Zaterdag 10/3, 00.30 – Canvas. Hans-Christian Schmid, D 2006.
T he Exorcist, Poltergeist, Drag Me to Hell en recent nog The Rite met Anthony Hopkins in soutane: het zijn stuk voor stuk griezelfilms over duiveluitdrijving. Dat je er ook zonder gruwelijke schokeffecten en overdreven grandguignol een beknellende film over kunt maken, bewijst het naturalistische en intelligente drama Requiem. Hans-Christian Schmid baseerde zich – net als Scott Derrickson voor The Exorcism of Emily Rose – op het laatst gerapporteerde geval van exorcisme in Duitsland in de jaren zeventig: de dood van de 21-jarige katholieke studente Anneliese Michel in Klingenberg. De combinatie van ondervoeding en uitputting na een reeks pogingen tot duiveluitdrijving werden haar fataal.
Requiem is een zorgvuldig geobserveerde en intrigerende studie van dit specifieke geval, al worden er nog heel wat andere vragen gesteld. Was Michaela, zoals het hoofdpersonage hier heet, behalve epileptisch ook geestesziek? En in welke mate was haar overtuiging dat ze bezeten was het gevolg van haar angsten en schuldgevoelens ten opzichte van haar bekrompen religieuze omgeving? Is ze niet gewoon het slachtoffer geweest van medische onbekwaamheid en de arrogantie van de katholieke kerk?
In de film leren we Michaela kennen op het moment dat ze een van de steile bergwegen richting kapel opfietst, om er te bidden dat ze tot de universiteit in Tübingen wordt toegelaten. Haar heel conservatieve ouders zien deze jonge, eigengereide, maar erg katholieke jonge vrouw liever niet vertrekken. ‘Hoe stel je je dat dan voor met ‘je ding’?’, klinkt het bezwaar. ‘Haar ding’ zijn de moeilijk te controleren aanvallen en hallucinaties waarvoor ze elke dag een pilletje moet nemen. Tijdens een bedevaart naar San Carlo drukt ze haar ouders op het hart dat ze hen niet zal teleurstellen. Maar terwijl ze aan de universiteit openbloeit van een schuchter plattelandsmeisje tot een seksueel nieuwsgierige en vrije moderne vrouw, maakt ze weer vreemde dingen mee. Nu eens hoort ze stemmen in haar hoofd, dan kan ze haar rozenkrans niet meer oprapen.
Regisseur Hans-Christian Schmid kiest voor een sobere en uniforme esthetiek van bruintinten. Toch is dit niet zozeer een kunstzinnige prent, maar veeleer een documentaire reconstructie die psychologisch naar de diepte peilt. Het gaat hem om wat echt gebeurd is, en niet om sensatie of populair bijgeloof. Dat Requiem je zo in de greep houdt, is ook te danken aan de ijzersterke en in Berlijn met een Gouden Beer bekroonde vertolking van actrice Sandra Hüller. Ze weet heel subtiel de wisselende stemmingen van Michaela op te roepen, wanneer die onbevangen de vrije volwassen wereld binnenstapt en vol vrees de confrontatie thuis of met de priesters aangaat.
LUC JORIS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
