Een dag als geen ander
Flinterdunne verhalen, uitgebeende dialogen en bloedmooie zinnen: wijlen Sam Shepard schreef op het scherp van de snee.
Even een frisse neus halen, denkt de man wanneer hij op een zonnige middag zijn huis in Arkansas verlaat. Een paar auto’s zoeven hem voorbij, een vogel verkent het zwerk. Niks spectaculairs, gewoon een lekkere wandeling.
Maar wacht. Heeft hij dat nu goed gezien? Lag daar nu een hoofd in de greppel? Verward keert de man op zijn schreden terug, en inderdaad, in de gracht ligt een hoofd. Netjes van het lijf gescheiden, netjes in een rieten mand gedrapeerd, alsof het vers van de guillotine komt gerold.
Met een stok port hij in het gezwollen gelaat. Een zuiders type met een kloeke moustache en een beetje bloed op de onderlip. Een dood gezicht dat hem plots toespreekt: wil je me asjeblieft uit deze gracht halen en me in het meer dumpen, het geraas van de wagens en de brandende zon maakt me gek. Tussen de man en het hoofd ontspint zich een absurde onderhandeling: hoe ver is dat meer? En moet die rieten mand mee? De situatie lijkt zelfs te ontsporen wanneer het hoofd ermee dreigt de man te vervloeken: laat me hier liggen en je leven zal een kwelling worden. De man geeft toe – wie kan een hoofd zijn laatste wens weigeren? – maar dat blijkt niet het einde van het avontuur.
Het vergt talent om een conversatie tussen een afgehakt hoofd en een toevallige passant geloofwaardig te maken. Acteur, regisseur en schrijver Sam Shepard (1943-2017), die ooit nog een Pulitzer won voor een van zijn theaterteksten, had talent in overvloed. Zijn bundel Een dag als geen ander leest als een masterclass: elk verhaal, elke dialoog, elke scène gloeit en schittert, ondanks de vaak grimmige thematiek. Het leitmotiv van onthoofding loopt als een bloedrode draad doorheen de verhalen. Verderop lees je het relaas van de beul en dat van de opdrachtgever, een schijnbaar sympathieke man die vermoedelijk een drugskartel runt. Telkens leef je mee met de wrede vertellers, ook al zitten die droogweg uit te leggen hoe lastig het is om een slachtoffer te villen.
Centrale zin: Oud glanzend staal dat als een boodschap uit de hemel op onze blanke nekken valt.
Shepard is een spaarzame schrijver. Vaak bestaan zijn verhalen louter uit opsommingen en losse observaties. Scènes in groezelige motelkamers, een aangewaaide flard conversatie, mijmeringen van eenzaten die de zoveelste highway afrijden, pleidooien van gebroken mannen die aan de toog altijd dezelfde jammerklacht afsteken… Shepard noteert en presenteert, zonder franjes, zonder ballast. Maar op elke pagina staat wel een dolkstoot van een zin, een paar woorden die je onverhoeds treffen, als een linkse hoek. Het is zaak je kopje erbij te houden, want voor je het weet, neemt de taal van Shepard je te grazen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
