Nicolas Mouzet Tagawa maakt tijdens Kunstenfestivaldesarts het markante stuk La vieille dame et le serpent. Met in de hoofdrol? Theatergordijnen.
Nicolas Mouzet Tagawa werkte tot 2006 als sociaal werker in Marseille. Hij zorgde voor kinderen met autisme. Een raamkozijn dat hielp om met een kind te communiceren, wekte zijn interesse in communicatie met gebruik van objecten. De Franse dramadocent Jean-Pierre Raffaelli moedigde hem aan om regisseur te worden. Raffaelli stierf in 2022, Tagawa woont nu in Brussel. La vieille dame et le serpent is een ode aan Raffaelli.
Wat betekent de titel?
Nicolas Mouzet Tagawa: Dan moet ik beginnen bij Jean-Pierre. Terwijl hij herstelde van een coma vertelde hij me hoe een verpleegster elke dag, na de verzorging, met haar vinger zijn arm streelde en zei: ‘Voilà, het is voorbij.’ De tranen liepen over zijn wangen terwijl hij het vertelde. Hij zei dat je blijft leren van mensen. Die aanraking in dat grote, kille ziekenhuis deed hem zo goed. Ik had het gevoel dat die verpleegster zijn leven had gered. Nadien vertelde ik dit aan een vriend. Hij merkte op dat ik over zorg- en cultuurinstellingen praat alsof het oude dames zijn: minzaam, zelfzeker maar niet mee met de tijd. Toen ontstond het idee voor dit stuk. En de slang verwijst onder meer naar Claire Rappin, de actrice die meespeelt.
‘We moeten onze zorg- en cultuurinstellingen nieuw leven inblazen. Het systeem is ziek.’
Wat heeft zij met slangen?
Tagawa: Claire lag een poos in een kliniek met een aandoening die haar fysiek en mentaal had getroffen. Die ziekte was als een slang die ze op een dag per ongeluk had ingeslikt en amper uit haar lichaam kreeg. Ze wist zelfs even niet meer hoe te leven zónder de slang. Claire deelt de scène met Guillaume Papachristou. Ook hij heeft door zijn beperking veel ervaring met zorginstellingen. Hun verhalen illustreren het spanningsveld tussen logge instellingen en de lijdende mens. Zij vertellen hun verhaal grotendeels zonder woorden.
Maar mét gordijnen?
Tagawa: Twee technici manipuleren de gordijnen. Zo ontstaan explosies van licht, kleur en beweging. Alsof je een instituut nieuw leven inblaast. (zwijgt) We moeten onze zorg- en cultuurinstellingen nieuw leven inblazen. Het systeem is ziek. Hoe kan een zieke zorginstelling goed voor zieken zorgen? (zwijgt) Ik werd in 2023 vader. Het is mijn plicht hoopvol te zijn. En theater te maken. Want dat is onvervangbaar, als ervaring en als ontmoetingsplek.
La vieille dame et le serpent
Van 27.05 tot 31.05, Théâtre National, Brussel, kfda.be