Wat de PlayStation 5 over de toekomst van gaming zegt.
Zeven jaar na de PlayStation 4 en de Xbox One maakt de gamewereld zich op voor een nieuwe generatie consoles. Vorige week lanceerde Microsoft de Xbox Series X, wat heel veel x’en waren. Deze week brengt Sony, de marktleider, de PlayStation 5 uit.
In het verleden waren dat soort releases hét game-event van het jaar. Zoals bij de lancering van een nieuwe iPhone werd er reikhalzend uitgekeken naar de nieuwe features en hoe realistisch de nieuwe games eruitzagen. Vandaag is dat net iets anders.
Bij deze: alles wat u moet weten over de PlayStation 5 en de nieuwe generatie gaming.
Euh, is dat het definitieve design?
Jazeker. Al snappen we wat u bedoelt: in tijden waarin elektronica zoveel mogelijk probeert op te gaan in het interieur, is PlayStation de omgekeerde weg opgegaan: de PlayStation 5 zal aanwézig zijn in uw woonkamer. Het is, zeg maar, een conversation piece.
Om te beginnen zijn er de afmetingen: de PS5 is groot. Bizar groot. Met 39 bij 26 bij 10,4 centimeter wil de console een standbeeld naast uw tv zijn. Om een of andere reden wil PlayStation ook heel graag dat u hem rechtopzet, al kunt u hem ook platleggen, zoals normale mensen doen.
En dan is er het design zelf. Dat is niet bepaald subtiel. PlayStation heeft de lijn van zijn VR-apparatuur doorgetrokken en is gegaan voor een space age ruimteschipdesign in wit, zwart en blauw dat zo hard ‘Kijk naar mij! Ik ben de toekomst!’ roept dat het een beetje grappig is. Er is dan ook al mee gelachen. Sinds PlayStation de eerste beelden vrijgaf in juni, buigt het internet zich over de vraag waar de console nu het meest op lijkt: een futuristische scanner uit 2002, een PlayStation 4 met een witte ringmap rond, het kind van een Wii en een router, de nieuwste wolkenkrabber in Dubai of de hautaine zus van Eve uit Wall-E. Of het geslaagd is, laten we u zelf bepalen. Maar weet, als u straks een PS5 koopt, dat u zich aan de vraag ‘Is dat een luchtzuiveraar, daar naast de tv?’ mag verwachten.
De PlayStation 5 heeft een design dat zo hard ‘kijk naar mij, ik ben de toekomst’ roept dat het een beetje grappig is.
(Over waar de Xbox Series X aan doet denken, een minimalistische zwarte balk, is dan weer meer eensgezindheid. De nieuwe Xbox is de monoliet uit 2001: A Space Odyssey. Geen discussie.)
Wat kost een PlayStation 5?
499,99 euro. Of toch als u schijfjes wilt blijven gebruiken. PlayStation brengt namelijk een versie zonder diskdrive uit die 100 euro goedkoper is. Xbox doet trouwens hetzelfde: naast de Series X (499 euro) is er de Series S (299 euro), die naast diskloos ook minder krachtig is.
Zullen games er nu nog realistischer uitzien?
Dat ruimteschip is geen holle doos: de PlayStation 5 is een indrukwekkend krachtige spelcomputer. We besparen u de technische details over ram, kloksnelheid en teraflops, maar er wordt geschat dat de PS5 qua rauwe snelheid vier keer zo krachtig is als zijn voorganger uit 2013. Toch een paar technische termen: de PlayStation 5 ondersteunt 4K-resolutie, wat het aantal pixels nog maar eens de hoogte injaagt. Ook het aantal frames per seconde zal voor de meeste spellen verdubbelen, waardoor games vloeiender en sneller ogen. Zeker racespelletjes als Gran Turismo 7 zullen daar hun voordeel mee doen.
Het paradepaardje is de zogenaamde ray tracing, een techniek om licht te renderen die al gebruikt werd in Hollywood en in dure videokaarten voor pc’s, maar nu ook in een bescheidener versie zijn weg naar de console heeft gevonden. Ray tracing wil zeggen dat elke lichtstraal afzonderlijk gemodelleerd wordt en interageert met haar omgeving, wat enorm veel rekenkracht vereist. Het resultaat is dat licht dynamischer en natuurlijker oogt en voor betere kleuren en texturen zorgt. Je ziet het stof in de lucht hangen. Een marmeren tafel reflecteert anders dan een houten. Een flits in de verte verandert ook het licht dicht bij je. Water, glas, neon, explosies, elektriciteit, rook, vuur: het zal er straks dus allemaal nog geloofwaardiger uitzien. Weet u meteen ook waar de komende generatie bigbudgetgames mee zal willen uitpakken.
