Elke week geven we een werk dat ten onrechte vergeten is of onderschat wordt de aandacht die het verdient.

Met alle aandacht voor de gouden periode op tv-vlak in de afgelopen vijftien jaar zou je het weleens kunnen vergeten, maar ook voor HBO de norm zette, werden er al uitstekende series gemaakt. Zeker de jaren tachtig waren een periode waarin er grenzen werden verlegd en er vernieuwingen in gang werden gezet die mee de bloei in reeksen sinds de millenniumwisseling hielpen te bewerkstelligen. En dan hebben we het niet over Dallas en consorten, maar over een serie als Hill Street Blues (gestart in 1981), een politiedrama dat maatschappelijke taboeonderwerpen verwerkte in de misdaadzaken, met door elkaar lopende verhaallijnen die hele seizoenen meegingen en een ruwe, realistische stijl. Of St. Elsewhere, dat hetzelfde deed maar dan bij die andere beroepsgroep die zo populair is op televisie – dokters. Niet voor niets werd de serie toen ze in 1982 op de Amerikaanse zender NBC begon, gelanceerd met de slogan ‘Hill Street Blues in een hospitaal’.

St. Elsewhere is niet de naam van het ziekenhuis waar alles zich afspeelt, maar een spotnaam die verwijst naar het feit dat er in het St. Eligius-hospitaal in Boston vooral patiënten worden geholpen die door de grotere en rijkere instellingen worden afgewezen. Het zet meteen de toon voor de serie, die een veel realistischer beeld gaf van het leven van dokters – geen onfeilbare helden als voordien, maar mensen die fouten maken – en de zwakheden in het Amerikaanse gezondheidssysteem. Net zoals E.R. , dat zeer schatplichtig is aan St. Elsewhere, dat tien jaar later deed. Het maakte van de reeks een van de meest bejubelde en bekroonde van de jaren tachtig, maar net zoals Hill Street Blues (dat met bijna 100 Emmy’s een van de meest gelauwerde series aller tijden is) is St. Elsewhere in onze contreien nooit op dvd verschenen. En dat terwijl de pulp van toen – Dallas, The A-Team, MacGyver, etcetera – wel de weg naar de winkel vond.

Als St. Elsewhere vandaag dan ook nog genoemd wordt, dan is dat vooral om twee dingen. Ten eerste omdat Denzel Washington in de serie zijn eerste grote rol mocht spelen, en ten tweede vanwege het nogal speciale einde. (Mensen die niet (willen) weten hoe St. Elsewhere afloopt, stoppen hier best met lezen.) In de allerlaatste scène is namelijk te zien hoe het autistische zoontje van chief of staff Daniel Westphall met een miniatuurversie van het hospitaal in een plastic bal zit te spelen, wat algemeen geinterpreteerd wordt als een aanwijzing dat de hele serie zich eigenlijk in de fantasie van het jongetje heeft afgespeeld. Dat gaf dan weer aanleiding tot het zogenaamde Tommy Westphall-universe, een hypothese dat veel van de series die na St. Elsewhere zijn gemaakt en een link hebben met het ziekenhuisdrama ook aan Tommy’s verbeelding zijn ontsproten.

Omdat er in het politiedrama Homicide (1993) bijvoorbeeld enkele personages uit St. Elsewhere opduiken, kun je concluderen dat ook die reeks door Tommy is bedacht. En omdat Homicide een verfilming was van het gelijknamige boek van David Simon, zou je ook kunnen zeggen dat The Wire zich afspeelt in het brein van het jongetje. Een serie die rechtstreeks geleid heeft tot de beste tv-reeks aller tijden, die is toch op zijn minst het herontdekken waard.

ST. ELSEWHERE

Vanaf dinsdag 3/9 herhaald op Canvas.

STEFAAN WERBROUCK