Gevonden! ’60 Degrees of Separation’ is de tederste circusvoorstelling van het jaar

Circusartieste Camille Paycha maakt met ’60 degrees of separation’ een voorstelling die op élk vlak tederheid, bekommernis, virtuositeit én woman power uitstraalt. En toch is het wellicht de tederste circusvoorstelling van het jaar.

Alsof je een gezellige receptie binnenwandelt. Zo voelt het wanneer je de zaal binnenstapt waar circusartiesten Camille Paycha en Sofie Velghe, samen met jazzmuzikante Engel Peet, 60 degrees of Separation spelen. De titel verwijst naar de wetenschap dat elke mens ‘zes vrienden’ van alle andere mensen is verwijderd. In deze voorstelling wordt de verbondenheid letterlijk zichtbaar. Meer zelfs: die fysieke verbondenheid vormt de basis van de acts.

Paycha specialiseerde zich de laatste jaren in ‘aerial straps’. Dat is luchtacrobatie die nogal belastend is voor de polsen omdat de acrobaat alle bewegingen uitvoert terwijl men zich met minstens een hand vastklampt aan een hangend lint of touw. Maar Paycha vond het op den duur véél te eenzaam. Bovendien is ze er steeds meer van overtuigd dat circus niet draait rond virtuositeit maar rond mensen samenbrengen. Dus maakt ze een voorstelling waarin de acts pas kunnen uitgevoerd worden als de toeschouwers samenwerken met de performers. Net die secure interactie – met de lachende ogen, een glimlachende mond en voorzichtig reikende handen – maakt dit een van de tederste circusvoorstellingen.

Dit is een voorstelling waar de acts pas kunnen uitgevoerd worden als de toeschouwers letterlijk de hand reiken naar de performers.

Dit klinkt, gelukkig, angstaanjagender dan het is. Want de ongedwongen ‘receptiesfeer’ die bij het binnenkomen in de zaal hangt, wordt volledig doorgetrokken naar de voorstelling zélf. Paycha en Velghe wandelen rustig tussen de toeschouwers. Wat opvalt: ze hebben voortdurend oogcontact en hun concentratie vertalen ze niet naar bloedernstig kijken maar naar elkaar bemoedigend toelachen. Ze reiken elkaar de hand, buigen achterover. Dan nemen ze elkaars andere hand. En ze buigen nog verder achterover. Die act kan enkel lukken als ze elkaar niet loslaten. Voilà. Lees daar gerust de ‘boodschap’ van de voorstelling in: een leven, een samenleven kan enkel lukken als we elkaar niet loslaten.

Na elkaar de hand gereikt te hebben, steken de twee de handen algauw uit naar het publiek. Van een eenvoudige handdruk tot een tedere omhelzing of een cruciale bijdrage aan een complexere act: ze nodigen zowat elke toeschouwer uit, ongedwongen en met de glimlach, om eventjes een handje uit de mouwen te steken.

Dit alles gebeurt in een kale zaal met witte balletvloer. Twee witte projectieschermen hangen aan weerszijden van de zaal en dienen als canvas voor de zachte, kleurrijke lichten. ‘Dankjewel, Michiel Soete, om de lichtstanden zo te ontwerpen dat er nooit een spot in iemands ogen prikt’, zegt Paycha na afloop.

60 degrees of separation is de tederste circusvoorstelling omdat die tederheid de voorwaarde voor de virtuositeit is.

Die opmerking is belangrijker dan ze lijkt: Paycha en Velghe willen niet verblinden, niemand overprikkelen maar iedereen in een tedere, zachte omgeving uitnodigen om verwonderd te zijn. Iedereen mag intussen gaan, staan of zitten waar hij of zij dat wil. Er zijn ook enkele speciaal ontworpen bankjes op wielen die tijdens de voorstelling af en toe worden verplaatst. Dat geldt ook voor het platform waarop Peet prijkt. Af en toe trekken Paycha en Velghe haar door de ruimte, vaak met de hulp van het publiek.

Uiteindelijk gaan ze voor Peets platform zitten en luisteren, samen met het publiek, naar de laatste noten. 60 degrees of separation is de tederste circusvoorstelling omdat tederheid de voorwaarde voor de virtuositeit is. Tederheid tussen de performers maar evengoed tussen toeschouwers en performers. Iedereen mag rustig zijn wie hij / zij / hen is en het levert een avond op waar je enkel vol warmte aan kan terugdenken.