Stoelen aan de kant: rep u komende zomer naar deze kunstroutes

Ook deze zomer treft u aan en achter de zeedijk meer beeldende kunst dan gesmolten ijsjes. En naar goede gewoonte passeert dat niet zonder storm in een glas water. Volg de gids!

Sommigen zweren bij de meteorologische kalender, anderen beschouwen de eerste dag met terrasjesweer als het begin van de zomer, maar eigenlijk gaat het seizoen pas officieel van start ­wanneer het halve land is volgestouwd met installaties, beeldhouwwerken en andere artistieke ingrepen in de openbare ruimte.

Je kunt je afvragen of we niet juist in de donkerste maanden van het jaar meer behoefte hebben aan de troost die de beeldende kunsten ­kunnen ­bieden, maar het zijn de zomer­maanden waarin stads­besturen, musea en ondernemers ons naar ­buiten ­proberen te lokken met ­wandelingen, fietsroutes, verkenningstochten en zelfs rondvaarten langs ­allerhande kunstwerken. West-Vlaanderen spant wat dat betreft de kroon. In de grootste provincie van het Vlaams Gewest kun je van juni tot september geen voet ­verzetten zonder over kunst te struikelen.

En gestruikeld wordt er. Dat ­bewijst het driejaarlijkse ­Beaufort keer op keer. De ­happening die ­Belgische en ­internationale ­kunstenaars de kustlijn laat ­verfraaien met hun creaties zorgt ­elke editie met minstens één werk voor ­controverse. Het ­bekendste geval zijn de Rock Strangers, de ­gigantische, fel­gekleurde blikken ­dozen van Arne Quinze die in 2012 een plek kregen op het Zeeheldenplein in Oostende. Toen bleek dat die ook na de ­triënnale op de zeedijk zouden blijven staan, spanden de eigenaars van een nabijgelegen ­appartementsgebouw een rechtszaak aan. Ze eisten de ­verwijdering van de beelden en een schade­vergoeding omdat hun zicht op zee erdoor verpest werd. In 2017 besliste een rechter in Brugge dat ze mochten blijven.

Dit jaar is het Sara Bjarland die voor ophef zorgt. De ­Finse ­kunstenares wil het wegwerp­gedrag van de mens in vraag ­stellen en doet dat door op een ­rotonde in ­Wenduine een metershoge ­sculptuur van gestapelde tuin­stoelen in brons te plaatsen. Ook hier gaat het om een werk dat zal blijven, en ook ­ditmaal zijn er tal van ­omwonenden die vinden dat het ­eerder in een container­park thuishoort. De ­commotie lijkt deze keer nogal mee te vallen. Al kopte Het Nieuwsblad in maart dat er naar verluidt iemand zijn middelvinger had opgestoken en dat burgemeester Wilfried ­Vandaele daar erg van was ­geschrokken. Uiteindelijk primeert de West-­Vlaamse ondernemers­geest en ziet de burgervader van De Haan het positief in: ‘Wenduine gaat over de tongen en het kunstwerk zal sowieso volk lokken. Daar kunnen onze lokale handelaars alleen maar van profiteren.’

Die ondernemersgeest ­overheerst ook bij Àmare, een intitiatief van project­ontwikkelaar Luc Beke, die galeriste Annelies Ysebaert voor de tweede keer een kunstroute liet ­cureren die bezoekers onder andere langs Bekes eigen domein De Blauwe Zaal, zijn eigen wijndomein ­Mérula en zijn eigen rondvaartboot De ­Lamme Goedzak voert. Groepstickets met gids en lunch of diner kosten al gauw 1.200 euro. Voor wie daarna nog ­genoeg geld over heeft, zijn alle ­werken van ­Àmare 2024 via Ysebaerts eigen ­galerie ook te koop. Maar het moet gezegd, het ­project toont topwerken en heeft met onder anderen Conrad ­Willems, Guillaume Bijl, Nick Ervinck en ­Marieke Pauwels ook een sterke ­Belgische selectie.

Kunstroutes moeten het veelal ­hebben van uit de kluiten ­gewassen beeldhouwwerken en indruk­wekkende installaties. De ­triënnale van ­Brugge pakt net als Beaufort graag uit met werken die in dialoog gaan met de omgeving of die het straatbeeld ­bepalen. Maar het kan ook intiemer. Het festival van Watou ­combineert al jarenlang kunst en ­poëzie, en ­hoewel er ook weleens grotere werken te zien zijn, maakt het even graag plaats voor kwetsbaarder creaties. En Watou ­betrekt in die interventies niet alleen de omgeving, maar ook de bewoners. Wie zich bereid toont een kunstwerk in zijn voorkamer of achtertuin te ­tonen, is achteraf nu eenmaal ­minder geneigd om een rechtszaak aan te spannen ­wegens de verpesting van het uitzicht.