Beschaafd cynisme – Op een nieuw label van Hollywoodklassiekers verschijnt een wat hooghartige theatrale stijloefening van Joseph L. Mankiewicz.

1967

Film: ***

Extra’s:

Lime-Lights Pictures

In dit soms al te gecompliceerde praatfestijn speelt Rex Harrison met zijn bekende arrogantie de gewiekste multimiljonair Cecil Fox. Geïnspireerd door een privévoorstelling van Ben Jonsons Volpone besluit die vanuit zijn Venetiaanse palazzo een grootschalige practical joke te orkestreren. Met het smoesje dat hij stervende is, lokt hij drie ex-maîtresses (Hollywoodstoeipoes Edie Adams, euroaristocrate Capucine en taaie zakenvrouw Susan Hayward) naar zijn koninklijke optrekje in de hoop dat ze elkaar in de haren zullen vliegen om de titel van erfgename op te eisen.

De cynische charade ontaardt algauw in een klassiek theatraal moordmysterie – inclusief lijk, blunderende plaatselijke detective (Adolfo Celi), valse aanwijzingen, ingenieus gegoochel met pillen en muntstukken, vergrendelde zolderkamers, defect telefoontoestel en elektriciteit die op het juiste dramatische moment uitvalt.

Als naar gewoonte bewerkt Joseph L. Mankiewicz die mix tot een hautain verbaal steekspel waarin de manipulerende intriganten elkaar de loef afsteken. Harrison, de demiurg die mensen als pionnen gebruikt en liever in de 17e eeuw had geleefd, krijgt immers concurrentie. Zowel Cliff Robertson, als de privésecretaris die het scenario van zijn meester naar zijn hand probeert te zetten, als Maggie Smith (in haar eerste grote filmrol), als de verpleegster die zich dommer en onschuldiger voordoet dan ze eruitziet, proberen hem te verschalken. Dé manipulator blijft natuurlijk regisseur Mankiewicz. De meester-scenarist loodst de mechanische complotten naar een drievoudige ontknoping, corrigeert en passant de finale van Ben Jonsons elizabethaanse klassieker en verslikt zich haast in zijn pirandelliaanse spelletjes.

Mankiewicz doet geen enkele poging om de theatrale trucjes te verbergen. Integendeel: hij zet ze extra in de verf en gebruikt zijn luxueuze Cinecittàdecor, waar het geld, het goud en de hebzucht van afspatten, als één gigantische trompe-l’oeil.

Wie een broertje dood heeft aan onbeschroomde kunstmatigheid, is hier aan het verkeerde adres. Maar hoewel The Honey Pot zeker het niveau van de beste films van Mankiewicz ( All About Eve, Five Fingers, en jawel, het vermaledijde Cleopatra) niet haalt, is deze relikwie uit een vervlogen tijdperk van beschaafde en sophisticated filmpret zeker de moeite waard.

Patrick Duynslaegher