Het nieuwe boek van Dave Eggers begint in een hippe koffietent en eindigt in een oorlogsgebied. Daartussenin: een literaire ode aan de menselijke veerkracht. En een verhaal over koffiebonen.
Net zoals bij echte mensen is goedhartigheid dun gezaaid bij schrijvers, maar als er één auteur is die net zoals Winston Churchill zowel de Nobelprijs voor Literatuur als die voor de Vrede kan winnen, dan Dave Eggers wel. Zonder de moraalridder uit te hangen, heeft Eggers een literair verantwoord oeuvre opgebouwd waarin hij de stemlozen een stem geeft. Na zijn urgente roman De Cirkel – een akelig actuele dystopie over de totalitaire trekjes van sociale media – keert hij terug naar zijn typische documentaire stijl die hij eerder al hanteerde voor Wat is de Wat.
Dit keer leent de schrijver zijn pen aan Mokhtar Alkhanshali, een Amerikaan met Jemenitische roots. Mokhtar lijkt wel de belichaming van de zegswijze twaalf stielen, dertien ongelukken. Het ontbreekt hem niet aan hersenen en ambitie, maar zijn uiterst bescheiden afkomst zit zijn grootse plannen vaak in de weg. Dat, en stom toeval. Zo wil hij rechten studeren en leent hij geld om een laptop te kopen. Die wordt echter gestolen nog voor het academiejaar begint, een diefstal die nota bene plaatsvindt op een benefietavond voor minderbedeelde moslimbroeders. Dus sukkelt Mohktar van het ene baantje in het andere, van portier tot autoverkoper. Het zijn jobs waarin hij wel telkens uitblinkt – als hij zich ergens op toelegt, dan gloeit zijn ambitie razendsnel op.
Centrale zin: Het ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten had duizenden Jemenitische Amerikanen aan hun lot overgelaten; ze zagen zich gedwongen op eigen houtje aan een blitzkrieg te ontsnappen – tienduizenden in de Verenigde Staten gefabriceerde bommen werden door de Saoedische luchtmacht boven Jemen afgeworpen.
Wanneer Mohktar in een koffiezaak aan de slag gaat en ontdekt dat de koffieboon oorspronkelijk van Jemen afkomstig is, vat hij het plan op om de zieltogende koffieproductie in het door oorlog geplaagde land nieuw leven in te blazen. Niet dat Mohktar ook maar iets van koffiehandel kent; hij heeft in zijn leven amper koffie gedronken en wanneer de barista’s hem om de oren slaan met boonsoorten, brandwijzen en filterprocessen gaat het hem duizelen. Dat Jemen een levensgevaarlijk land is, waar stammentwisten beslecht worden met kalasjnikovs en kidnapping van buitenlanders als nationale sport geldt, baart Mohktar ook geen zorgen – hij moet en zal Jemen weer op de wereldkaart zetten als koffieland.
Eggers relaas van Mohktars avonturen leest aanstekelijk, al dreigt het soms wat langdradig te worden: de geschiedenis van de koffieplant en de gedetailleerde exposés over de kunst van het koffiezetten doen schools aan en halen de schwung uit het verhaal. Uiteindelijk haalt Eggers’ talent wel de bovenhand. De monnik van Mokka laat zich uitstekend nuttigen in een koffietent, latte macchiato binnen handbereik.
De Monnik van Mokka
Dave Eggers, Lebowski (oorspronkelijke titel: The Monk of Mokha), 336 blz., 22,50 euro.
Dave Eggers
Dave Eggers (°1970) vergaarde wereldroem met boeken als Een hartverscheurend verhaal van duizelingwekkende genialiteit en Zeitoun. Hij is tevens de drijvende kracht achter uitgeverij McSweeney’s en de non-profitorganisatie 826 Valencia, die leerlingen én leraars enthousiast maakt voor de edele kunst van het schrijven. Dat hij meeschreef aan het scenario van The Circle, de verfilming van zijn gelijknamige roman met Tom Hanks en Emma Watson in de hoofdrollen, zullen we hem maar vergeven.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
