‘Beer’ van Julia Phillips, een fabel over een al dan niet griezelige grizzly

Een vrouw wil zoete broodjes bakken met een beer. Zelden een goed idee.

Sam heeft een droom. Op een dag wil ze San Juan Island verlaten en de wijde wereld verkennen. Nu kan dat nog niet. Ze woont nog samen met haar oudere zus Elena en haar doodzieke moeder, en het zijn moeilijke jaren geweest – zeker tijdens de pandemie kwamen er nog amper toeristen naar het Amerikaanse eiland voor de Canadese kust. Sam werkt op de veerdienst waar ze een horecazaakje uitbaat. Elke dag dezelfde rondvaart, elke dag opnieuw slaven en zwoegen in de kombuis en macchiato’s serveren aan ondankbare dagjesmensen. Haar zus werkt op de lokale golfclub, en dat verdient net iets beter, maar de ziektekosten voor hun moeder blijven samen met hun schulden oplopen. Stiekem hoopt Sam dat haar moeder snel het loodje legt. Dan kunnen ze het huis verkopen en hun ware levens leiden. Tot het zover is, gaat alles zijn gangetje.

Alles verandert wanneer er plots een beer voor hun deur staat. Een echte grizzly, die hun gazon onderschijt en in hun vuilnisbak snuffelt. Ze zijn zeldzaam, maar tijdens de paartijd durven ze weleens rond te dwalen op het eiland, op zoek naar wijfjes. Paniek alom bij de zussen, maar de politie en wildbeheer sussen de boel: als je de beer niet uitdaagt en geen eten laat rondslingeren, loop je geen gevaar. Over een week zwemt die wel terug naar het vasteland.

Dat draait natuurlijk anders uit. Elena raakt gefascineerd door de beer – de magische sprookjesfiguur vormt een welkome afwisseling van de dagelijkse sleur – maar Sam wantrouwt het dier, ze heeft genoeg docu’s gezien om te weten hoe dodelijk grizzly’s kunnen zijn. Tot haar afgrijzen moet Sam toekijken hoe haar zus roekeloos de bossen intrekt, op zoek naar de beer, en langzaam haar grip op de realiteit verliest. Of is het Sam zelf die met haar onrealistische dromen een sprookjeswereld heeft gecreëerd?

In 1976 verscheen de cultroman Beer van de Canadese schrijver Marian Engel, een bizar boek waarin een bibliothecaresse een seksuele relatie aanknoopt met een beer. Vreemd genoeg groeide het boek uit tot een bestseller en Engels baanbrekende werk behoort ondertussen tot de literaire canon. De Amerikaanse schrijver Julia Phillips laat in deze versie de bestialiteit achterwege, maar het uitgangspunt blijft hetzelfde: vrouw raakt in de ban van een wild beest. Het vergt enig inlevingsvermogen, maar eens over de drempel slaagt Phillips er wel in om het fabelachtige verhaal recht te houden, vooral omdat ze focust op de relatie tussen beide zussen en de kloof tussen realiteit en droomwereld.

Zelf verkiezen we de gestoorde versie van Marian Engel – want ja, hete berenseks – maar Phillips weet te betoveren met deze Disney-versie.