brigitte Bardot. Van jaloezie was duidelijk geen sprake, en de populariteit van Birkin schoot alleen maar verder de hoogte in. Ze draafde op in de ene film na de andere, al kreeg ze vooral bimborolletjes.

Maar ook op het witte doek bleek de samenwerking met Gainsbourg Birkins voornaamste succesformule. In 1976 maakte Gainsbourg zijn eerste film, wederom Je t’aime moi non plus getiteld. Ondanks de steun van de Franse filmlegende Francois Truffaut werd de film een gigantische flop en veroorzaakte hij een grote rel in de pers. Ironisch genoeg katapulteerde de soundtrack van de film Birkin wel linea recta naar de top van de Franse hitlijsten, een succes dat ze met haar eigen album Lolita Go Home niet kon evenaren.

In 1978 vierden Jane Birkin en Serge Gainsbourg hun tienjarig jubileum als koppel, en trokken ze opnieuw samen de studio voor de opname van Ex-fan de Sixties. Ondanks hun artistieke complementariteit begon het met hun relatie bergaf te gaan, mede als gevolg van Gainsbourgs excessieve drankgebruik en feestgedrag. In 1980 vluchtte Jane Birkin met haar dochters het huis uit en nam ze haar intrek in het Hilton-hotel. Ze werd beplaagd door paparazzi en de Franse publieke opinie.

Niet lang na de split met Gainsbourg, leerde Birkin op de set van La fille prodiguede Franse filmmaker Jacques Doillon kennen. Een nieuwe passionele affaire volgde. Het legde Birkin geen windeieren, want dankzij Doillon kreeg Jane Birkin voor het eerst de rol met diepgang. Ze stortte zich volledig op haar acteercarrière, en speelde serieuze rollen in onder andere La Pirate van Doillon en l’Amour par terre van Jacques Rivette. De relatie met Doillon duurde voort. Al snel ging het koppel samenwonen en beviel Jane Birkin van haar derde kind, Lou Doillon.

Hoewel de split tussen Jane Birkin en Serge Gainsbourg in de pers breed werd uitgesmeerd, gingen de twee vriendschappelijk uiteen en bleven ze elkaar regelmatig zien. In 1983 ging het duo zelfs opnieuw professioneel samenwerken, met de plaat Baby alone in Babylone tot gevolg. Het werd een hoogtepunt in de carrière van beide artiesten. Ondanks de destructieve demonen die Gainsbourg maar niet kon bezweren, schreef hij zijn meest tedere en gesofisticeerde album ooit. Een album dat tevens duidelijk maakte dat de liefde tussen Serge Gainsbourg en Jane Birkin er altijd zal blijven.

De jaren tachtig sluimeren verder, en Jane verdeelde haar tijd netjes tussen acteren, zingen met Gainsbourg en haar eerste soloconcerten, te beginnen met de Bataclan in Parijs. Aan het begin van de jaren negentig werd haar carrière abrupt beëindigd. In 1991, na de dood van zowel Serge Gainsbourg als haar vader, verliet ze de schijnwerpers en legde ze zich toe op humanitair werk. Ze trok onder meer als vrijwilliger naar Bosnië.

Maar Birkin kon het zingen niet onderdrukken en speelde enkele jaren later een ontroerend concert in de Franse Savoy, als hommage aan Serge Gainsbourg. Het publiek ontving haar met open armen, waardoor Jane aangemoedigd werd om de daaropvolgende jaren het oeuvre van Serge Gainsbourg te blijven brengen.