Peter Verhelst

1 Je hoofdpersonage overschrijft zijn herinneringen onophoudelijk met nieuwe versies ervan. Doen we dat niet allemaal?

Peter Verhelst: Dat overschrijven wordt gebruikt in de traumabestrijding. Het idee is om het trauma te vervangen door een draaglijker verhaal. We doen dat inderdaad constant, en niet alleen met herinneringen. Ook wanneer we in de spiegel kijken, doen we dat steeds vanuit de hoek die het minst ondraaglijke beeld oplevert. Dat is ook zo met verhalen. Een jaar of tien geleden zaten mijn vrouw en ik in de Wadi Rum-woestijn in Jordanië naar de volstrekt hysterische sterrenhemel te kijken. Daar distilleren wij sterrenbeelden uit, dacht ik toen. Het is een manier van samenhang zoeken en betekenis geven. Zo maken ook wij constant verhaaltjes, die na een tijd vervangen worden door andere, maar zonder die verhaaltjes kunnen we niet leven.

2 Waarom vind je stiltes in een tekst zo belangrijk?

Verhelst: Ik zou willen dat dat in het echte leven ook zo was, dat er minder gebabbeld werd. Ik heb de stilte leren waarderen door in Gent op het Sint-Baafsplein te zitten, toen ik nog in het NTGent werkte. Ik zat daar, hoorde niemand, maar zag duizenden dingen gebeuren. Hetzelfde probeer ik in Lichamen te doen, beelden tonen, net lang genoeg opdat ze tot rijping kunnen komen in het hoofd van de lezer. In de literatuur wordt er al te vaak geleund op psychologie, terwijl beelden voor mij veel belangrijker zijn. En de stiltes ertussen, natuurlijk, omdat anders je verbeelding vernield wordt. In de toekomst wil ik nog vaker zo schrijven. Misschien hou ik dan nog vier bladzijden over, met op iedere bladzijde een woord. Dat is de ultieme droom.

3 Heb je het belang van stiltes ook niet ontdekt door toneel te schrijven? Daar zijn pauzes toch ook essentieel.

Verhelst: In mijn ideale theatervoorstelling worden misschien nog drie zinnen gezegd. Voor de rest zie je zaken gebeuren, en dat hoeft niet veel te zijn. Soms maar een hoofd dat naar opzij neigt en kijkt. Dans is voor mij de meest inspirerende kunstvorm. Tijdens een goede voorstelling verander ik in een bruistablet. Lang geleden ging ik naar Meg Stuart. Ik werd gewoon zot. Daarna ben ik al zingend naar huis gereden en heb ik dertig bladzijden van Tongkat geschreven. Zo werkt dat bij mij. In Tongkat speelt een meisje viool op haar buik. Dat was Meg Stuart die viool speelde op haar navel.