Zaterdag 15/6, 23.25 – Canvas. Paolo Sorrentino, IT-FR 2008
Beëlzebub, Moloch, de zwarte paus, de gebochelde, de oude vos. Geen gebrek aan sympathieke bijnamen voor Giulio Andreotti (1919-2013), de christendemocraat die zeven keer Italiaans premier was. Ooit, als jonge staatssecretaris bevoegd voor entertainment, lokte hij controverse uit door Vittorio de Sica te verwijten dat diens neorealistische klassieker Umberto D. het vaderland ‘slechte diensten’ bewees. In de biopic Il Divo krijgt de schimmige homo politicus van hetzelfde laken een pak: regisseur Paolo Sorrentino portretteert hem als medeplichtig aan een hele reeks moorden, zelfmoorden en wreedheden. Tegelijk acht hij Andreotti ook verantwoordelijk voor het politiek ruïneren van Italië.
Sorrentino overtreft zichzelf: Il Divo is een pronkstuk van intelligente politieke cinema, een extravagante kijk op politiek als een groot theater waarin corruptie, duistere afspraken en samenzweringen zegevieren. De sfinxachtige ster die de touwtjes strak in handen houdt, is uiteraard Andreotti, prachtig vertolkt – inclusief het handjesspel – door Sorrentino’s lievelingsacteur Toni Servillo.
De film concentreert zich op de laatste drie jaar van Andreotti’s carrière, van 1992, toen hij voor de zevende keer premier werd, tot zijn proces in 1995. Op het eerste gezicht presenteert Sorrentino je een barok labyrint, maar twee duidelijke verhaallijnen tekenen zich daar toch in af : het ensceneren van de macht via de kliek adjudanten in Andreotti’s entourage en de intriges rond zijn val, toen hij aangeklaagd werd wegens de banden met de maffia. Maar ook zijn rol als verlengstuk van het Vaticaan, zijn relaties met de geheime politie en de beruchte vrijmetselaarsloge P2 worden aangestipt, net als zijn betrokkenheid bij de moord op voormalig premier Aldo Moro.
Sorrentino vermengt daarbij feiten en veronderstellingen en het is soms bijzonder moeilijk om die van elkaar te onderscheiden. Het is een tactiek die ook Andreotti toepaste, omdat hij het een nuttige strategie vond om de macht te behouden.
Wat het meest opvalt in deze poging om het mysterie-Andreotti te doorgronden, is de verbluffende inventieve regie. De camera dwaalt constant door marmeren paleizen, prachtige achterafkamertjes en de privéwoning van de premier. Sorrentino maakt gul gebruik van slow motion bij de introductie van personages, laat een skateboard door de wandelgangen van het Italiaanse parlement rollen of filmt Andreotti in een absurd machtsduel met een Perzische kat in een van de massieve kamers van het presidentiële Quirinaalpaleis.
Het is vaak voorspeld: Andreotti was de vos die als bont zou eindigen, maar er schuilt meer cynische wijsheid in zijn eigen stelregel: ‘Macht verslijt diegene die ze niet heeft.’
LUC JORIS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
