Ghibli-goeroe Isao Takahata zwaait de anime uit met Le conte de la princesse Kaguya, een wonderlijk, wijs en hartveroverend sprookje.
Aan alle sprookjes komt een eind, dus helaas ook aan dat van de veelgeprezen Japanse animatiestudio Ghibli, want na meesterregisseur en studiosensei Hayao Miyazaki vorig jaar gaat nu ook zijn 78-jarige medeoprichter en artistieke partner Isao Takahata met pensioen.
Gelukkig doet de Japanse veteraan dat niet zonder de animekunst, die Ghibli de voorbije drie decennia ook naar de westerse bioscopen wist te exporteren, een even (fantasie)rijk als (merk)waardig adieu te schenken, met name: Le conte de la princesse Kaguya, een adaptatie van een bekende, tiende-eeuwse volkslegende uit Japan.
In een ambachtelijke, bewust rudimentaire stijl – alsof de film zich ontvouwt op eeuwenoude Japanse rolprenten – zie je hoe een houthakker op zekere dag in een gloeiende bamboestronk in het bos een minimensje vindt. ‘Een geschenk van de goden’, roept de simpele man uitgelaten, en wanneer het poppetje nauwelijks groter dan een pink in een menselijke baby muteert, die ook nog eens razendsnel blijkt te groeien, besluit hij dan ook om zich samen met zijn vrouw over prinses Kaguya, zoals het goddelijke kind wordt gedoopt, te ontfermen.
Dat leidt via allerlei omzwervingen, avonturen, groeipijnen, levenswijsheden en andere heerlijke fantasterij niet alleen tot aan het keizerlijke hof, waartoe Kaguya is voorbestemd. De fabel eindigt – geen paniek: geen spoiler op komst – met een speelse, spirituele en bovenaardse climax, alsof je plots naar de boeddhistische versie van Close Encounters of the Third Kind hebt gezapt.
Dat Takahata, die in 1988 met het Ghibli-meesterwerk Grave of the Fireflies al uw hart vakkundig aan repen scheurde, méér voor ogen heeft dan een oude legende updaten, of de jongsten plezieren, is zo klaar als de volle maan. En niet alleen door de archaïsche animatiestijl of de epische speelduur – van 120 minuten. Van bij de openingcredits voelt Le conte de la princesse Kaguya aan als een warmhartige hommage aan de cyclus van het leven en als een ultiem maar mild en humaan artistiek verzet tegen het holle materialisme van de moderne tijden.
Wat het klassiekere The Wind Rises (2012) was voor zijn kompaan Miyazaki is Le conte de la princesse Kaguya dan ook voor Takahata: een universele maar tegelijk intens persoonlijke afscheidsfilm waarin alle inhoudelijke Ghibli-dada’s (de complexe, nooit karikaturale dynamieken tussen goed en kwaad, hemel en aarde, kind en volwassene, man en vrouw, mens, milieu en moraal) de met de hand getekende, tot de essentie herleide revue passeren, en waarin elk frame, elk woord en elk tafereel doordesemd lijkt van 78 jaar levenswijsheid, -ervaring en -genot. Zoals ze in het land van de rijzende zon zeggen: arigato!
PS. Met het afscheid van oprichters Miyazaki en Takahata heeft Studio Ghibli de productie van animatiefilms voorlopig opgeschort. ‘We overwegen de productie-afdeling op te heffen’, aldus directeur Toshio Suzuki. ‘We gaan een pauze inlassen en nadenken over hoe het verder moet.’ Afwachten of de geplande herstructurering uitkomst biedt, of dat het Ghibli-sprookje hier definitief eindigt.
LE CONTE DE LA PRINCESSE KAGUYA ****
Isao Takahata
DAVE MESTDACH
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
