De witte smurfen – Dit is het moment om in te stappen voor een wonderlijke reis van 1300 bladzijden: maak kennis met Fone Bone en zijn neven.

Smith

Silvester, 142 blz., euro19,95 Bone is een van de beste voorbeelden van een strip voor alle leeftijden, van jonge kinderen tot bejaarden. Jeff Smith heeft er dan ook maar liefst twaalf jaar aan gewerkt. Van 1992 tot 2004 schreef hij ononderbroken aan dit duizend driehonderd pagina’s tellende epos over Fone Bone en diens neven Phoney en Smiley, die in een sprookjesachtige vallei door monsterachtige rattenbeesten achternagezeten worden en zich beschermd weten door een rode draak waarvan niemand gelooft dat hij bestaat. Fone is naïef en hulpvaardig, Smiley altijd goedlachs en Phoney een immorele vrek à la Dagobert Duck die het trio altijd weer in de problemen brengt. Verhaal en grafiek houden het midden tussen een Disneyfilm van een erg goed jaar en The Lord of the Rings met veel meer humor.

Bij het begin van de saga kwam Jeff Smith compleet uit het niets. Aanvankelijk gaf hij Bone zelf uit – in de toenmalige Amerikaanse stripwereld een hachelijke onderneming – maar al snel kende hij bij zowel pers als publiek groot succes en had hij tientallen vertalingen te pakken. Smith tekende de duizend driehonderd pagina’s bewust in zwart-wit, omdat hem dat mooier leek. Door de toenemende belangstelling voor graphic novels kreeg de reeks de afgelopen jaren echter een voorzichtige inkleuring. Dat gaf een nieuwe Nederlandse uitgever de kans om deze reeks, die in geen enkele striptraditie geworteld lijkt, aan een Nederlands publiek te slijten, nadat een eerste vertaling in 1996 op één flinterdun deeltje bleef steken. Nu lijkt het menens: de resterende acht boeken worden op de achterflap al enthousiast aangekondigd.

De reeks heeft alles om een groot publiek te boeien: een dynamische en toegankelijke tekenstijl die kinderen als een magneet aantrekt, een efficiënte verteltrant die evenveel aan animatie als aan andere strips herinnert, én verrassende plotwendingen en personages. Verwacht geen traditionele elfen en kabouters, maar wel een soort witte smurfen, pratende insecten en opossums, terwijl kletterende zwaardgevechten plaatsmaken voor een race van een kranige oma tegen koeien, waarop duchtig gegokt wordt. Met Bone heeft Smith bewezen dat je een heel breed publiek kunt viseren zonder een artistieke uitverkoop te houden.

Gert Meesters