EINDELIJK COMPLEET! – Fritz Langs orwelliaanse toekomstvisie werd dankzij een recent ontdekte 16 mm-kopij in zijn originele lengte hersteld.

1927 / 2010

Film: ****

Extra’s: **

Living Colour

Film.Metropolis was zijn tijd ver vooruit. Lang kwam met het idee dat de mens een slaaf was van macht en geld bij een bezoek aan New York, maar het was zijn toenmalige echtgenote Thea von Harbou die het verhaal van de allereerste sciencefiction ooit neerpende. Het meesterwerk over de revolte én triomf van de arbeiders uit de benedenlaag tegen hun despotische baas uit de bovenlaag heeft nog niets aan actuele kracht ingeboet. De film blijft een verbluffende staalkaart van het expressionisme, modernisme en futurisme, en dat in een nog steeds imponerende regie. Bovendien werd Langs futuristische metropool veelvuldig gekopieerd: geen Gotham City, noch Alphaville, Blade Runner of Dark City zonder.

De voortreffelijk gerestaureerde kopij uit 2002 van de Friedrich-Wilhelm-Murnau-Stiftung oogt glashelder en haarscherp, maar klokte af op 118 minuten. In 2008 kwam echter een 16mm-kopij uit het filmarchief van Buenos Aires bovendrijven, alleen verkeerde die in een erbarmelijke staat. Het ingelaste ontbrekende half uur valt dan ook meteen op door de vele krassen, vlekken en vegen. Voegen de ontbrekende scènes dan toch iets toe? Jazeker! De subplots die voordien nogal abstract, want onuitgewerkt overkwamen, winnen in deze integrale versie aan betekenis. Bovendien verklaren die beelden de motivaties van, alsook de gespannen relatie tussen de verschillende hoofdpersonages.

Fritz Lang zag Metropolis als een antidictatoriale metafoor. De ironie wilde dat het toenmalige nationaal socialisme hem naar aanleiding van Metropolis en M (1931) aanbood om het hoofd van de Duitse filmindustrie te worden. Lang pakte meteen zijn biezen richting Hollywood.

Extra’s. De ontluisterende documentaire A Journey to Metroplis (lopend van Langs preproductie tot de verschillende restauraties) is de enige bonus. De Britse EUREKA-editie gooit er een levendige commentaartrack bovenop. Voor nog meer extra’s moet u de 2002-versie in huis halen, want die behelst een audiocommentaar van filmhistoricus Enno Patalas, die indrukwekkend de ettelijke religieuze en Bijbelse verwijzingen detecteert, en de docu The Metropolis Case, met aandacht voor decorbouw en speciale effecten.

Win 10 keer Metropolis. Zie pagina 6.

PIET GOETHALS