The Hard Quartet in de ABClub: een triomf van de democratie

Vier veteranen die sinds de nineties elk hun stempel hebben gedrukt op de Amerikaanse indierock en uit vriendschap en wederzijds respect samen een bandje zijn begonnen: dat is in een notendop het verhaal van The Hard Quartet. De heren verrasten enkele maanden geleden met een puik debuut en gaven in de AB niet één maar twee uitverkochte concerten.

The Hard Quartet wordt door sommigen als een alternatieve supergroep omschreven, maar zelf ziet het gezelschap zich veeleer als een stel overlevers dat er behagen in schept op voet van gelijkheid lawaai te maken. Niemand neemt het voortouw of eist expliciet de schijnwerpers op. Alle songs zijn het product van gedeelde creativiteit, op het podium worden regelmatig instrumenten uitgewisseld en drie van de vier bandleden manifesteren zich als zangers.

Dé blikvanger van The Hard Quartet is wellicht Stephen Malkmus (59), de gewezen frontman van Pavement en The Jicks, maar de anderen hoeven, que reputatie, beslist niet voor hem onder te doen. Drummer Jim White (63), Australiër van geboorte, bewerkte destijds de vellen bij The Dirty Three en was sindsdien onder meer te horen aan de zijde van PJ Harvey, Cat Power, Mark Kozelek en Smog. De gitaristen Matt Sweeney (55) en Emmett Kelly verleenden in het verleden hand- en spandiensten aan Bonnie ‘Prince’ Billy, maar hielden er net zo goed hun eigen projecten op na. Zo liet Sweeney zich opmerken bij Chavez en Zwan, terwijl Kelly aan de kar trok bij The Cairo Gang en Ty Segall. 

Tijdens hun talloze omzwervingen kwamen ze elkaar regelmatig tegen en op initiatief van Matt Sweeney besloten ze onlangs de krachten te bundelen. Het resultaat is muziek die veel richtingen tegelijk uit stuitert en echo’s bevat van alles wat de muzikanten voordien hebben uitgespookt. Niettemin doet het geheel verbazend coherent aan. En ook al zijn de muzikanten al lang geen groene blaadjes meer, aan energie en bevlogenheid hebben ze, zoals we konden vaststellen in het bovenzaaltje van de AB, duidelijk geen gebrek. The Hard Quartet is een plaat die, qua opzet en variatie, al is vergeleken met Exile on Main ST van The Rolling Stones. Geef toe, het zou veel slechter kunnen.

1/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

2/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

3/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

4/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

1/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

2/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

3/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

4/4

The Hard Quartet.

© Yvo Zels

Excentriek

De bandleden bijten zich afwisselend vast in avantglam, powerpop, garagepunk, prog, countryrock en barokke folk. Aan al die genres geven ze consequent een excentrieke draai, maar speelplezier blijft altijd de rode draad. Het ene moment klinken hun songs diepzinnig en filosofisch, het andere prettig gestoord of zelfs absurdistisch. Vooral de nummers die worden gezongen door Stephen Malkmus getuigen occasioneel van nonsensicale humor en hadden destijds probleemloos op Wowee Zowee van Pavement kunnen staan.

Met Chrome Mess, het overrompelende openingssalvo, gaf The Hard Quartet luid en duidelijk aan waar het op stond. Dit was een onverhoedse stomp in je maag, een feest van zigzaggende gitaren waar je links en rechts zelfs Kraut-invloeden in kon ontwaren. In de loop van de avond zou er trouwens nog meer tyfusherrie volgen: Renegade verwees bijvoorbeeld naar de vroege dagen van The Buzzcocks en het logge, zompige Earth Hater geurde naar smeerolie en uitlaatgassen. 

Maar zoals gezegd beheerst The Hard Quartet meer dan één kunstje. Thug Dynasty was in ouderwetse doo-wop gedrenkt, Action for Military Boys steunde op proggy tempowisselingen en in Heel Highway speelde de groep met een hard/zacht-dynamiek, zonder in de geijkte clichés te vervallen. Opvallend was ook dat het viertal over een goed ontwikkeld gevoel voor melodie bleek te beschikken. Zo was het door Emmett Kelly gezongen Our Hometown Boy onweerstaanbaar catchy powerpop, gemodelleerd naar het repertoire van Big Star en The Byrds. Kelly was ook de voortrekker van het enige nummer uit de set dat níet op de lp van The Hard Quartet te vinden was: de in maart verschenen single Lies (Something You Can Do).

Lethargisch

Matt Sweeney, de man met het onafscheidelijke vissershoedje, nam dan weer bezit van de microfoon in Jacked Existence en Rio’s Song, met sierlijke harmoniërende, naar de sixties verwijzende gitaren. In It Suits You ging hij even de psychedelische toer op en in Killed By Death verkende hij zowaar het countryrockuniversum van The Flying Burrito Brothers. Dat The Hard Quartet een echte democratie is, viel ook af te leiden uit het feit dat de bandleden elk om beurten de bas hanteerden, zodat de anderen alle kansen kregen om te schitteren. Maar ook al zat hij helemaal achteraan: de ritmische subtiliteit en de power van Jim White mag zeker niet worden onderschat. Het is geen toeval dat de drummer door zijn collega’s als ‘maestro’ wordt aangesproken.

Zonder afbreuk te willen doen aan de kwaliteiten van de anderen, stelden we toch vast dat Stephen Malkmus met enkele bedaarde nummers voor de hoogtepunten van de avond tekende. Six Deaf Rats klonk even dromerig als lethargisch en Hey deed denken aan de meest narcotische momenten van The Velvet Underground. De enige bis, Advice to the Graduate, leende The Hard Quartet van Silver Jews, een groep waar Malkmus zelf ooit bij betrokken was. De song gaf andermaal aan wat voor een bijzonder talent David Berman, die in 2019 uit het leven stapte, wel was. 

In Brussel zagen we een pretentieloze band aan het werk met een bijzonder potentieel. Hopelijk blijft het dus niet bij die ene samenwerking en weten de heren ook in de nabije toekomst hun ego’s in toom te houden. Wij duimen.