Negen (pleeg)kinderen/acteurs verwelkomen je in hun schitterend ‘Schemerland’

Het Gentse jeugdtheaterhuis Kopergietery ontwapent met Schemerland, een voorstelling waarin vier pleegkinderen samen met enkele kinderen uit de theaterateliers van Kopergietery een voorstelling maken over moeders (en het missen van moeders).

‘Weet je wie de beste mama’s zijn uit heel het dierenrijk?’ Met die zin opent Schemerland, een voorstelling met een bonte bende op de scène. Regisseur Axelle Verkempinck bracht vijf jongeren uit de theaterateliers van Kopergietery samen met vier jongeren die hulp krijgen van Pleegzorg Vlaanderen. En samen maken ze een voorstelling over opgroeien zonder mama.

Dat stuk opent met een koelkastkind. Het jongetje – dat zich ‘Sem’ laat noemen – weet niet wie zijn moeder is. Behalve dat ze naar sinaasappels ruikt en altijd plakkerige handen heeft. Dus belandt hij op mysterieuze wijze in de koelkast van een pand waar verschillende jongeren samenhokken. Hun ouders zijn om allerlei redenen niet in staat om voor hen te zorgen dus hebben ze besloten om samen voor elkaar te zorgen. De komst van Sem zorgt voor roering. Maar ze kunnen dat aan. Denken ze.

Er staan acht gepassioneerde jongeren op de scène met een hart vol noodzaak om dit verhaal te vertellen.

De acht laveren over een scène vol draperieën. Omdat het achter die draperieën is dat het vaak misloopt; onzichtbaar voor de samenleving. Net die draperieën onttrekken de pijn aan het oog. Voilà, dat is exact wat pleegkinderen vaak doen: ze leven letterlijk en figuurlijk achter een draperie. En weinigen weten hoe hard ze het hebben. ‘Ik ben afgekickt van zorg toen ik baby was’, bekent een van de acteurs wanneer ze in het publiek kijkt en vraagt wie nog een plekje heeft voor haar.

Wan wat steengoed is aan dit stuk: je merkt amper welke spelers ‘ervaring’ hebben en welke spelers de ‘ervaringsdeskundigen’ zijn. Want er staan gewoonweg negen gepassioneerde jongeren op de scène met een hart vol noodzaak om dit verhaal te vertellen.

Gelukkig is dit verhaal niet louter ‘hun verhaal’. Dit komt omdat Kopergietery wentelt zich niet genoeglijk in de dramatische levensverhalen van de spelers. Hier werd een verhaal verzonnen, ongetwijfeld deels wortelend in eigen ervaringen. Dat zorgt voor een bijzonder bevreemdende ervaring voor de toeschouwer. Aanvankelijk ga je met wat schroom mee in hun fantasierijkverhaal over een huis waar jongeren samenleven en in groep naar de supermarkt gaan om choco en flashwafels te kopen en knuffelen met pluchen olifanten. Omdat je voelt dat alles gedicteerd en netjes ingestudeerd is. En op de première waren sommige scènes daardoor net een tikje te luid of te groot gespeeld.

Maar, then starts the magic. Gaandeweg slagen regisseuse én spelers slagen erin je volledig mee te sleuren in hun verhaal. Waardoor ze jou meerdere keren overrompelen met ontroering. Zonder meligheid!

Na de staande ovatie op de première van Schemerland bleef het publiek zitten, even sprakeloos om wat theater kán betekenen: gehavende kinderen terug leren spelen.

Dat is een stevige pluim die de regisseuse en de spelers op hun hoed mogen steken. Net daarom kreeg de bende een staande ovatie op de première van Schemerland. Meteen na het applaus bleef het publiek zitten en kijken naar de groepsknuffel op de scène. Tot een van de spelers zich omdraaide en laconiek riep: ‘ ’t Is gedaan, jullie kunnen gaan!’ Die speler bleek een van kinderen uit de theaterateliers van de Kopergietery. Iemand die geen pleegkind is. Dus iemand die niet helemaal besefte waarom het publiek bleef zitten. Dat publiek was even compleet sprakeloos en roerloos door zoveel veerkracht, wijsheid én speelsheid van de bende op de scène. En vooral: eventjes sprakeloos om wat theater kán betekenen: gehavende kinderen terug leren spelen.