Van Lost over Mission: Impossible tot Star Trek: al wat J.J. Abrams de laatste jaren aanraakte, leek steevast in goud te veranderen. Is het matige onthaal van scifisequel Star Trek: Into Darkness het begin van de neergang van Hollywoods favoriete nerd?
De hedendaagse Hollywoodgoeroe werd op 27 juni 1966 geboren in New York, maar verhuisde niet veel later samen met zijn ouders – prominente televisieproducenten Gerald W. en Carol Ann Abrams – naar de West Coast. Daar werd al snel duidelijk dat Abrams in hun voetsporen zou treden. ‘J.J. keek net zoals elk Amerikaans kind van zijn generatie vaak televisie’, vertelde zijn jongere zus Tracy Rosen onlangs in filmmagazine Empire. ‘Maar in tegenstelling tot zijn leeftijdsgenoten leek het alsof hij constant mentale notities nam.’
Niemand keek er dan ook van op toen Abrams enkele jaren later zelf amateurfilms begon te schieten. Een krantenartikel over zijn alsmaar uitvoeriger projecten bracht Kathleen Kennedy (nu hoofd van Lucasfilm, toen assistente van Steven Spielberg) op het idee om de jeugdfilmpjes van De Baard door de aspirant-regisseur te laten repareren. Datzelfde jaar – Abrams was amper 16 – scoorde hij zijn eerste movie credit als componist van de soundtrack van lowbudgethorrorprent Nightbeast. ‘Die film was misschien niet veel soeps,’ zei Abrams daar jaren later over, ‘maar ik wist dat ik aan een lange, zalige reis was begonnen.’
Tijdens zijn laatste universiteitsjaar verkocht Abrams zijn eerste treatment aan Touchstone Pictures, de toenmalige liveactionafdeling van Walt Disney Pictures. Die deal lanceerde hem als hotte Hollywoodscenarist. Op korte tijd schreef hij Regarding Henry (1991) en Forever Young (1992), prestigieuze drama’s met respectievelijk Harrison Ford en Mel Gibson in de hoofdrol. Daarna verdiende hij een tijdlang de kost als scriptdokter. Zo werkte hij onder andere mee aan de scenario’s van de grootschalige Spielbergproductie Casper (1995) en waanzinnige Michael Bayblockbuster Armageddon (1998).
Daarna ruilde Abrams het grote scherm een tijdlang in voor het kleine. Op het eerste gezicht een stap terug, maar achteraf gezien het begin van de eindspurt richting Tinseltowntroon. Na universiteitsreeks Felicity (1998-2002) en spionageserie Alias (2001-2006) – beide al aanzienlijke successen – won de nieuwbakken ceo van productiebedrijf Bad Robot de jackpot met monsterhit Lost (2004-2010). Het culturele fenomeen trok zelfs de aandacht van Tom Cruise. Voor het eerste aanbod van de superster – het pennen van scifiblockbuster War of the Worlds (2005) – bedankte Abrams beleefd, op het tweede – het schrijven en regisseren van Mission: Impossible III (2006) – ging hij gretig in.
Sindsdien is Abrams alleen maar in Hollywoodaanzien gestegen. Zijn found footage-productie Cloverfield (2008) haalde de headlines dankzij een ingenieuze marketingcampagne. Het door hem geregisseerde Star Trek (2009) reanimeerde een doodverklaarde miljardenfranchise. In Spielbergode Super 8 (2011) combineerde hij intimistisch drama met digitaal blockbustergeweld. En ondertussen is Bad Robot met series als Fringe (2008-2013), Person of Interest (2011- ) en Revolution (2012- ) nog steeds een van de biggest players in het tv-landschap.
Maar zoals elk sprookje heeft ook dat van Abrams een schaduwzijde. Zo balanceert hij de laatste tijd op het slappe koord tussen verlicht despotisme en tirannie. ‘Ik ga jullie even de les spellen’, zei de filmmaker tijdens de Londense persconferentie voor de langverwachte sequel Star Trek: Into Darkness, waarna hij de verzamelde journalisten begon te vertellen wat ze wel en niet mochten schrijven. Natuurlijk siert het de man dat hij sommige verhaalelementen geheim wil houden, zodat het betalende publiek verrast de zaal kan verlaten. Tegelijkertijd lijkt die aanpak steeds meer op een tactiek om de middelmatigheid van zijn projecten te verhullen.
Geef toe: nadat de hype was gaan liggen, bleek Cloverfield niet meer dan een goedkope Godzilla-update en zijn Star Trek-reboot had meer weg van een uit de hand gelopen Apple-commercial dan van een rechtgeaard sciencefictionspektakel. En in tegenstelling tot grote held Spielberg toont Abrams absoluut geen interesse in een tweede, artistieker parcours. De Baard maakt voor elke Jurassic Park wel een Schindler’s List, Abrams houdt het bij hip verpakte gebakken lucht. En die heeft meestal een beperkte houdbaarheidsdatum.
De tegenvallende Amerikaanse cijfers van Into Darkness doen dan ook de vraag stellen of Abrams’ sprookje misschien al op zijn einde loopt. Zouden de fan boys hun held ontmaskerd hebben als een zoveelste Tinseltownrobot? Het jaar van de waarheid wordt ongetwijfeld 2015, wanneer het door Abrams geregisseerde Star Wars: Episode VII in de zalen verwacht wordt. Interessant weetje: aanvankelijk was de zelfverklaarde fan van het eerste uur niet warm te krijgen voor de sterrenoorlogsequel. Bang dat the Force niet meer with him is?
DOOR STEVEN TUFFIN
ZELFVERKLAARDE FAN
J.J. ABRAMS WAS AANVANKELIJK
NIET WARM TE KRIJGEN VOOR
STAR WARS: EPISODE VII.
BANG DAT ZIJN SPROOKJE
OP ZIJN EINDE LOOPT?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
