DE AMERIKAANSE DROOM 2.0 – Als we David Finchers kapitalistische parabel mogen geloven, bent u zeker niet de enige narcist op Facebook.
David Fincher met Jesse Eisenberg, Andrew Garfield, Justin Timberlake, Joseph Mazzello, Arnie Hammer
‘500 miljoen vrienden kunnen niet fout zitten. Of net wel natuurlijk. Maar probeer hen dat maar eens aan het verstand te brengen.’ Die gedachte moet voor hyperstilist David Fincher en topscenarist Aaron Sorkin het vertrekpunt zijn geweest van dit duisterironische en pervers entertainende genesisverhaal over de sociaalnetwerksite Facebook.
Een heiligverklaring van oprichter en CEO Mark Zuckerberg is The Social Network – een titel waar het sarcasme van afdruipt – allerminst. Wat je wel krijgt, is een messcherp geschreven en kraakhelder in beeld gebracht verhaal over hoogmoed, hebzucht en verraad, met computernerd Zuckerberg als een 21e-eeuwse, adolescente Charles Foster Kane.
Als we Sorkins lezing van Bob Mezrichs non-fictiebestseller The Accidental Billionaires mogen geloven, heeft Zuckerberg zijn Facebookimperium namelijk niet alleen gebouwd op het geniale idee om exclusieve vriendenclubjes op het net te pleuren. Hormonale frustraties, anabole hebzucht en ordinaire ideeëndiefstal blijken een minstens even grote rol te hebben gespeeld.
Zo zie je hoe Zuckerberg het concept voor zijn virtuele goudmijn in 2003 deels ‘leent’ van de tweelingbroers Winklevoss (een dubbelrol voor Arnie Hammer), die als Harvards elitestudenten en roeikampioenen de antipoden zijn van de schlemielige internetmogol. Verder wordt getoond hoe Zuckerberg zijn embryonale versie van Facebook ineenknutselt met de hulp en wat dollars van zijn buddy Eduardo Saverin (Andrew Garfield), maar ook hoe die vervol-gens boudweg uit het succesbedrijf wordt gebonjourd. Zuckerberg wordt liever ‘vriend’ van Sean Parker (Justin Timberlake), medeoprichter van Napster, collega-entrepreneur en vrouwenmagneet extraordinaire.
Dat zowel de Winklevossen als Saverin Zuckerberg een miljoenenschadeclaim hebben aangesmeerd, hoeft niet te verwonderen. Toch worden ook zij door Fincher en Sorkin neergezet als gladde en wat dommige opportunisten. The Social Network is zo noch het proces, noch de passie van Mark Zuckerberg. Deze bijtende generatiekroniek doet het Facebookverhaal vanuit uiteenlopende standpunten en verschilt met zijn greed is good-ideologie niet zo gek veel van alle andere kapitalistische fabels.
Net als in zijn superbe serial killer-thriller Zodiac (2006) toont Fincher zich opnieuw een klinisch precieze en journalistiek onderlegde dossierfilmer, terwijl The West Wing-bedenker Sorkin het venijn van zijn staccatodialogen à la Jackson Pollock op het doek laat spatten. Bovendien kan deze heerlijk cynische tijdsgeestparabel bogen op een uitstekende ensemblecast, aangevoerd door Jesse Eisenberg. Die weet de misogyne semi-autist Zuckerberg alsnog een menselijk profiel te geven, zelfs wanneer die zijn vriendinnetje of voormalige Facebookkompanen plompweg defriend.
Kort en krachtig: de beste Hollywoodfilm van het jaar.
Dave Mestdach
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
