‘Lullaby for Scavengers’ is toptheater met maden en dode dieren: eerst gruwelen, dan grienen

Geloof het of niet, maar dit toneelstuk van Kim Noble met levende maden is een van de mooiste, grappigste en ontroerendste stukken van het jaar.

De Britse stand-upcomedian Kim Noble werkte jarenlang aan Lullaby for Scavengers bij het Gentse kunstencentrum CAMPO. Dat levert een voorstelling op die je om meerdere redenen doet fronsen, lachen én slikken. The Guardian spreekt over ‘een stuk voor mensen met sterke magen’. Dat is niet overdreven.

EEN ‘EVEN WALGELIJK ALS GENIAAL’ STUK

De titel boven deze recensie is echt wel de juiste titel is. Waarom? Omdat in die titel een kleine chronologie verborgen zit van wat Noble op een slinkse manier met je doet. Dit stuk werd door de jury van Het Theaterfestival 2022 geselecteerd als een van de meest belangwekkendste voorstellingen van het jaar. Een jurylid omschreef de voorstelling als ‘even walgelijk als geniaal’. We leggen het uit.

Noble flirt te midden alle vunzigheid met pathetiek maar valt net altijd langs de goeie kant.

Noble komt op met een enorme aluminiumbuis op het hoofd. In die buis is een camera gemonteerd. Hij kijkt in de lens van de camera. Die camera projecteert op een scherm. Dat scherm vormt de achterkant van het podium. Op dat podium staan ook een poppenklein filmzaaltje, een tafel, enkele opgezette vossen en eekhoorns, … Noble is een verteller die geen adjectieven als bevlogen of intrigerend najaagt. Hij houdt het op ‘met schroom’ en ‘met chirurgische precisie’.

Hij vertelt dat hij tijdens de pandemie besloot om poetsman te worden. De bewijzen daarvan zijn de foto’s die op het achterdoek worden geprojecteerd. Tussen het poetsen door doolt hij door de straten. Daar vindt hij gestorven dieren. Wanneer hij de begrafenisondernemer belt met de vraag of de aangereden moedervos die in de goot stierf een begrafenis kan krijgen, ontvangt hij een verbijsterde stilte als antwoord. Hij regelt alles zelf, samen met de vossenkinderen. Intussen voert ook Nobles vader zijn laatste strijd. Die strijd toont Noble onomwonden. Evenals de aandoenlijke manier waarop hij met zijn vader nog een laatste keer vaders lievelingsliedje zingt. Noble balanceert te midden alle vunzigheid op de rand van de pathetiek maar valt net altijd langs de goeie kant.

FRUITIG FRIS STUK OVER MADEN EN DODE VOSSEN…

Dat is te danken aan zijn aangeboren talent voor ontregeling. Een voorbeeld: onder de scène waarin hij zingt met zijn stervende vader monteert hij muziek die de pure ontroering besmeurt. En hij haalt dezelfde truc uit wanneer de maden in beeld komen. Hij onderschept je walging met pikzwarte humor of een vlijmscherpe bekentenis over zijn kinderloosheid.

Zo komt het dat deze Lullaby for Scavengers uiteindelijk een fruitig frisse voorstelling blijkt. Een stuk waarin Noble de toeschouwer allerminst een makkelijk door te slikken politiek correct lesje inlepelt. Hij zet zijn pijn, schaamte, schande en schranderheid plus zijn artistieke avonturiersgeest in om een zo eerlijk mogelijk – zó eerlijk dat het tegelijk lelijk en hartverscheurend wordt – portret te maken van een eenzaat. Een mens die samen met de nachtdieren van deze rushsamenleving op de stoep zit. Te midden zijn harige vrienden wacht hij tot het razen stopt. En zo ontroert hij elke toeschouwer van zijn stuk…