Dus ja: games zullen er realistischer uitzien. De vraag is of dat nog een wezenlijke verandering te noemen is. In Spider-Man: Miles Morales, dat zowel op de PS4 als de PS5 uitkomt, heeft het gebruik van ray tracing vooral als gevolg dat New York eruitziet alsof iedereen er zijn vensters heeft gewassen. Dat is knap, maar niet meteen verbluffend.
De realiteit is dat realisme er minder toe doet dan vroeger. Betere graphics waren decennialang de focus van nieuwe consoles, maar vandaag is de rek erop beperkt. Wie het voorbije jaar Red Dead Redemption 2 of The Last of Us: Part 2 heeft gespeeld, die het maximum uit de PlayStation 4 haalden, weet dat games al dicht bij fotorealisme kwamen. De landschappen oogden echt, de rendering van de gezichten was natuurlijk, het stemmenwerk en de regie waren ronduit indrukwekkend. Games waren al de uncanny valley aan het oversteken. Nog meer realisme is fijn, maar het zal op zich geen fundamenteel betere spellen opleveren.
Het is vooral interessant wat die extra kracht voor minder opvallende game-aspecten kan betekenen. Meer processorsnelheid betekent ook dat de artificiële intelligente van je tegenstanders omhoog kan gaan. Meer frames per seconde betekent ook dat het beeld sneller reageert op wat je met je controller doet. Meer geheugen betekent ook dat je soepeler door grote werelden kunt reizen. De kracht van de PlayStation 5 zal zich vooral tonen in de finesses. En die zullen pas de komende jaren duidelijk worden.
Dat klinkt niet als de grote gamerevolutie, toch?
Nee. De PlayStation 5 zal voorlopig geen fundamenteel nieuwe game-ervaring bieden, zoals de eerste 3D-spelletjes in de jaren negentig, de eerste open-worldgames als Grand Theft Auto of de eerste VR-games dat deden, simpelweg omdat er minder te innoveren valt. De vorige generatie consoles was al meer evolutie dan revolutie en de PlayStation 5 en Xbox Series X trekken die lijn verder.
Het valt in dat verband op dat de meeste nieuwe features van de PlayStation 5 vooral de game-ervaring proberen te finetunen. Zo is er veel aandacht gegaan naar betere 3D-audio, die u met een koptelefoon of een surroundsysteem midden in de omgeving moet plaatsen. Ook de koeling is verbeterd. Dat lijkt een geeky detail, maar dat is het niet. Het was een van de grootste euvels van de PlayStation 4: bij veeleisende games ging de ventilator van de console in permanente overdrive. (Het is lastig vechten tegen zombies als je bang bent dat je PlayStation zal opstijgen, zo bleek.) Dankzij de solid-state drive, de opvolger van de harde schijf, worden laadtijden dan weer drastisch gereduceerd. Duurde het op de PlayStation 4 meer dan twee minuten om aan Red Dead Redemption 2 te kunnen beginnen, dan wordt die wachttijd op de PS5 gehalveerd. Als er straks spellen speciaal voor de PS5 gemaakt worden, moet dat nog korter kunnen. Verwacht minder plaspauzes, kortom.
Tenzij u een early adopter bent, lijken de PlayStation 5 en de Xbox Series X ideaal om in 2021 onder de kerstboom te leggen.
De opvallendste nieuwigheid is de DualSense-controller, die voorzien is van een betere audiospeaker, haptische feedback en dynamische knoppen. Astro’s Playroom, een geinig platformspel dat je bij je PlayStation 5 krijgt als een showcase van de controller, laat zien wat die termen betekenen. Het geluid en de trillingen veranderen naargelang de ondergrond, wat maakt dat je voelt of je over water of over kiezels loopt. De dynamische triggers zorgen ervoor dat de knoppen aan je wijsvingers kunnen tegenduwen, waardoor je de juiste spanning moet zoeken, bijvoorbeeld om iets vast te pakken. Dat kan een gimmick lijken, maar het doet wel nadenken over shooters waarin je een boog bijna echt moet spannen of waarin een pistool bijna echt kan vastlopen. Opnieuw hangt het ervan af of gameontwikkelaars straks daadwerkelijk met de mogelijkheden van de controller aan de slag gaan.
