Actrice Sofie Decleir: ‘Ik speel al jaren moederrollen. Dit is de zwaarste’

Sofie Decleir vertolkt vanaf deze week de aan morfine verslaafde moeder Mary in Long Day’s Journey into Night.

‘Je hebt een fijn vol figuur, Mary, nu je wat bent aangekomen.’ Zo opent Long Day’s Journey into Night (1941). De zin is een compliment van vader James Tyrone aan zijn vrouw Mary. Zij herstelt van de morfineverslaving die ze opliep na de bevalling van haar jongste zoon Edmund. Intussen is Edmund volwassen en vond zijn moeder haar eetlust terug. Maar ze blijft snakken naar pijnstillers. Theater Zuidpool brengt het stuk in een avontuurlijke, viertalige bewerking.

Je staat dertig jaar op de planken en viert dat met zo’n dieptreurig gezinsdrama?

Sofie Decleir: (lacht) Als Zuidpool me iets vraagt, zeg ik nooit nee. Maar tijdens de repetities moest ik denken aan wat Sien Eggers in 1997 tegen me zei. We speelden toen De drang bij Theater Antigone. ‘Ik weet niet of ik dit stuk nu wil spelen’, zei Sien ineens. Ik begreep het niet. ‘Komaan, we spélen toch maar?’ dacht ik. Nu snap ik haar beter. Ik speel al 25 jaar moederrollen, maar dit is de zwaarste. Ik moet heel rare gebieden opzoeken in mezelf. Mary zoekt haar heil in pijnstillers. Haar lijf is een wrak. Haar hoofd is mistig. Mary spelen, is grillig en impulsief durven te zijn.

Is het gezin de hoeksteen van de samenleving? Of maken we onszelf dat wijs?

De Amerikaanse toneelschrijver Eugene O’Neill schreef zijn stuk ‘met een pen gedrenkt in tranen en verdriet’. Wat maakt het interessant?

Decleir: Het is een portret van het gezin waarin hij opgroeide. Maar dat is niet de reden waarom we het spelen. Theater is meer dan een verhaal vertellen. Een goed stuk overstijgt de anekdotiek en zegt iets over de wereld waarin het opgevoerd wordt. Dankzij de livemuziek van Jorgen Cassier drijf je mee op Mary’s roezige rollercoaster. We tonen het onvermogen van de mens om elkaar te begrijpen en samen een doel te verwezenlijken. Je hóórt dat ook: wij – Tijmen Govaerts, Atta Nasser, Laurent Capelluto en ikzelf – spelen elk in een andere taal. Atta speelt bijvoorbeeld in het Levantijns-Arabisch. Moeder Mary is het hart van hun bestaan. Maar is het gezin ook de hoeksteen van de samenleving? Of maken we onszelf dat wijs? Die vraag resoneert door ons stuk.

‘Ik kan alle rollen spelen. Mezelf zijn is de uitdaging’, bekende Woody Harrelson onlangs aan The New York Times. Herkenbaar?

Decleir:(knikt) In het echte leven begrijp ik niet altijd alles even goed. Spelen ontsluiert de werkelijkheid. Het stelt me in staat tot veel meer mededogen. Ik weet wat kan ontstaan uit de verbondenheid tussen publiek en spelers. Daarom blijft theater mijn grote liefde. Véél beter dan een pijnstiller.