‘Alle schone dingen’ vraagt moed van acteur Tom Dewispelaere én van zijn publiek

Tom Dewispelaere – in topvorm te zien in Over water of Van vlees en bloed – las de wereldwijd geroemde theatertekst Every Brilliant Thing van Duncan Macmillan en besloot dat dit de tekst zou zijn waarmee hij terug het theater in duikt na een dip, waarover hij in Knack Focus vertelde.

‘Néééén, ’t is met interactie!!!’, fluistert de vrouw voor me paniekerig tegen een vriendin. Ze kijkt met grote schrikogen naar alle kaartjes die Tom Dewispelaere haar zonet in de handen drukte. Dan kijkt ze rond. ‘Hij geeft iedereen één kaartje en mij drie!’ Ze kijkt nog eens naar de kaartjes. ‘Dat zal om door te geven zijn…’ Vliegensvlug deelt ze de kaartjes uit aan de toeschouwers naast haar. Ze zucht en kijkt ongerust naar Dewispelaere.

Dewispelaere zet al zijn talent in om de man te vertolken. Dat lukt hem ogenschijnlijk moeiteloos. De moeilijkheid ligt bij zijn 200 tegenspelers.

De acteur deelt intussen kaartjes uit aan de meeste toeschouwers. Dat publiek zit op vier lage tribunes rond een heel klein speelvlak. Op die vloer staat een tafeltje met wat water, een platendraaier, een brikje sinaasappelsap en een chocoladereep. Onder het tafeltje staan drie krukjes. Er klinkt jazzmuziek. De sfeer is ontspannen.

Té ontspannen. Dat blijkt tijdens de eerste minuten. Dewispelaere vertelt dat op de kaartjes ‘schone dingen’ staan. Die dingen zijn afkomstig van de ‘lijst met schone dingen’ die hij – of beter: het personage dat hij vertolkt – schreef nadat zijn suïcidale moeder ‘een eerste poging deed’. Hij vertelt over zijn eerste ervaring met de dood en vraagt assistentie van een toeschouwer. ‘Wilt u de dierenarts zijn?’ Er worden wat attributen geleend bij andere toeschouwers en dan legt Dewispelaere het spel stil. Vriendelijk maar kordaat, zoals Macmillan het in de tekst beschrijft ‘If the Vet is smiling or laughing‘.

Je ziet de alertheid om de zin op het kaartje voor te lezen als de acteur het nummer op het kaartje roept. Je ziet de wil om het goed te doen. Dan is de mens op z’n schoonst.

‘U gaat deze scène toch niet met een glimlach spelen? Kom, we herbeginnen.’ De hele zaal beseft, we moeten écht meespelen.’ Dit is een opgave voor beide partijen. Dewispelaere zet al zijn talent in om de man te vertolken. Dat lukt hem ogenschijnlijk moeiteloos. De moeilijkheid ligt bij zijn 200 tegenspelers. Niet iedereen heeft een sterke stem, goeie dictie, stalen zenuwen en instant-inspiratie.

Daar ligt nog een veld vol te oogsten kansen voor Dewispelaere. De acteur is, naast vertolker, ook de dirigent van het publiek. Hoe ‘dirigeer’ je een publiek zó dat ze gretig en ongeremd meedoen? Dewispelaere is een minzaam mens. Als speler mag hij nog iets meer ‘dollen’ met zijn publiek. Inzet: nog sterker en meer rakend samenspel.

Want die tegenspelers vertolken het schoonste ding. Je ziet de alertheid om de zin op het kaartje voor te lezen als de acteur het nummer op het kaartje roept. Je ziet de wil om het goed te doen. Dan is de mens op z’n schoonst.

‘Ik ga nooit meer met u naar toneel!!’, snauwt de vrouw die voor me zat na afloop tegen haar vriendin. Maar haar stralende ogen verraden dat ze genoot. Zij moest onder meer het kaartje met nummer 1002 voorlezen: ‘Dat ge iets over iemand te weten komt dat u verrast maar dat je ook meteen snapt’. Ze las het en ze lachte betrapt.

Heb je nood aan een gesprek? Dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via zelfmoord1813.be