Milo Rau does it again. Choqueren én doen lachen tijdens ‘Medea’s kinderen’

Milo Rau verlegt de focus in Euripides’ tragedie Medea van de moordende moeder naar haar kinderen. Dus trommelt hij een clubje kinderen op, en twee begeleiders: acteurs Peter Seynaeve en Lien Wildemeersch. Je komt, kijkt en denkt: Milo Rau does it again.

Wanneer we op de première de zaal betreden, komt Milo Rau fluitend uit de coulissen. Die man heeft er zin in én verraadt wat we al eerder zagen: onder het bloedserieuze, geëngageerde imago van deze theatermaker/activist gaat een speelse, opgewekte man schuil. Dat maakt hem tot een gedroomde regisseur om met kinderen straffe stukken te maken.

In 2016 verbaasde hij de wereld met Five Easy Pieces, een stuk waarin kinderen de affaire Dutroux naspeelden. Ja, u leest dat goed. Het stuk raakte – er weren geen kinderen getraumatiseerd – omdat het zo’n uitgekiende compositie was tussen het tegelijkertijd via live gefilmde scènes tonen wat er in de buurt van Marc Dutroux gebeurde én het tegelijkertijd op het podium tonen van het in mekaar knutselen van die filmbeelden, inclusief grappige momentjes. Toen begeleidde acteur Peter Seynaeve de bende op een rustige manier met – waar nodig – droogkomische opmerkingen.

Milo Rau deinst er niet voor terug om de gruwel te tonen. Ook niet als het beelden zijn die tonen hoe kinderen met een mes vermoord worden…

Dat doet Seynaeve ook in Medea. Hij opent de voorstelling door fronsend de zaal in te turen terwijl het publiek binnendruppelt. Intussen zet hij wat stoelen klaar. Want we zijn ontzettend welkom op het ‘nagesprek’ van de voorstelling. Dubbele slimme zet: op die manier geeft Rau de tijd aan de kinderen om zich van alle stress te ontdoen. Bovendien geeft hij aan het publiek meteen iets cruciaals mee: dit zijn fysiek en mentaal erg gezonde, geestige en mondige kinderen die trots zijn op het stuk dat ze net speelden (ook al moeten ze na de voorstelling allemaal douchen…)

Waarom die douche noodzakelijk is, blijkt tijdens de gruwelijke tweede helft van de voorstelling. Eerst nog iets over de eerste helft.

Wanneer Seynaeve de kinderen er niet meer kan van weerhouden om elk hun monoloog of liedje nog eens te doen, zwaaien de gordijnen open. Je ziet een huisje dat ongemakkelijk hard lijkt op het huisje van de vrouw die in Nijvel in 2007 haar vijf kinderen om he leven brengt. En je ziet een gigantisch filmscherm. Op dat scherm spelen Lien Wildemeersch, Peter Seynaeve en ‘een monster (voor de freaks: Milo Rau in dinosauruspak…) Euripides’ tragedie na. Die scène worden vervolgens ‘vertaald’ naar het verhaal van de Waalse vrouw. De kinderen spelen alles. Met verve, ernst én een toef humor (dankzij de opmerkingen van Peter Seynaeve). Zowel de moeder die haar beklag doet tegen een oudere buurman tot de scène waarin de vrouw besluit om haar drie kinderen met een mes om het leven te brengen.

Nog even terug naar Rau. De man die fluitend de zaal binnenkwam, veerde na het applaus meteen recht. Hij gaf zijn ploeg een staande ovatie en probeerde uit alle macht zijn tranen te verbijten.

Wie nu denkt. ‘Oké, interessant. En applaus!’, kent Milo Rau niet. De man deinst er niet voor terug om de gruwel te tonen. Jazeker, Milo Rau does it again. Hij toont hoe de drie kinderen de keel overgesneden wordt. Aan wie nu amper kan geloven wat hij leest: denk terug aan de eerste scène (en paragraaf van dit artikel). Rau switcht constant tussen film en toneel. Hij toont de gruwel op film maar op de scène zie je hoe de gruwel geënsceneerd wordt. En in dit geval zie je ook hoe de andere kinderen intussen rustig naar tekenfilmpjes kijken. Daardoor haalt hij de angel uit de gruwel die je op film ziet. Niet de beelden ontroeren en raken, maar waar de beelden naar verwijzen: dit is ooit echt gebeurd en de samenleving doet amper meer dan gretig de sensationele persartikels lezen.

Daarom hakt Medea’s kinderen er bijzonder hard in. Deze voorstelling toont glashelder de te grote machteloosheid van kinderen in onze samenleving. Nog even terug naar Rau. De man die fluitend de zaal binnenkwam, veerde na het slotapplaus meteen recht. Hij gaf zijn ploeg een staande ovatie en probeerde intussen uit alle macht zijn tranen te verbijten.