Sheila Armstrongs debuutroman ‘Er schuilt een vreemde in ons’ ontvouwt zich tot een virtuoos vlechtwerk van mensenlevens

Sheila Armstrong vangt de lezer in haar literaire netten. Zelden was verdrinken in taal zo’n weldaad.

Hij ligt er vredig bij. In een hoekje van de baai, met zicht op de Ierse Zee, lijkt hij te genieten van de ochtendzon. Zijn handen liggen zedig in zijn schoot gevouwen en om zijn lippen speelt een vage glimlach. De zee is kalm vandaag. Je hoort enkel de branding en kwetterende meeuwen die hoog boven hem cirkelen. Ze hebben iets geroken, de belofte van aas, een goedkope maaltijd in het zand.

Het is Oona die de dode man ontdekt. Naast het lijk staat een paar werkschoenen, de sokken netjes erin gepropt en een opgevouwen vestje dat op onderzoekende handen ligt te wachten. Tevergeefs tast Oona de zakken af: geen telefoon, geen portefeuille, geen hotelsleutel. Alleen een gouden ring die nergens op past – de ringvinger van de man ontbreekt. Verder zijn er geen sporen van geweld, tot frustratie van brigadier Young, die nu met een naamloos slachtoffer zit opgescheept.

Ook arts Teresa, die daarnaast in het kustdorp dienstdoet als patholoog, heeft moeite met het bepalen van de doodsoorzaak. Zelfmoord sluit ze uit: het toxicologische onderzoek is negatief en de man is zeker niet van de kliffen gesprongen – niemand landt zo mooi na een wanhoopsdaad. De scalpel brengt raad: onderhuids blijkt het lichaam doorwoekerd met kankergezwellen. De identiteit van de man blijft echter een mysterie. Niemand lijkt hem te missen. Maanden later wordt de John Doe in een anoniem graf begraven.

Het kustdorp is wel wat wrakhout gewoon. Ooit spoelden er Spaanse galjoenen aan, uit koers geslagen oorlogsbodems van de verslagen Armada, Een halve mijl landinwaarts ligt het skelet van een walvis in de duinen. Volgens de overlevering blies een storm het zeedier over de kerk heen. En sinds jaren ligt er een scheepswrak voor de kust: een gestrand Russisch vrachtschip dat niemand wil bergen omdat de verzekeraars het niet eens worden over de aansprakelijkheid. Nog volgens de lokale legende spookt het in het verroeste ruim.

De debuutroman van de Ierse Sheila Armstrong begint als een klassieke Britse whodunit, waarmee ze je meteen op het verkeerde been zet. Rond het raadsel van het naamloze lijk legt ze een mozaïek van kleine zielen. Met tedere penseelstreken schetst ze een portret van elke dorpsbewoner tot er een literair tableau ontstaat dat je als lezer vol bewondering mag aangapen. Er schuilt een vreemde in ons ontvouwt zich tot een virtuoos vlechtwerk van mensenlevens, tot een wereldomspannend verhaal waarin Armstrong aantoont hoe iedereen iedereen ergens aanraakt.

Als een debutante je pagina na pagina naar adem doet happen en je bij elke zin wilt pauzeren om de schoonheid ervan te savoureren, dan weet je dat je iets bijzonders in handen hebt. Rep u naar de boekhandel: er ligt een wonder op u te wachten.