Theatermaakster Marijke Pinoy heeft donderdag de Ultima voor Algemene Culturele Verdienste gewonnen. De jury omschrijft haar als een “cultuuricoon” en een “grensverleggende kunstenaar die genres, generaties en disciplines weet te verbinden”.
De winnaars in de andere categorieën werden de voorbije weken al bekendgemaakt, maar voor de hoofdprijs was het nog afwachten tot de officiële uitreiking van donderdagavond. De Ultima voor Algemene Culturele Verdienste gaat dit jaar naar Marijke Pinoy. Zij belichaamt, zo stelt de jury, “alles wat kunst zou moeten zijn: grensverleggend, verbindend en diep menselijk”.
De juryleden bestempelen haar als een “cultuuricoon”. Marijke Pinoy is theatermaakster, regisseur, actrice en docente aan het KASK in Gent. In 2005 debuteerde ze als theaterregisseur. Pinoy is ook moeder van vijf kinderen. Haar laatste werk, ‘Foreverandevergem’, ging in 2024 in première en is een familieproject waarin vier generaties reflecteren over hun gedeelde verleden. Haar zonen verzorgen de muziek. Volgens de jury is het stuk “een prachtige illustratie van haar talent om generaties, genres en disciplines samen te brengen”. Pinoy was naast op de planken ook op het scherm te zien. Ze speelde onder meer mee in ‘Ben X’, ‘Problemski Hotel’, ‘Belgica’ en ‘In Vlaamse Velden’.
De laureaten in de elf andere categorieën waren al eerder bekend. Regisseur Tim Mielants won de Ultima voor Film en Visuele Media. Hij begon zijn carrière met reeksen als ‘Code 37’ en ‘Cordon’, maar brak internationaal door met het derde seizoen van ‘Peaky Blinders’. Begin 2024 opende hij de Berlinale met ‘Small Things Like These’, een internationale productie met de Ierse acteur Cillian Murphy.
De Ultima Podiumkunsten ging naar acteur en docent Jan Steen. Hij werkte met toonaangevende gezelschappen, speelde in films en tv-series, maar vooral als pedagoog maakte hij volgens de jury een blijvende indruk.
Schrijfster Gaea Schoeters ontving dan weer de Ultima in de categorie Letteren. Haar werk raakt volgens de jury belangrijke thema’s aan: van existentiële vragen over leven en dood tot actuele kwesties rond ongelijkheid, identiteit en feminisme.
De vzw Kif Kif en dirigent Martijn Dendievel vielen ook in de prijzen. Ze kregen respectievelijk de Ultima voor Sociaal-Cultureel Volwassenenwerk en Muziek. Lieke De Vry werd met haar project CIRCUS ID bekroond met de Ultima voor Circus. Ook Villa Voortman (Ultima voor Amateurkunsten), Studio Unfold (Ultima voor Architectuur en Toegepaste Kunsten) en Pélagie Gbaguidi (Ultima voor Beeldende Kunst) werden dit jaar gelauwerd.
De Ultimas zijn een initiatief van het Vlaams Departement voor Cultuur, Jeugd en Media. Vorig jaar mocht met Bas Smets voor het eerst een architect de prijs voor Algemene Culturele Verdienste in ontvangst nemen. Dit jaar werden de beeldjes gemaakt door de mensen van PLEK35, een dagcentrum voor mensen met een verstandelijke beperking.