Precies 150 jaar geleden is James Ensor geboren. Na New York, Parijs en Oostende zet nu ook Brussel de Oostendse kunstenaar in de kijker.
Hoewel Oostende zijn geboortestad was, had James Ensor (1860-1949) ook met Brussel een sterke band. Het bekendste voorbeeld daarvan is natuurlijk zijn schilderij ‘De intrede van Christus in Brussel in 1889’.
Niet alleen is het het meest spectaculaire werk van de jonge meester, zijn verkoop aan het Getty Museum in Los Angeles veroorzaakte ook veel controverse. Met het Topstukkendecreet, dat bepaalde dat voor Vlaanderen belangrijke kunstwerken voortaan in eigen land moesten blijven, als resultaat.
Ook de vijftig originele etsen op de expo ‘Ensor in Brussel’ in het Brussels Parlement in met de relatie met Brussel. Die etsen komen uit de grootste privécollectie ter wereld, namelijk de verzameling van de West-Vlaming Frank Deceuninck, consul van het Groothertogdom Luxemburg.
Ensor op de Kunstberg
Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen (KMSKA) is dan weer het museum met de grootste Ensor-collectie ter wereld. In 1902 kocht het KMSKA voor het eerst een schilderij van Ensor. Honderd jaar later telt de collectie maar liefst 37 schilderijen, meer dan vijfhonderd tekeningen en honderden documenten. Bovendien biedt de verzameling een vrijwel compleet overzicht van zijn oeuvre.
Die collectie vormt de basis van de expo ‘Ensor ontmaskerd’, die vanaf 7 oktober in het ING Cultuurcentrum op de Brusselse Kunstberg loopt. Een dertigtal schilderijen en tekeningen van publieke en private bruikleengevers uit binnen- en buitenland vervolledigen het geheel.
Veelzijdigheid
Op die manier wil ‘Ensor ontmaskerd’ zijn bezoekers niet alleen een blik in het atelier van de kunstenaar gunnen, maar ook inzicht verschaffen in zijn artistieke evolutie. Zowel zijn realistische werken, zijn groteske voorstellingen en maskertaferelen als zijn bekendste werken komen aan bod. Via de tekeningen en twee speciaal gemaakte films krijgt de bezoeker inzicht in zijn eigenzinnige artistieke praktijk.
Tegelijkertijd zet het Paleis voor Schone Kunsten in de wandelgangen rond de Henry Le Boeuf-concertzaal de expo ‘Ensor, componist en schrijver’ op. Deze buitengewone verzameling handschriften, publicaties, documenten en foto’s toont de veelzijdigheid van de kleurrijke kunstenaar aan.
Elien Haentjens
Ensor in Brussel, tot 16 juli in het huis van de Raad in Brussel. Naar aanleiding van de Vlaamse feestdag is de tentoonstelling op zaterdag 10 en zondag 11 juli uitzonderlijk open tussen 10 en 17 uur.
Ensor ontmaskerd, van 7 oktober 2010 tot 13 februari 2011, ING Cultuurcentrum.
