Vorig jaar werd Game of Thrones de meest illegaal gedownloade serie ter wereld. Waarom dat slecht nieuws is voor de liefhebber van goede televisie.

In het voorjaar van 2012 verscheen er op de comicsite Oatmeal.com een korte strip waarop te zien is hoe een fan van de boeken van George R.R. Martin de verfilming wil bekijken. Hij is echter geen HBO-abonnee en gaat daarom op zoek naar een andere manier om Game of Thrones in huis te halen. Eerst loopt hij alle legale mogelijkheden af – dvd, iTunes, de streamingdienst van Amazon… – maar omdat het eerste seizoen op dat moment nog nergens beschikbaar is, moet hij uiteindelijk met tegenzin zijn toevlucht nemen tot een illegale downloadsite. Daar is Game of Thrones natuurlijk wel te vinden, en vijf minuten later zit hij rustig naar de reeks te kijken.

Veel mensen redeneren zoals de figuur in de strip, zo bleek uit het lijstje dat Bittorrent eind 2012 publiceerde van de tv-series die het vaakst via die site waren gedownload. Een van de afleveringen uit Game of Thrones werd vorig jaar bijna 4,3 miljoen keer gedownload, een cijfer waarmee de serie de nummer 1 van 2011, Dexter, van de troon stootte. De reden voor de populariteit van Game of Thrones onder piraten is eenvoudig volgens Bittorrent: het gebrek aan legale alternatieven om de reeks snel te bekijken, in de VS zelf maar zeker ook buiten Amerika, waar kijkers maanden moeten wachten tot de serie op een open zender komt of op dvd verschijnt.

Het lijkt de logica zelve, maar toch schort er iets aan die redenering. Eigenlijk verkoopt HBO, zeker in de VS, geen tv-series maar abonnementen. De zender haalt zijn inkomsten deels van de kabelmaatschappijen, die HBO betalen voor het recht om de content aan te bieden, en deels rechtstreeks bij de momenteel ruim 20 miljoen gezinnen die maandelijks zowat 20 dollar betalen voor hun abonnement. En die mensen leggen in essentie hun geld op tafel voor het recht om als eerste al die uitstekende series te mogen bekijken. Voor HBO zijn tv-reeksen dus vooral vehikels om abonnementen te slijten: vandaar ook dat de dvd-boxen – op zich natuurlijk ook een bron van inkomsten, maar niet de belangrijkste – pas uitkomen een paar weken voor een volgend seizoen begint.

Omdat HBO zeker is van dat geld van de abonnees, kan de zender investeren in reeksen die niet zozeer veel kijkers halen maar wel het imago versterken: series als The Wire, Deadwood of vandaag Girls, waarvan de weerklank in de media veel groter is dan de kijkcijfers zouden doen vermoeden. Als HBO echter zou beslissen om de reeksen tegelijk met de uitzending te koop aan te bieden via iTunes of Amazon, valt een belangrijk argument om een abonnement te nemen weg, en ook de bijbehorende stroom van inkomsten. Populaire reeksen als Game of Thrones of True Blood zouden dat kunnen overleven, maar voor de kleinere titels zou het er meteen veel slechter uitzien.

HBO probeert wel tegemoet te komen aan de eisen van het internationale publiek, door series veel sneller dan vroeger aan te bieden, ofwel via andere betaalzenders (zoals Prime in Vlaanderen), ofwel via een lokale HBO-zuster, zoals in Nederland. Er is ook sprake van dat HBOGo, de streamingdienst waarmee abonnees in de VS programma’s op computer of tablet kunnen bekijken, internationaal gelanceerd zou worden. Maar dat zal dan hoogstwaarschijnlijk ook binnen een breder abonnement zitten, dat ervoor zorgt dat de publiekslievelingen mee geld binnenhalen voor de series die moeilijker in de markt liggen.

(S.W.)

ZONDER HBO-ABONNEMENTEN GEEN THE WIRE, GEEN DEADWOOD EN GEEN GIRLS.