Een furieuze Salome pakt het publiek in bij Opera Ballet Vlaanderen

De Duitse topregisseur Ersan Mondtag laat een betoverende Salome op de wereld los. Zowat alle toverkracht legt hij in de handen van één performer: de sopraan die Salome vertolkt.

Log. Dat is het weinig fleurige woord dat in je opkomt wanneer de fluwelen gordijnen openzwieren en het imposante (draai)decor tevoorschijn komt. Stel je een vaalgrijze rotspartij voor waar twee borstbeelden uit opdoemen: een vrouw met opvallend weelderige boezem en een wat oudere man, met norse blik. De beelden stellen de ouders van Salome voor: haar stiefvader koning Herodes Filippus en haar moeder Herodias. Herodes wil zijn stiefdochter zijn dansen. Maar die stiefdochter heeft bovenal een onblusbaar verlangen naar de gevangen genomen onheilsprofeet Johannes de Doper. Ze moet en zal hem zien, horen, ontmoeten, spreken, … en kussen. Dat de Doper zich niet zomaar laat zoenen, zint haar niet. Haar wraak is bloedrood. Oscar Wilde publiceerde in 1873 het toneelstuk Salomé. In 1905 vertimmerde Richard Strauss dit tot een kolkende opera waar alle ogen en oren meteen naar Salome worden geleid. Beter: de furieuze Salome.

De Oostenrijkse sopraan Astrid Kessler is een furieuze Salome. Want gekleed in een bloedrood satijnen kleed domineert ze vocaal en visueel. Als een magneet in een grijsgrauw landschap zuigt ze alle aandacht naar zich toe. Die aandacht verdient ze. Kessler zingt niet alleen fantastisch goed. Ze laat het lijken alsof het een makkie is om vlotjes de hoogste noten te halen en intussen moeiteloos een furieuze jongedame te vertolken. Goed, geloofwaardig én bij momenten zelfs te vertolken. Zoiets vergt talent én een regisseur die een goede spelregisseur is. Mondtag ís dat. Dat bewees hij ook al in zijn eerdere regies voor Opera Ballet Vlaanderen: Der Schmied von Gent (2019) en Der Silbersee (2021).

Dat vlotte, nooit bombastische maar altijd erg expressieve en niet van humor gespeende spel komt extra uit de verf in een ‘over the top’-decor. Mooi is het niet. Maar efficiënt én symbolisch is het wél. Die grijze rotspartij met de uitgehouwen sculpturen van dictator Herodes en zijn vrouw verbeeld het paleis van Herodes (gewiekst en met schwung vertolkt door Thomas Blondelle). Het is een vette knipoog naar de protserige manier waarop dictators – toen en nu – portretten inzetten om respect en gezag af te dwingen. Dit decor staat op een draaitoneel. Niet alleen om te tonen hoe de geschiedenis van nietsontziende dictatoren zichzelf blijft herhalen. Maar ook om – aan de achterkant van dat ‘rotspaleis’ – de vuurrode, overladen eetkamer van Herodes’ paleis te tonen. Voeg daar de wervelende uitvoering aan toe van Strauss’ partituur door het Symfonisch Orkest onder leiding van dirigent Alejo Pérez en er ontstaat een onderhoudende opera.

Deze opera is groots in alles: decor, zang, muziek, kostuums en spel. Maar pas als Mondtag bijna alle lichten dooft en Salome laat kussen met de onthoofde de Doper, raakt de opera écht.

Deze opera is groots in alles: decor, zang, muziek, kostuums en spel. Maar pas als Mondtag eindelijk kiest voor verstilling en bijna alle lichten dooft, ontroert de opera. Wanneer Salome de onthoofde Johannes de Doper kust, overstijgt de opera het mythische verhaal: je ziet een vrouw die wanhopig rebelleert tegen een dictatuur én tegen een onmogelijke liefde. Ze dacht die onbeantwoorde liefde te kunnen smoren in het bloed van de man die ze liefhad/liefheeft. Maar de liefde laait enkel venijniger op. Met tragische gevolgen. In dit geval oor- en oogstrelende gevolgen dankzij de getalenteerde cast en de uitmuntende regie. Salome is een opera die blijft nazinderen: door alle bombast maar ook omdat de gevaren van het dictatorschap hier op een deugddoend geestige – niet banale – wijze worden aangeraakt.