In elk geval: immersiviteit is het buzzword. De PlayStation 5 wil de game-ervaring optimaliseren met minder laadtijd, minder omgevingsgeluid en kleine details die maken dat de speler dieper in het verhaal wordt ondergedompeld. Dat zegt ook iets over waar PlayStation zijn toekomst ziet: veel van de vernieuwingen zijn op maat van het soort exclusieve, filmische blockbustergames waar PlayStation een patent op heeft, genre Red Dead Redemption, The Last of Us of God of War.
Hoe zit het met VR?
Voorlopig staat de virtuele realiteit bij PlayStation op pauze. U kunt uw PSVR-set uit 2016 aansluiten op de PS5, maar een nieuwe headset of VR-spelletjes op maat van de PS5 zijn nog niet in aantocht. De 3D-audio en verbeterde rekenkracht lijken nieuwe mogelijkheden te bieden voor VR, dat op de PS4 op technische beperkingen botste, maar dat is pas voor over enkele jaren.
Zijn er al spelletjes voor de PlayStation 5?
Sowieso is het eerste jaar van een nieuwe console op gamevlak niet het interessantste. Voor spelontwikkelaars houdt het financieel meer steek om een spel te maken dat ook door de 113 miljoen eigenaars van de PlayStation 4 gespeeld kan worden. Daardoor worden de mogelijkheden van de nieuwe console zelden ten volle benut door nieuwe games.
Dat gezegd zijnde is het aanbod van de PlayStation 5 bij zijn release wel héél schaars. Demon’s Souls, een remake van het gelijknamige PS3-spel, is de opvallendste game die exclusief voor de PS5 gemaakt is. Het spel heeft een zekere cultstatus onder gamers, maar een consoleverkoper als Grand Theft Auto is het niet. Verder zijn er nieuwe games die op de PS4 verschijnen en geremasterd worden voor de PS5 (onder meer Call of Duty: Black Ops Cold War, Horizon Forbidden West en Spider-Man: Miles Morales). Dat wil zeggen dat ze vooral een glimp zullen laten zien van wat er in de toekomst mogelijk zal zijn. Zowat alle grote PS5-kleppers als God of War, Ratchet & Clank en Gran Turismo 7 zijn uitgesteld naar 2021. Corona heeft ook in de gamewereld aardig wat planningen overhoop gegooid.
Het aanbod voor de Xbox Series X is zelfs nog magerder. Het lijkt alsof Microsoft u wil aanraden om voorlopig geen Series X te kopen en verder te doen met uw Xbox One. Deels omdat Halo Infinite, het vlaggenschip van de Xbox, is uitgesteld, deels omdat Xbox de Game Pass wil pushen, een Netflix-achtige abonnementendienst waarbij u toegang krijgt tot spellen die al eerder verschenen zijn op hun vorige consoles. Waarop u die spellen voorlopig speelt, kan Microsoft veel minder schelen.
Dat zegt iets over hoe nieuwe consoles niet meer de gamechangers zijn die ze vroeger waren. In vergelijking met twintig jaar geleden wordt de gamewereld vandaag veel minder bepaald door hardware en veel meer door wat developers ermee doen. Pas na spellen als Ratchet & Clank en God of War zal het duidelijk zijn wat de hogere framerate, nieuwe processoren en nieuwe laadtijden écht kunnen betekenen voor de volgende generatie games.
Dus ik moet er nog geen kopen?
Voorlopig kunt u er ook geen kopen: de pre-orders van de PlayStation 5 waren onmiddellijk uitverkocht. Maar inderdaad: tenzij u een early adopter bent, lijken de PlayStation 5 en de Xbox Series X ideaal om in 2021 onder de kerstboom te leggen.
Is dit de laatste tastbare PlayStation?
PlayStation heeft al gehint in die richting. Cloudgaming loert om de hoek, technologie waarmee u spellen streamt via uw tv of computer zonder dat u nog een krachtige, echte console in huis hoeft te hebben. PlayStation, Xbox en Google hebben met PlayStation Now, xCloud en Stadia alle drie platformen die daarvoor geschikt zijn, het ene al beter dan het andere, maar het blijven vooralsnog curiositeiten. Of de PlayStation 5 en Xbox Series X de laatste consoles zullen zijn, is dan ook een ander verhaal. ‘De waarheid is dat ik het niet weet en dat niemand het weet’, zei Jim Ryan, de ceo van Sony Interactive Entertainment, aan de Financial Times. ‘Zeven jaar geleden zei iedereen ook dat de PS4 de laatste console ooit zou worden en dat de toekomst van het gamen bij tablets en smartphones zou liggen. Nu zegt iedereen dat alles straks in de cloud zit, maar er is niemand die het echt weet.’ Samengevat is dat: voorlopig heel veel afwachten dus, maar de komende zeven jaar worden er daarom niet minder interessant op.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
