Nooit wordt over de Grote Markt van Antwerpen wandelen cooler, swingender en epischer als de keer waarop we dat deden in het kader van de theaterwandeling Zone X.
Regisseur en auteur Kyoko Scholiers vroeg aan Bjorn Eriksson om een soundscape te maken bij de ‘futuristische stadswandeling’ Zone X die ze aan het bedenken was. Eriksson krijgt te weinig kansen om zijn duivels te ontbinden. Maar wanneer de wandeling ons over de Grote Markt van Antwerpen leidt en het verhaal de plotwending nadert, neemt zijn muziek het eindelijk helemaal over. Met een weelderig compositie van drums, gitaar en synthesizers vertaalt hij het gevoel dat Scholiers ook met haar verhaal oproept: ‘dit is een heel vreemde, achterhaalde maar wonderlijke wereld.’
Scholiers scoorde in september 2021 nog met de muziektheatervoorstelling Boy waarvoor ze research deed als vrijwilliger in de jeugdzorg, zo vertelde ze aan Knack. Voor Zone X ging ze op de koffie bij sociologen en futurologen. ‘Hoe zal de toekomstige mens over de huidige mens denken?’, was haar vraag. Alle antwoorden vormen de humuslaag van een verhaal dat Scholiers situeert in 2124. De wereld is na een ramp in 2030 enorm veranderd maar één zone, ‘Zone X’, bleef gespaard van die ramp. In die zone leven de mensen nog zoals in de tijd vóór de ramp. Gids Miko loodst je doorheen de zone. Via de koptelefoon gebiedt zij je rustig rond te kijken en de zonebewoners niet te storen. Ook wordt gevraagd om niet te reageren wanneer die bewoners je zelf zouden aanspreken.
Je kijkt geamuseerd naar de wereld-die-buiten-de-voorstelling-ook-de-jouwe-is en wordt er stil van. Dat perspectief is zo krachtig dat Scholiers in haar verhaal bijna altijd een stapje na je gevoel komt.
Het gevolg: je kijkt haast automatisch met de ogen van een buitenstaander kijkt naar de wereld vol lachende terrasjesmensen, met een ‘duckface!’ poserende mensen, shoppers, de witte sneakers met jeans en sweater die zowat iedereen draagt, de dansende jongeren, de lawaaierige auto’s, …. De enkele vogels die te horen zijn, ‘zijn afkomstige van onze drones omdat de zonebewoners gelukkig worden van vogelgeluiden’, aldus Miko. Voorts vraagt Miko om ten allen tijden de kleren aan te houden omdat naakt zeer gevoelig ligt bij de zonebewoners. In hun ‘religieruimtes’ – meer bepaald: de cafés – drinken deze bewoners zich moed in terwijl ze weten dat ze met hun ‘Fuck You!’-levensstijl de planeet en zichzelf ondergraven… Ze licht ook met bewondering toe hoe de Zone X-mens ‘via iets als seks’ kinderen maakt en met een ‘zeer zachtaardig’ systeem sociale zekerheid garandeert voor iedereen.
Je kijkt geamuseerd naar die gek lieve wereld vol noodlot-ontkennende snoeshanden (die buiten de voorstelling gewoon jouw tijdgenoten zijn) en wordt er stil van. Dit perspectief is zó krachtig dat Scholiers in het gidsende luik van haar verhaal bijna altijd een stapje na je gevoel komt. Je passeerde al veel winkels en restaurants voor Miko ze toelicht. Je vraagt je af waarom de gids niets zegt over het aandoenlijke beeld van Nello en Patrasche op de Handschoenmarkt… Scholiers’ gids kan uiteraard niet de intuïtieve focus van elke toeschouwer opvangen.
Het verhaal wordt pas écht sterk als voluit inzet op futuristische fictie wortelend in de manier waarop de huidige mensheid de planeet uitbuit.
Daarom wordt het verhaal pas écht sterk als Miko het gidsen achterwege laat en geconfronteerd wordt met haar eigen beperkingen en die van haar ingebouwde chip. Van zodra Scholiers voluit inzet op futuristische fictie wortelend in de manier waarop de huidige mensheid de planeet uitbuit, loopt ze niet achter maar flink voor. Dan raakt ze. Ze toont, vanuit Miko’s verbazing over de schoonheid en solidaire kern van ons leven, hoe dit dreigt verloren te gaan…
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier