LE BEAU DELVAUX. EEN EERSTE SERIEUZE DVD-uitgave van een film van de enkele jaren geleden overleden Andre Delvaux is meteen een schot in de roos.

FILM: **** Extra’s: **** (boomerang pictures)

FOCUSTRAKTEERT met 5 x de jerry lewis films. ’the bellboy’ en ’the nutty professor’ en 5 x ’the bourne supremacy’ ZIE PAGINA 6.

Rendez-vous à Bray (1971)

Film. De meest gave en mysterieuze film van de Belgische regisseur André Delvaux speelt zich grotendeels af in een donker landhuis niet ver van het front tijdens de Eerste Wereldoorlog. Een jongeman, Julien (Matthieu Carrière), wordt er ontboden door zijn beste vriend Jacques (Roger Van Hool), een piloot die hij sinds het uitbreken van de vijandelijkheden niet meer heeft gezien. De vriend komt nooit opdagen en Julien brengt de nacht door met de raadselachtige huishoudster (Anna Karina). Rond deze bedrieglijk eenvoudige premisse (ontleend aan het werk van de Franse schrijver Julien Gracq) spint Delvaux een geraffineerde mijmering over liefde, vriendschap, verraad en dood. De cineast hanteert een magisch-realistische stijl waarin de vertrouwde en banale werkelijkheid geruisloos overgaat in een bevreemdende, irreële of onbehaaglijke dimensie. Delvaux geeft ziel aan objecten, landschappen en decors en beheerst meesterlijk de kunst van de suggestie (zoals het oorlogsgeweld dat louter wordt opgeroepen door het trillen van het kristal en zilverwerk).

De wereld die Delvaux in deze film voor de lens brengt is gedempt, somber en lichtelijk verstikkend, maar de overal op de loer liggende zwaarmoedigheid wordt geneutraliseerd door de sierlijke vertelkunst. De herinneringen van Julien aan zijn misschien overleden vriend zijn niet echt flashbacks, maar worden in de ragfijne montage gelijkgeschakeld met zijn rendez-vous in het landhuis; beide tijdsniveaus vormen een onlosmakelijk geheel: een tergend lang uitgestelde amoureuze initiatie.

Rendez-vous à Bray is de meest muzikale film van de regisseur van De man die zijn haar kort liet knippen en Un soir, un train: Julien is pianist, Jacques componist en een van de sleutelscènes vindt plaats in een filmzaal waar Julien op de piano de stille film Fantomas van Louis Feuillade (een vroegere meester van wat de Fransen zo mooi le cinéma de l’insolite noemen) begeleidt. Op de soundtrack zijn composities van Brahms en César Franck, pastichemuziek van Frédéric Devreese, kinderliedjes en een aftelrijmpje subtiel in elkaar verweven. En de afwisseling tussen het hoofdverhaal en de terugblikken heeft de structuur van een rondo.

Rendez-vous à Bray is niet het soort cinema dat meteen al zijn geheimen prijsgeeft, maar eens je je laat meevoeren door Delvaux’s hypnotiserende filmkunst, geraak je gegarandeerd betoverd.

Extra’s. Over enkele maanden brengt het Filmarchief ook Delvaux’s debuutfilm De man die zijn haar kort liet knippen uit, maar intussen biedt deze uitgave de best mogelijke (en rijkelijk gedocumenteerde) introductie tot het werk van onze grootste vaderlandse regisseur. In de box zit ook een cd met de muziek, een herdruk van het originele kortverhaal Le Roi Cophétua en een boekje met aantekeningen en interviews met Delvaux. Ook op het tweede schijfje vol extra’s wordt de verwantschap onderzocht tussen de films van Delvaux en de andere kunsten (literatuur, muziek, schilderkunst). Twee RTBF-bijdragen van Selim Sasson (een verrassende setreportage waarop brand uitbreekt en een studiogesprek met Karina) en twee programma’s van de BRT (een verhelderend document over de samenwerking Delvaux/Devreese en de halflange opdrachtfilm Met Dieric Bouts) slingeren ons brutaal terug in een vervlogen tijd toen televisie nog op een volwassen en cinefiele wijze met film omging. Patrick Duynslaegher

Patrick Duynslaegher