Acteurs die flamboyant flirten met het doodse, dat is ‘Aan de start van de brug’

Werktoneel had torenhoge verwachtingen in te vullen na hun successtuk Gruis / ode aan de twijfel. Hun Aan de start van de brug is bovenal een poging om compleet te verrassen en niet te voldoen aan verwachtingen.

De scène oogt ‘klinisch’. Een wit gordijn slingert aan felgroene gordijnroeden over het podium. Lucas Van der Vegt wandelt op. Blauwe overall. Petje. Hij speelt Mike en staat stil bij het einde van elk leven. En waarom dat einde geen einde hoeft te zijn. Het kan ook een nieuw begin zijn van zodra de mens in staat is om de ziekte genaamd ‘dood’ te genezen. Althans dat beweert Van der Vegts personage. In navolging van Don DeLillo. Want de voorstelling is losjes gebaseerd op zijn boek Zero K (2016), waarin een stelletje rijkelui zich in de woestijn wil laten invriezen als ze dood zijn. Zodat de mensen uit de toekomst hen kunnen wakker maken van zodra er een medicijn tegen de dood gevonden is.

Aan de start van de brug is allerminst een bewerking van het boek. Al delen stuk en boek wel eenzelfde, onheilspellende sfeer. Spek naar de bek van Jesse Vandamme die zijn spelers eerder al door het bevreemdende universum van Willem Frederik Hermans loodste in het ijzersterke Gruis / Aan de twijfel.

De secure karakterisering in Hermans boeken gaven voeding aan de acteurs met onwaarschijnlijke acteerprestaties tot gevolg. Nu gaat Werktoneel een stapje verder. Ze brainstormden stuk en personages bij elkaar. Dat levert een wat diffusere voorstelling op die weliswaar nog steeds stevig staat en feilloos drijft op imponerende acteerprestaties. Van der Vegt is een innemende, loyale medewerker van het bedrijf. Louise Bergez is een mysterieuze PR-dame Susie die in een soort manisch-depressieve toestand door haar bedrijf doolt. Joeri Happel is de gewiekste CEO Charles. En Lucie Plasschaert is impressionant als de jonge verpleegster Jenny die als nieuwe werknemer elk moment dreigt te crashen.

Dit is een stuk dat heel zachtjes en traag maar steeds steviger je hart omklemt.

Er zijn onderlinge relaties maar die worden slechts mondjesmaat vrijgegeven. Niet het narratieve is hier cruciaal maar de mentale staat waarin deze mensen zich bevinden. Mensen die denken te kunnen flirten met de grens tussen leven en dood. Gaandeweg breken ze – haast stiekem – en zie je bovenal mensen die wanhopig snakken naar een betere wereld en van plan zijn om dan pas voluit te gaan leven.

Het maakt Van de brug af gezien tot een bevreemdende voorstelling die je niet meteen inpalmt of naar de keel grijpt. Dit is een stuk – overigens badend in een bedwelmend lichtlandschap – dat heel zachtjes en traag maar steeds steviger je hart omklemt. Omdat je scène na scène steeds meer beseft wat de acteurs doen: doodse wanhoop zo sprankelend mogelijk spelen.